“Η ουδετερότητα του άνθρακα μέχρι το 2050 είναι δυνατή, αλλά η Πράσινη Συμφωνία απαιτεί προσπάθειες από όλους τους ενδιαφερόμενους”.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα παρουσίασα τον τρόπο με τον οποίο η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία ετοιμάζεται να κάνει τη μετάβαση προς τις μεταφορές ουδέτερων εκπομπών άνθρακα σε διάσκεψη υψηλού επιπέδου που διοργανώθηκε από τον κ. Frans Timmermans, τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι αρμόδιος για την Πράσινη Πράξη της Ευρώπης. Πράγματι, η νέα Επιτροπή καθόρισε αυτό το Deal το κεντρικό κομμάτι του σχεδίου εργασίας της για τα επόμενα χρόνια, με στόχο να καταστήσει την Ευρώπη την πρώτη παγκόσμια ήπειρο που δεν έχει σχέση με το κλίμα.

Μήνυμα του Γενικού Διευθυντή της ACEA – Ιανουάριος 2020

Ως ACEA πιστεύουμε ότι οι οδικές μεταφορές με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα είναι δυνατές έως το 2050. Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων θέλουν να κάνουν το δικό τους ρόλο και υποστηρίζουν πλήρως τους στόχους της πράσινης διαπραγμάτευσης της Επιτροπής. Ωστόσο, η αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε, καθώς προετοιμάζουμε τον δρόμο για την ουδετερότητα του άνθρακα, αποτελεί κοινή ευθύνη. Θα αποτελέσει μια σεισμική μετατόπιση, απαιτώντας μια ολιστική προσέγγιση με αυξανόμενες προσπάθειες από όλους τους ενδιαφερόμενους.

Ήδη σήμερα, τα 16 μέλη μας πραγματοποιούν τεράστιες επενδύσεις για να επιτύχουν τους φιλόδοξους στόχους μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του 2025 και του 2030, αλλά η βιομηχανία μας χρειάζεται περισσότερη ασφάλεια δικαίου και μακροπρόθεσμη σταθερότητα καθώς προχωρά προς την κατεύθυνση της ουδετερότητας του άνθρακα το 2050. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο ο πρόεδρός μας, Ο Michael Manley, εγκαινίασε το ολοκαίνουργιο σχέδιο 10 επιπέδων της ACEA για να βοηθήσει στην υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Πράσινου Έργου κατά την ετήσια δεξίωση της περασμένης εβδομάδας. Θα ήθελα να εκμεταλλευτώ αυτή την ευκαιρία για να περάσω μερικές από αυτές τις βασικές συστάσεις και να μοιραστώ τις απόψεις μου μαζί σας.

Πρώτον, πρέπει να διασφαλιστεί η τεχνολογική ουδετερότητα, ώστε να αντικατοπτρίζει τις πολλές διαφορετικές ανάγκες κινητικότητας των πελατών μας σε όλη την Ευρώπη. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής δεν πρέπει να επιβάλλουν συγκεκριμένες τεχνολογίες ούτε να απαγορεύουν τα οχήματα που μπορούν ακόμη να μειώσουν τις εκπομπές CO2, προκειμένου να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Και η νέα Πράσινη Συμφωνία αναφέρεται επίσης σε αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών ρύπων. Από την άποψη αυτή, η ισορροπία μεταξύ της βελτίωσης της ποιότητας του αέρα και της μείωσης του CO2 πρέπει επίσης να εκτιμηθεί με τεχνικά ουδέτερο τρόπο.

Δεύτερον, γνωρίζοντας ότι η μέση ηλικία των οχημάτων συνεχίζει να αυξάνεται κάθε χρόνο, χρειάζεται μια πιο ολιστική προσέγγιση όσον αφορά την ουδετερότητα του άνθρακα, η οποία επίσης αντιμετωπίζει τη χρήση όλων των οχημάτων στους δρόμους μας. Αυτό θα απαιτήσει έναν έξυπνο συνδυασμό περαιτέρω βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των οχημάτων – τις αποκαλούμενες εκπομπές CO2 «δεξαμενόπλοιου-τροχού», οι οποίες είναι ευθύνη του κλάδου μας – καθώς και μια αυξανόμενη τάση προς την κατεύθυνση των ενεργειακών φορέων χαμηλών εκπομπών άνθρακα για την κάλυψη των ” το μέρος των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην δεξαμενή.

Περιττό να πούμε ότι οι κατασκευαστές οχημάτων δεσμεύονται πλήρως για την περαιτέρω μείωση τόσο των εκπομπών CO2 όσο και των ρύπων από τα νέα οχήματα. Όλοι προσπαθούν να επιτύχουν τους στόχους για το 2030 που καθορίστηκαν πρόσφατα για τα επιβατηγά αυτοκίνητα, τα φορτηγά και τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα – και αυτοί οι στόχοι θα πρέπει να παραμείνουν σε βάση δεξαμενόπλοιων. Επιπλέον, ωστόσο, θα πρέπει να εφαρμοστεί μετά το 2030 μια έννοια «από την τροχιά» με χωριστές αρμοδιότητες, ώστε να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι επιδόσεις τόσο των οχημάτων όσο και των ενεργειακών φορέων, όπως τα καύσιμα ή η ηλεκτρική ενέργεια.

Θα ήθελα όμως να τονίσω ότι η επίτευξη των στόχων της πράσινης διαπραγμάτευσης δεν αφορά μόνο σε ποιοι κινητήρες ή καύσιμα που χρησιμοποιούμε για τα οχήματά μας στο μέλλον. Πρέπει επίσης να εξετάσουμε άλλους βασικούς παράγοντες που παίζουν ρόλο στην επίτευξη αυτών των στόχων. Πράγματι, πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω η συνολική απόδοση των μεταφορών – και ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα οχήματα. Η σημασία μιας τέτοιας ολιστικής προσέγγισης είναι κάτι που γίνεται ακόμα πιο εμφανές όταν μιλάμε στα μέλη μας.

Μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ως Γενικού Διευθυντή της ACEA τον περασμένο Οκτώβριο, έκανα την υπόσχεση να επισκεφθώ όσο το δυνατόν περισσότερες από τις εταιρείες-μέλη μας. Αυτός ο μήνας πήγα στο Μόναχο για να επισκεφθώ την έδρα του BMW Group και ανέβηκα βόρεια στην Södertälje για να μάθω περισσότερα για τα επαγγελματικά οχήματα που κάνει η Scania στη Σουηδία.

Η προσωπική μου διαδρομή από τις δύο επισκέψεις είναι ότι εάν επικεντρωθείτε μόνο στους στόχους μείωσης των σωλήνων εξαγωγής, όπως συμβαίνει και μερικές στις Βρυξέλλες, ξεχνάτε να εξετάσετε τη δυνατότητα άλλων μέτρων για περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2. Στη Scania, για παράδειγμα, έμαθα από πρώτο χέρι πόσο τα οχήματα μεγάλης χωρητικότητας – αυτοί είναι ειδικοί συνδυασμοί φορτηγών-ρυμουλκούμενων που μπορούν να μεταφέρουν διπλάσιο φορτίο από τα φορτηγά – μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παγίωση φορτίων από μικρότερα φορτηγά. Αυτό σημαίνει ότι μειώνουν την κατανάλωση καυσίμου και παράγουν σημαντικά λιγότερα CO2.

Για σχεδόν μια δεκαετία τώρα, ο σουηδικός κατασκευαστής φορτηγών έχει τρέξει με επιτυχία ένα στόλο από αυτούς τους συνδυασμούς μεγάλης χωρητικότητας μεταξύ του Södertälje και του εργοστασίου τους στις Κάτω Χώρες. Σύμφωνα με πρόσφατο έγγραφο της ACEA , τρία οχήματα υψηλής χωρητικότητας μπορούν να αντικαταστήσουν έξι τακτικά φορτηγά, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 έως και 27%. Προς το παρόν, ωστόσο, μόνο οκτώ χώρες της ΕΕ χαιρετίζουν αυτούς τους συνδυασμούς στους δρόμους τους, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διασυνοριακές μεταφορές σε όλη την Ευρώπη.

Ομοίως, οι ψηφιακές καινοτομίες, όπως τα ευφυή συστήματα μεταφορών (ITS) και τα αυξανόμενα επίπεδα αυτόματης οδήγησης, μπορούν επίσης να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Και αυτό που είδα στο Μόναχο αποδεικνύει ότι η τεχνολογία είναι ήδη εδώ. Μετά από μια ολόκληρη μέρα συναντήσεων, οδηγήθηκα πίσω στο αεροδρόμιο με ένα αυτοματοποιημένο αυτοκίνητο που εκτελούσε όλες τις εργασίες οδήγησης στον αυτοκινητόδρομο, συμπεριλαμβανομένης της προσπέρασης και της αλλαγής λωρίδων. Αν και καθόταν πίσω από το τιμόνι, τεχνικά θα μπορούσα να κλείσω τα μάτια μου. Το αποτέλεσμα ήταν μια εξαιρετικά ομαλή πορεία.

Δεδομένου ότι πολλά από αυτά τα οχήματα πρόκειται να αναπτυχθούν κατά τις προσεχείς δεκαετίες, είμαι πεπεισμένος ότι θα συμβάλουν σημαντικά στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και, με τον τρόπο αυτό, στη μείωση των εκπομπών. Χωρίς ερώτηση, η αυτοματοποίηση θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε την αλλαγή του κλίματος και να βελτιώσουμε την ποιότητα του αέρα, ειδικά στις αστικές περιοχές. Αλλά και πάλι, και στην περίπτωση αυτή, το νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ δεν είναι ακόμη έτοιμο για την ευρεία εισαγωγή αυτών των οχημάτων.

Τώρα, ας επιστρέψουμε στην τρίτη βασική σύσταση από το σχέδιο 10 σημείων που θέλω να μοιραστώ μαζί σας. Όσον αφορά τα εναλλακτικά καύσιμα, πρέπει να αναπτυχθεί επειγόντως ένα πυκνό δίκτυο σημείων χρέωσης και σταθμών ανανεώσιμης ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και πρέπει να είναι κατάλληλο τόσο για επιβατικά αυτοκίνητα όσο και για εμπορικά οχήματα.

Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι το μόνο σημαντικό στοιχείο για την επίτευξη της ουδετερότητας του άνθρακα στον τομέα των οδικών μεταφορών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ACEA πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει επανεξέταση της οδηγίας για την υποδομή εναλλακτικών καυσίμων της ΕΕ, προκειμένου να συμπεριληφθούν υποχρεωτικοί στόχοι για τις εθνικές κυβερνήσεις καθώς και σαφή μέτρα επιβολής. Αυτή η ενημέρωση πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζει τις ειδικές απαιτήσεις των φορτηγών με εναλλακτική κίνηση, καθώς οι ανάγκες υποδομής τους διαφέρουν πολύ από τα επιβατικά αυτοκίνητα.

Ταυτόχρονα, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι νέες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών είναι δαπανηρές και θα παραμείνουν έτσι στο άμεσο μέλλον. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι υψηλότερες τιμές δεν επιβραδύνουν την ανανέωση του στόλου, πρέπει να δημιουργηθούν συνεκτικά και οικονομικά βιώσιμα κίνητρα για τους χρήστες αυτοκινήτων και επαγγελματικών οχημάτων.

Είμαι πεπεισμένος ότι αυτός είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να επιταχυνθεί η υιοθέτηση καθαρών τεχνολογιών σε όλους τους τομείς. Επειδή η μετάβαση στις μεταφορές με ουδέτερο άνθρακα θα είναι επιτυχής μόνο εάν τα οχήματα με χαμηλές και μηδενικές εκπομπές γίνουν η προτιμώμενη επιλογή για τους καταναλωτές – και ειδικά για τους επαγγελματίες μεταφορείς, οι οποίοι πάντα εξετάζουν το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας.

Τέλος, επιτρέψτε μου να τονίσω ότι η μετάβαση στην ουδετερότητα του άνθρακα πρέπει να διαχειρίζεται πολύ καλά οι φορείς χάραξης πολιτικής. Δεν μπορούν να αγνοήσουν τις ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις αυτής της σεισμικής μεταστροφής. Η κινητικότητα πρέπει να παραμείνει προσιτή για όλους τους Ευρωπαίους, ανεξάρτητα από το πού ζει κάποιος ή πόσο κερδίζει.

Επιπλέον, αν η Ευρώπη θέλει πραγματικά να κάνει ένα σημαντικό άλμα με την Πράσινη Συμφωνία, η ευκαιρία αυτή θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της αυτοκινητοβιομηχανίας της ΕΕ. Όχι μόνο για τους κατασκευαστές που εκπροσωπούνται από την ACEA, αλλά ειδικά για τα 13,8 εκατομμύρια Ευρωπαίων που απασχολούνται στον τομέα μας.

Eric-Mark Huitema
Γενικός Διευθυντής της ACEA