Συντάκτης: I

Τριάντα προτάσεις για το φορολογικό που συντείνουν στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, συμβάλλουν στη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αλλά και στην αύξηση των πραγματικών φορολογικών εσόδων κατέθεσε το Προεδρείο της ΓΣΕΒΕΕ

..στη συνάντηση που είχε σήμερα 23 Απριλίου 2014 με τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Γ. Στουρνάρα.

Μετά το πέρας της συνάντησης ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθάς δήλωσε ότι το Προεδρείο της ΓΣΕΒΕΕ κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις για να σταματήσει η υπερφορολόγηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έτσι ώστε να μην οδηγηθούν η μεγάλη τους πλειοψηφία στο κλείσιμο. Ο κ. Καββαθάς πρόσθεσε ότι η συνάντηση διεξήχθη σε θετικό κλίμα και αναμένει την αποτύπωση αυτού του κλίματος και στο νομοσχέδιο.

Ολόκληρο το υπόμνημα που κατέθεσε η ΓΣΕΒΕΕ με τις προτάσεις της στον Υπουργό Οικονομικών έχει ως εξής:

Με αφορμή τις πρόσφατες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού και του οικονομικού επιτελείου σχετικά με την εφαρμογή ενός απλούστερου φορολογικού συστήματος για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ΓΣΕΒΕΕ επιθυμώντας να συμβάλλει εποικοδομητικά στο δημόσιο διάλογο και να αποτρέψει την επανάληψη μερικών και αποσπασματικών λύσεων καταθέτει σήμερα ενώπιον του Υπ. Οικονομικών ένα επικαιροποιημένο σύνολο ενδεικτικών προτάσεων, πολλές από τις οποίες είχαν κατατεθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ψήφισης των πιο πρόσφατων νομοσχεδίων.  

Κοινή και δημόσια εκπεφρασμένη θέση όλων των κοινωνικών εταίρων, της κυβέρνησης αλλά και της τριμερούς είναι ότι η σταθερότητα του φορολογικού συστήματος με χαμηλούς συντελεστές φορολόγησης εισοδήματος και ΦΠΑ, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ανάκαμψη της οικονομίας και την προσέλκυση επενδυτών. Δυστυχώς, τα τελευταία νομοσχέδια που κατατέθηκαν προς ψήφιση καταρτίστηκαν αποσπασματικά και πρόχειρα, και ήρθαν στο ελληνικό Κοινοβούλιο με τη μορφή του κατ’ επείγοντος χωρίς καμιά ουσιαστική διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς. Το αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής ήταν η διαρκής μεταβολή διατάξεων και άρθρων με εγκυκλίους, αποφάσεις και τροπολογίες, ενώ για την πλήρη αποκατάσταση της ομαλής οικονομικής ζωής των επιχειρήσεων σε όρους φορολογικής συμμόρφωσης απαιτούνται ακόμη δεκάδες διευκρινίσεις και μεταβολές.

Οι βασικές παρατηρήσεις της ΓΣΕΒΕΕ σχετικά με τους νόμους για τις φορολογικές διαδικασίες και τη φορολογία εισοδήματος είναι οι εξής:

1. Σχετικά με την αναπροσαρμογή των προστίμων για κάθε γενική φορολογική παράβαση στο ύψος των 2500€, τόσο στην περίπτωση τήρησης απλογραφικών όσο και διπλογραφικών βιβλίων, θεωρούμε ότι η ποινή αυτή είναι εξοντωτική και δυσανάλογα μεγάλη για τις μικρές επιχειρήσεις. Πάγια θέση μας είναι ότι στη διαδικασία επιβολής συμμόρφωσης θα πρέπει να τηρείται η αρχή της αναλογικότητας και να λαμβάνεται υπόψη η βαρύτητα της κάθε παράβασης. Τα πρόστιμα πρέπει να αφορούν ξεκάθαρα ουσιώδη παράβαση των φορολογικών κανονισμών.
2. Στις μη εκπιπτόμενες δαπάνες του νέου ΚΦΕ περιλαμβάνονται και κάθε είδους δαπάνες που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των €500 εφόσον η εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. Θεωρούμε ότι το ύψος του ποσού είναι υπερβολικά χαμηλό, και το γραφειοκρατικό κόστος που θα δημιουργηθεί στη μικρή επιχείρηση, (ιδιαίτερα της περιφέρειας και των απομακρυσμένων περιοχών) θα είναι δυσανάλογο της δημοσιονομικής ωφέλειας. Πρακτικά, η διάταξη είναι αδύνατο να λειτουργήσει στις επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία, διότι ένα τιμολόγιο μπορεί να εξοφληθεί με τμηματικές καταβολές εντός του έτους (γεγονός που δεν παρακολουθείται στα απλογραφικά βιβλία ) άλλα μπορεί να εξοφληθεί ακόμη και σε περισσότερα έτη, αν το ποσό είναι υψηλό. Πως θα αναμορφωθεί το ποσό, από ποιόν, ποιο έτος και με ποια διαδικασία;
3. Θα πρέπει να καταστεί εφικτός στην περίπτωση των ατομικών επιχειρήσεων ο πλήρης συμψηφισμός ζημιών και μεταφοράς αυτών σε επόμενες χρήσεις (έως 5 έτη) όπως συμβαίνει και σε άλλες επιχειρήσεις (αφορά χρήσεις έως 2013). Μέχρι σήμερα, οι ατομικές επιχειρήσεις χάνουν τη ζημιά όταν φορολογούνται με τεκμαρτό τρόπο, ενώ οι εταιρείες μπορούν να τη μεταφέρουν και να την συμψηφίζουν για 5 έτη. Προτείνεται η εφαρμογή του μέτρου με υπολογισμό του αλγεβρικού αθροίσματος των εισοδημάτων. Παρόμοιο μέτρο να ισχύσει και για την χρήση 2014 (Ν. 4172/2013) σε σχέση με τον τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού.
4. Το μέτρο των αποδείξεων θα πρέπει να ισχύσει για όλους τους φορολογούμενους και όχι μόνο τους μισθωτούς. Σημαντικές ασάφειες προκύπτουν από την ταυτόχρονη παροχή έμμισθης εργασίας και επαγγελματικού έργου με μπλοκάκι.
5. Θα πρέπει να γίνει απόλυτα σαφής η διαδικασία και οι τεχνικές του έμμεσου προσδιορισμού της φορολογητέας ύλης. Σε αντίθετη περίπτωση, ο προσδιορισμός εναπόκειται στην κρίση του εκάστοτε φορολογικού υπαλλήλου, το οποίο πιθανότατα θα δημιουργήσει προβλήματα στην όλη διαδικασία. Πρέπει να προσδιοριστούν σαφείς κανόνες εμπλοκής και ελέγχου.
6. Στη διαδικασία αξιολόγησης της ενδικοφανούς προσφυγής, απαιτείται η σύσταση των περιφερειακών υπηρεσιακών επιτροπών που θα ελέγχουν τα στοιχεία των επιχειρήσεων σε τοπικό περιφερειακό επίπεδο. Θα πρέπει να εκπροσωπηθεί θεσμικά και ο επιχειρηματικός κόσμος, ώστε να υπάρχει και η άποψη της αγοράς.
7. Οι επαγγελματίες φορολογούμενοι θα πρέπει να μπορούν να επιλέγουν από πού θα γίνεται η αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών (ΟΑΕΕ) σε περίπτωση συμμετοχής τους σε εταιρίες πέραν της ατομικής. Η ΓΣΕΒΕΕ θεωρεί ότι πρέπει να ισχύσει για όλες τις νομικές οντότητες.
8. Θα πρέπει να εξαιρεθούν από την υποβολή φακέλου τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών όλες οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία. Το κόστος είναι δυσανάλογα μεγάλο για τις μικρές επιχειρήσεις και τα αποτελέσματα αμφίβολα.
9. Σχετικά με το γεγονός ότι με τον νέο νόμο οι ποινικές διώξεις συνεχίζονται, θα πρέπει να διερευνηθεί η πιθανότητα επαναφοράς του διοικητικού συμβιβασμού με ταυτόχρονη παύση της ποινικής δίωξης σε περίπτωση συμβιβασμού και καταβολής των προστίμων. Το ζητούμενο είναι η συμμόρφωση και η είσπραξη των διαφυγόντων ποσών του δημοσίου και όχι η φυλάκιση των φορολογουμένων.
10. Στην περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής του παρακρατούμενου φόρου, θα πρέπει να καταργηθεί η ρύθμιση που προβλέπει επιπλέον πρόστιμο με το ισόποσο του φόρου.
11. Η καθυστέρηση έκδοσης των αποφάσεων για τους παρακρατούμενους φόρους έχει φέρει την αγορά στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Επτά ημέρες πριν την καταβολή των παρακρατούμενων φόρων δεν ξέρει κανείς τι ισχύει με τις παρακρατήσεις, τι πρέπει να αποδώσει και οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν έχουν προβεί σε παρακράτηση. Το θέμα χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
12. Οι τριμηνιαίες συγκεντρωτικές καταστάσεις τιμολογίων φέτος και μηνιαίες από 01/01/2015 χρειάζονται όριο υποβολής 300,00€, παγιοποίηση της τριμηνιαίας υποβολής και στο μέλλον και οπωσδήποτε την μη επιβολή προστίμων στην περίπτωση τροποποιήσεων εντός του έτους.
13. Η επιλογή φορολόγησης με την κλίμακα των μισθωτών των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκια, μέχρι 3 εργοδότες κλπ ) να είναι προαιρετικού και όχι αναγκαστικού δικαίου.
14. Σε σχέση με την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων, θα πρέπει η καταληκτική ημερομηνία να μεταφερθεί στις 28/07/2014 από 30/06/2014 και να παραμείνει για όλα τα υπόλοιπα έτη σταθερή (με ανοικτό το σύστημα) από 01/02 κάθε έτους (ουσιαστικά 2 μήνες απέμειναν μέχρι την οριστική προθεσμία και ακόμη υπάρχουν εκκρεμότητες). Άλλωστε η ημερομηνία πληρωμής της πρώτης δόσης του φόρου είναι η 31/07/2014.
15. Το ΦΠΑ των οικοδομικών επιχειρήσεων με άδειες από το 2006 πρέπει να μετατραπεί σε κόστος και όχι να χαθεί μέσα από τις διαδικασίες αυτοπαράδοσης, οι οποίες μεταφέρθηκαν για 31/12/2014. Η οικοδομή έχει υποφέρει και υποφέρει πολλά ακόμη, για να αντέξει και τέτοιο κόστος πληρωμής ποσών ΦΠΑ μέσα από το τρικ της αυτοπαράδοσης για δεύτερη φορά.
16. Είναι απαραίτητη η διευκρίνιση, – με απλοποίηση-, των «νομικών μέτρων» στην διάταξη για την απόσβεση των επισφαλών απαιτήσεων του 4172/2013 εγκαίρως για να ξέρουν οι επιχειρήσεις πως θα ενεργήσουν μέχρι τέλος του έτους.
17. Σε αντιδιαστολή με την αυστηρή διαδικασία επιβολής ποινών, έχουμε προτείνει τη δημιουργία μιας πρωτοβάθμιας Συμβουλευτικής Υπηρεσίας που θα ασκεί προληπτικό έλεγχο παρέχοντας προτάσεις, διεξόδους, λύσεις στις επιχειρήσεις και όχι ποινές για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης (αυτός ο ρόλος μπορεί να αποδοθεί σε νέες δομές συμβουλευτικής, κοινωνικούς εταίρους μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ).
18. Εναρμόνιση της φορολόγησης των προσωπικών εταιρειών (ΟΕ, ΕΕ) με διπλογραφικά βιβλία για το 2014 διότι με την υποχρεωτική διανομή φορολογούνται με 33% συντελεστή έναντι των λοιπών επιχειρήσεων ΙΚΕ, ΕΠΕ, ΑΕ. Η αδικία αυτή πρέπει να διορθωθεί.

ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΞΑ ΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ

Θα επιθυμούσαμε να ενημερώσουμε την ηγεσία του ΥΠΟΙΚ, ότι εκτός των παραπάνω διατάξεων που χρήζουν νομοθετικής θεραπείας, υφίστανται ακόμη και σήμερα παράδοξες πτυχές διατάξεων που δεν έχουν λάβει δημοσιότητα και δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις εφορίες και τους πολίτες. Συγκεκριμένα:

–          Τα πρόστιμα των 100€ για εκπρόθεσμη μεταβολή των φορολογικών στοιχείων ισχύουν ακόμη και για τις περιπτώσεις μεταβολής ταυτότητας αλλά και ληξιαρχικής πράξης θανάτου

–          Άνεργοι οι οποίοι συμμετέχουν σε προγράμματα επιμόρφωσης και κατάρτισης καλούνται να λάβουν τις εισοδηματικές ενισχύσεις με ΑΠΥ ή ΑΕΔ και φορολογούνται στην κλίμακα των ελευθέρων επαγγελματιών

–          Οι τόκοι καταθέσεων δεν κατανέμονται ισόποσα σε λογαριασμούς συνδικαιούχων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα συνεννόησης και τεκμήρια αποκλειστικού δικαιώματος (ο φορολογούμενος να τα θεωρεί όλα δικά του). Προτείνεται η κατανομή βάσει συναίνεσης των δικαιούχων. Επίσης, ειδικά για τα πολύ μικρά ποσά (έως 250€), προτείνουμε να απαλλαχθούν τα νοικοκυριά από τη δήλωση τους.

ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Οι θέσεις της ΓΣΕΒΕΕ για γενικότερα θέματα που άπτονται των φορολογικών θεμάτων και δεν αφορούν αποκλειστικά τους προσφάτως ψηφισθέντες νόμους είναι οι εξής:

ü      Η προωθούμενη διάταξη για το συμψηφισμό οφειλών και ΦΠΑ μεταξύ ιδιωτών, επιχειρήσεων, πολιτείας και ΝΠΙΔ θα πρέπει να προχωρήσει και να εφαρμοστεί άμεσα. Η αφαίρεση της συγκεκριμένης ρύθμισης από το πρόσφατα ψηφισθέν πολυνομοσχέδιο απογοήτευσε την αγορά, τους επαγγελματίες και τους εμπόρους. Ωστόσο, το σύστημα που εξαγγέλθηκε έχει προβληματικές περιοχές ως προς την πρακτική εφαρμογή της για τις συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών. Απαιτείται προσεκτική διαβούλευση για να προχωρήσει η διευθέτηση του συγκεκριμένου προβλήματος. Επαναφέρουμε την παλιά πρόταση της ΓΣΕΒΕΕ για εξόφληση του ΦΠΑ των τιμολογίων ιδιωτών και δημοσίου εντός μηνός από την έκδοση του παραστατικού. Πρακτικά, είναι πιο βιώσιμη και αποτελεσματική λύση.

ü      Εναλλακτικά με την παραπάνω πρόταση σχετικά με τις οφειλές του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις, προτείνουμε ένα σύστημα συμψηφισμού των οφειλών αυτών. Συγκεκριμένα, για κάθε οφειλή του Δημοσίου, αυτό θα μπορεί να εκδίδει ηλεκτρονική πληρωμή, η οποία θα μπορεί να λειτουργεί ως μέσο πληρωμής (οιονεί χρήμα) για τις οφειλές των επιχειρήσεων στις φορολογικές και ασφαλιστικές αρχές.

ü      Η πάγια ρύθμιση για την αποπληρωμή των φορολογικών θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί σε περισσότερες δόσεις (από 12 σε 100) ώστε να καλύπτει τις δυνατότητες των νοικοκυριών και επαγγελματιών και να ενισχύσει σταδιακά τα φορολογικά έσοδα. Άλλωστε, η ρύθμιση των 48 δόσεων που αφορούσε προηγούμενες οφειλές δε λειτούργησε αποτελεσματικά.

ü      Η εισαγωγή εναλλακτικού προαιρετικού συστήματος φορολόγησης μικρών επιχειρήσεων με βάση το ύψος τζίρου θα πρέπει να νομοθετηθεί και να εφαρμοστεί από το 2015. Το διοικητικό κόστος ελέγχου για τις φορολογικές αρχές αλλά και το υψηλό κόστος συμμόρφωσης για μικρή επιχείρηση δεν αντισταθμίζεται από τα χαμηλά προσδοκώμενα φορολογικά οφέλη. Παραμένει ασαφές στις εξαγγελίες της κυβέρνησης το όριο του τζίρου και ο συντελεστής φορολόγησης. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρξει διαβούλευση για την διάταξη αυτή.

ü      Επαναφορά του αφορολόγητου ορίου και μείωση του φορολογικού συντελεστή του 26% . Είναι άδικο να επιβάλλεται φόρος σε πολύ χαμηλά εισοδήματα ή ακόμα και μηδενικά μέσω φορολόγησης με 26 % των ποσών των τεκμηρίων. Επιπλέον ο φορολογικός συντελεστής 26% από το πρώτο ευρώ δεν αφήνει κανένα περιθώριο ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας και επομένως τόνωσης της απασχόλησης. Σημειώνεται ότι για τις επιχειρήσεις που τηρούν Γ΄ κατηγορίας βιβλία ο συνολικός φόρος ανέρχεται στο 33% μεσοσταθμικά (26% & 10% στη διανομή).

ü      Επαναφορά του αφορολόγητου αποθεματικού για τις παραγωγικές ΜΜΕ, με την προϋπόθεση επανεπένδυσης μέρους των κερδών και αύξησης θέσεων απασχόλησης. Αποτελεί μια πολύ σημαντική εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στην πρόσφατη συνάντηση με Task Force και ΕΕΤ αναδείχτηκε η σημασία της χρήσης ιδίων κεφαλαίων για την τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων. Στο πλαίσιο αυτής της διάστασης έτυχε γενικής αποδοχής η παραπάνω πρόταση της ΓΣΕΒΕΕ από όλους τους συνομιλητές.

ü      Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Σήμερα κερδοφόρες και μη επιχειρήσεις, επαγγελματίες με ελάχιστους τζίρους ή με υψηλά εισοδήματα επιβαρύνονται με ισόποσο αντίστροφα προοδευτικό τέλος επιτηδεύματος.

ü      Αναπροσαρμογή υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, λαμβάνοντας υπόψη τη νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά των ακινήτων (νέες χαμηλότερες αξίες) αλλά και την ύπαρξη δανειακής επιβάρυνσης. Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει να εκπίπτει ένα ποσό του φόρου από το φόρο ακινήτων (ισοδύναμο μέτρο: τέλος επί του επιτοκίου για πρώτη κατοικία και επαγγελματική στέγη). Θα πρέπει να αναπροσαρμοσθούν οι αντικειμενικές ή να υπάρξει νέο σύστημα υπολογισμού.

ü      Αναπροσαρμογή του φόρου για τη μεταβίβαση επιχειρήσεων μεταξύ συγγενών α’ βαθμού για λόγους συνταξιοδότησης. Να τεθεί αφορολόγητο ποσό ύψους έως 200,000€. Σήμερα πολλοί επιχειρηματίες είναι εγκλωβισμένοι, δεν πληρώνουν εισφορές, δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εξ αιτίας αυτού του στρεβλού καθεστώτος. Παράλληλα, νέοι επιχειρηματίες αποτρέπονται από την ανάληψη της οικογενειακής επιχείρησης.

ü      Μεσοπρόθεσμα, θα πρέπει να υπάρξει καθολική σταδιακή μείωση των συντελεστών ΦΠΑ (έστω και 1%). Το παράδειγμα της μείωσης στο ΦΠΑ εστίασης απέδειξε ότι χαμηλότεροι συντελεστές μπορούν να προκαλέσουν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα (σε αντίθεση με την εξίσωση στο φόρο πετρελαίου).

ü      Παράλληλα, προτείνεται η άμεση καθιέρωση της ηλεκτρονικής υπογραφής, η οποία θα συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών και στην εμπέδωση της θεσμικής εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρήσεων, λογιστικών γραφείων και φορολογικών αρχών. Σημαντικό επίσης θέμα είναι και η ολοκλήρωση της πιστοποίησης των Λογιστών Φοροτεχνικών μέσα από απλές διαδικασίες ουσίας.

ü      Ειδικότερα, αναφορικά με τις σεισμόπληκτες περιοχές της Κεφαλονιάς, προτείνουμε τη διαγραφή τρεχουσών οφειλών (1ο εξάμηνο) και την άμεση αποζημίωση των επιχειρήσεων της Παλικής λόγω των σημαντικών καταστροφών που έχουν υποστεί σε πάγια και εμπορεύματα.

Σε θεσμικό επίπεδο, η ΓΣΕΒΕΕ τονίζει ότι θα πρέπει να επανεκκινήσει άμεσα η διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης για κάθε φορολογικό και άλλο νομοσχέδιο το οποίο κατατίθεται προς ψήφιση. Η αποκατάσταση των θεσμών πηγαίνει παράλληλα με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών και την απαλλαγή από τα μνημονιακά προαπαιτούμενα. Θα πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα μελέτες επιπτώσεων για τη συνολική οικονομία και τις μικρές επιχειρήσεις από την εφαρμογή συγκεκριμένων νόμων. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η ΕΛΣΤΑΤ θα πρέπει να αναβαθμίσει το ρόλο της ως προς την στατιστική καταγραφή του αριθμού και άλλων μεγεθών των επιχειρήσεων ανά κατηγορία (μέγεθος, ηλικία, νομική μορφή) και ανά κλάδο δραστηριότητας.

Τονίζουμε επίσης ότι για την αποτελεσματικότερη παραγωγή μέτρων πολιτικής είναι απαραίτητη η διαρκής διαβούλευση μεταξύ του Υπουργείου, των κοινωνικών εταίρων και παραγωγικών φορέων ώστε να προλαμβάνονται αστοχίες και να προωθούνται δικαιότερες και αποτελεσματικότερες λύσεις.