Οι αμερικανικές κυρώσεις στο ιρανικό πετρέλαιο αποτελούν πλέον γεγονός, αναμορφώνοντας άρδην την κατάσταση στη διεθνή αγορά του αργού. Ωστόσο, σε μία ανέλπιστη κίνηση, η οποία από πολλούς μεταφράστηκε ως βήμα υπαναχώρησης του Ντόναλντ Τραμπ, η Ουάσιγκτον εξαίρεσε οκτώ χώρες από τα πετρελαϊκά μέτρα.
Μαζί με τις Κίνα, Ινδία, Τουρκία, Νότια Κορέα, Ιταλία, Ιαπωνία και Ταϊβάν, στο «γκρουπ» αυτών των οκτώ χωρών συγκαταλέγεται και η Ελλάδα, η οποία υπό προϋποθέσεις δύναται να συνεχίσει τις εισαγωγές ιρανικού αργού, αποφεύγοντας τα αμερικανικά μέτρα.
Πρόκειται για μία κίνηση, η οποία αναμφίβολα προκάλεσε μεγάλη έκπληξη στην ελληνική αγορά, η οποία πιάστηκε, αν μη τι άλλο, εξαπίνης. Εξ ου, άλλωστε, και η προσπάθεια των ελληνικών εταιρειών να αποκωδικοποιήσουν την απόφαση του Λευκού Οίκου και να διερευνήσουν τις προοπτικές που διανοίγονται.
«Δεν έχει ληφθεί μέχρι στιγμής κάποια στρατηγική απόφαση για την επανέναρξη της αγοράς πετρελαίου από το Ιράν» σχολιάζει στο Sputnik, στέλεχος της Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. (ΕΛΠΕ). «Βρισκόμαστε μόλις 24 ώρες μετά την απόφαση των ΗΠΑ και προς το παρόν, πορευόμαστε ως έχει» συμπληρώνει, στο ίδιο πλαίσιο.
Μηδενικές εισαγωγές από τον Μάιο
Η χώρα μας, μέσω των δύο εταιρειών διύλισης, της ΕΛΠΕ Α.Ε. και της Motor Oil, μέχρι τον Μάιο εισήγαγε ιρανικά φορτία αργού, τα οποία ισοδυναμούσαν με το 25% των συνολικών εισαγωγών. Ωστόσο, η προαναγγελία επιβολής κυρώσεων οδήγησαν τα ελληνικά διυλιστήρια σε αναθεώρηση της στρατηγικής τους, η οποία αντικατοπτρίστηκε στην αναζήτηση εναλλακτικών πηγών προμήθειας αργού.
Ως εκ τούτου, από τα τέλη της άνοιξης, και εν αναμονή της ενεργοποίησης των κυρώσεων, ΕΛΠΕ και Μotor Oil σχεδόν μηδένισαν τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, το οποίο αντικατέστησαν από άλλες πετρελαιο-παραγωγικές χώρες.
Στην περίπτωση των ΕΛΠΕ, χαρακτηριστικά, τα οποία διέθεταν και τη μεγαλύτερη έκθεση στο ιρανικό αργό, το «κενό» αναπληρώθηκε κατά κύριο λόγο, από πετρέλαιο της Αιγύπτου, του Ιράκ, της Λιβύης και της Ρωσίας
Εν αναμονή των επίσημων αποφάσεων
Πλέον, η εξαίρεση της Ελλάδας από τις αμερικανικές κυρώσεις, για τις επόμενες τουλάχιστον 180 ημέρες, ενδεχομένως να τροποποιήσει εκ νέου την κατάσταση ως προς τους προμηθευτές των διυλιστηρίων.
«Θα δούμε πώς θα χειριστούμε το όλο θέμα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Αυτό που πρέπει να κάνουμε επίσης, είναι να δούμε πώς θα εντάξουμε αυτή την απόφαση (σ.σ. εξαίρεση από τις κυρώσεις) στη στρατηγική μας» σπεύδει να εξηγήσει το ίδιο στέλεχος.
Και συνεχίζει: «Η εξαίρεση της Ελλάδας δεν σημαίνει ότι σήμερα παραγγέλνουμε πετρέλαιο από το Ιράν και αύριο έρχεται εδώ στην Ελλάδα. Υπάρχει ένας πιο μακροχρόνιος σχεδιασμός, καθώς για παράδειγμα, σήμερα προχωράμε στη σύναψη ενός συμβολαίου, το οποίο θα παραδοθεί σε διάστημα τριών ή και τεσσάρων μηνών».
Στάση αναμονής δηλώνει πως θα τηρήσει και η Motor Oil. «Θα αποτιμήσουμε την κατάσταση, θα εξετάσουμε τα δεδομένα και θα επιλέξουμε την πλέον συμφέρουσα επιλογή για τον Έλληνα καταναλωτή» επισημαίνει χαρακτηριστικά, στέλεχος της εταιρείας, μιλώντας στο Sputnik.
Πώς καλύφθηκε το ιρανικό κενό
Και οι δύο εταιρείες διύλισης, όπως προαναφέρθηκε, προχώρησαν στην προμήθεια αργού από εναλλακτικές πηγές. «Έχουμε καλύψει πλήρως τις όποιες απώλειες, με τιμές οι οποίες είναι λογικές και όχι υπέρογκες. Οι συμφωνίες κινούνται εντός των διεθνών τιμών» συμπληρώνει το στέλεχος των ΕΛΠΕ.
Κατά τη διάρκεια του 2017, οι εισαγωγές ιρανικού αργού από τα ΕΛΠΕ αντιστοιχούσαν σχεδόν στο 20% των συνολικών εισαγωγών, ποσοστό το οποίο όμως, από τον Μάιο έχει αναπληρωθεί από εναλλακτικές πετρελαϊκές πηγές, όπως η Αίγυπτος, το Ιράκ, η Λιβύη, η Ρωσία κ.α.
Έτσι, αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει επείγουσα και άμεση ανάγκη αγοράς πετρελαίου από το Ιράν, όπως επισημαίνει το στέλεχος των ΕΛΠΕ, παρέχοντας διαβεβαιώσεις τόσο για την επάρκεια της εγχώριας αγοράς, όσο και για την εξασφάλιση της πλέον συμφέρουσας τιμής.
Τα τραπεζικά εμπόδια
Οι κυρώσεις των ΗΠΑ, ως απόρροια της αποχώρησης από τη διεθνή συμφωνία για τα πυρηνικά, δεν εξαντλούνται στο πετρέλαιο. Αντίθετα εκτείνονται σε μία σειρά κλάδων, όπως η ναυτιλία και οι τράπεζες. «Αυτό δημιουργεί κάποια ζητήματα για τις αγορές πετρελαίου» σχολιάζει το ίδιο στέλεχος.
Παρότι η Ελλάδα έλαβε εξαιρέσεις για την αγορά πετρελαίου, δεν συμβαίνει το ίδιο με τους υπόλοιπους τομείς των κυρώσεων. Ως εκ τούτου, η χώρα μας υπόκειται στους ίδιους περιορισμούς που υπόκεινται και οι υπόλοιπες χώρες, ως προς το τραπεζικό σύστημα.
«Όταν οι ιρανικές τράπεζες δεν μπορούν να κάνουν συναλλαγές με τις ευρωπαϊκές εταιρείες, τότε αυτόματα δημιουργείται ένα ζήτημα ως προς την αποπληρωμή των πετρελαϊκών συμβολαίων» εξηγεί χαρακτηριστικά.
Δεδομένων λοιπόν, των τραπεζικών δυσλειτουργιών, είναι αμφίβολο αν οι εταιρείες θα σπεύσουν να καλύψουν τις όποιες πετρελαϊκές ανάγκες διαθέτουν από την Τεχεράνη, χωρίς βέβαια να αποκλείται τίποτα.
Στα 11,2 δισ. ευρώ οι συνολικές εισαγωγές πετρελαίου
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά τη διάρκεια του 2017, οι συνολικές εισαγωγές αργού κυμάνθηκαν στα 11,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για ποσότητες αργού, οι οποίες διυλίζονται και τυγχάνουν της αναγκαίας επεξεργασίας στις εγκαταστάσεις των δύο πετρελαϊκών εταιρειών της Ελλάδας, των ΕΛΠΕ και της Motor Oil.
Την ίδια ώρα, οι εξαγωγές αργού διαμορφώθηκαν στα 7,829 δισεκατομμύρια ευρώ, με το έλλειμμα εισαγωγών-εξαγωγών να καθορίζεται σε περίπου 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Ταυτόχρονα, κατά το α’ τρίμηνο του 2018, οι εισαγωγές ανήλθαν σε 3,370 δισεκατομμύρια ευρώ, οι εξαγωγές σε 2,291 δισεκατομμύρια ευρώ και το έλλειμμα σε περίπου 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ.
Γιατί η τιμή του πετρελαίου… πέφτει
Παρά τις ανησυχίες για τη δημιουργία «κενού» στο πετρελαϊκό ισοζύγιο προσφοράς-ζήτησης, το οποίο κατά πολλούς αναλυτές θα είχε ως συνέπεια την εκτίναξη της τιμής του αργού στα 100 δολάρια/βαρέλι, οι Κασσάνδρες δεν επιβεβαιώθηκαν.
Η δέσμευση της Ρωσίας και του ΟΠΕΚ για αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής, αλλά και οι ηπιότερες επιπτώσεις των αμερικανικών κυρώσεων ως απόρροια των εξαιρέσεων, έχουν οδηγήσει το αργό στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά μηνών.
Είναι ενδεικτικό ότι τα συμβόλαια WTI στη Νέα Υόρκη υποχωρούν σήμερα στα 62,73 δολάρια/βαρέλι, ενώ τα συμβόλαια Brent στο Λονδίνο καταγράφουν μείωση στα 72,50 δολάρια/βαρέλι.
Όπως προαναφέρθηκε, σημαίνοντα ρόλο στη συγκράτηση των τιμών διαδραματίζει η εξαίρεση των μεγάλων «παιχτών» της πετρελαϊκής αγοράς, όπως για παράδειγμα της Κίνας, της Ινδίας, της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας.
Το Πεκίνο, για παράδειγμα, αποτελεί τον «νούμερο 1» εισαγωγέα αργού παγκοσμίως, διαθέτοντας μερίδιο της τάξης του 18,6% επί του συνολικού πετρελαϊκού εμπορίου. Η Ιαπωνία, παράλληλα, κατέχει μερίδιο 7,3%, η Ινδία 6,9% και η Νότια Κορέα 6,8%.
Οι συγκεκριμένες χώρες, άλλωστε, μαζί με τις ΗΠΑ, αποτελούν το «top 5» των αγοραστών πετρελαίου. Η πρώτη 10άδα, μάλιστα, συμπληρώνεται από την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία.
sputniknews.gr
