Τα σοβαρά αδιέξοδα της αγοράς καυσίμων ανέδειξαν οι τραγικές εξελίξεις στη Jetoil, όπως επισφραγίστηκαν με την αυτοκτονία του προέδρου της Κυριάκου Μαμιδάκη.

Τα σοβαρά αδιέξοδα της αγοράς καυσίμων ανέδειξαν οι τραγικές εξελίξεις στη Jetoil, όπως επισφραγίστηκαν με την αυτοκτονία του προέδρου της Κυριάκου Μαμιδάκη. Η ιστορική εταιρεία πετρελαιοειδών, που ίδρυσαν το 1960 τα αδέρφια Νίκος, Γιώργος και Κυριάκος Μαμιδάκης από την Ανώσκελη Χανίων, έφτασε στο αποκορύφωμά της να ελέγχει το 10% της αγοράς με ένα δίκτυο 600 πρατηρίων, παρουσία με θυγατρικές σε 5 χώρες των Βαλκανίων, τεράστιες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις και ιδιόκτητο στόλο 7 πλοίων για τη μεταφορά ναυτιλιακών καυσίμων, δεν άντεξε τις πιέσεις από την κρίση που μαστίζει τα τελευταία 7 χρόνια την εγχώρια αγορά καυσίμων.

Τα προβλήματα της Jetoil αλλά και οι προσπάθειες των αδελφών Νίκου και Κυριάκου Μαμιδάκη που βρίσκονταν στο τιμόνι της όλα αυτά τα χρόνια να αναστρέψουν την αρνητική πορεία της ήταν γνωστά στην αγορά πετρελαιοειδών. Χωρίς να παραβλέπονται και μια σειρά από λανθασμένες στρατηγικές επιλογές, το αποτύπωμα των οποίων μέσα στη κρίση αποδείχθηκε πολύ πιο καταστροφικό, όπως για παράδειγμα η προσάρτηση το 2010 στο δίκτυο της 60 πρατηρίων της Dracoil και 10 της El Petrol, εταιρείες με μεγάλα ανοίγματα και επισφάλειες, όλοι αναγνωρίζουν ότι η Jetoil δεν θα είχε την ίδια τύχη, εάν δεν είχε επιβληθεί στην αγορά η πολιτική της υπερφορολόγησης στα καύσιμα καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης.

Ευτυχής συγκυρία για τον κλάδο είναι οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου στη διεθνή αγορά που λειτουργούν σε μεγάλο βαθμό ως ανάχωμα στις πιέσεις της ύφεσης και της υπερφορολόγησης στην εσωτερική αγορά. Στη διάρκεια της επταετούς κρίσης, η αγορά καυσίμων έχει χάσει πάνω από το 30% του τζίρου της, ενώ πάνω από 2.500 πρατήρια έβαλαν λουκέτο. Πηγές των βενζινοπωλών θεωρούν ότι με τη νέα φορολόγηση του κλάδου, την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και τα προβλήματα της αγοράς μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να υπάρξουν τουλάχιστον 200 με 300 νέα λουκέτα σε πρατήρια. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μία ακόμη εταιρεία μικρού μεγέθους, βρίσκεται στο «κόκκινο» και ίσως να μην αντέξει τον χειμώνα, καθώς στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη διακίνηση του πετρελαίου θέρμανσης.

Τα στοιχεία για τη ζήτηση του Ιουνίου καταδεικνύουν τη συνέχιση της ύφεσης, με τη βενζίνη να υποχωρεί στα ιστορικά χαμηλά μηνιαία επίπεδα του -14% και το πετρέλαιο κίνησης στα ιστορικά χαμηλά μηνιαία επίπεδα του -7%, ενώ πρόσθετο ισχυρό πλήγμα για την αγορά και τις υγιείς επιχειρήσεις αναδεικνύονται η παραβατικότητα και το λαθρεμπόριο στα οποία βρίσκουν διέξοδο εν μέσω κρίσης πολλοί επαγγελματίες του κλάδου για να αντισταθμίσουν της απώλειες από τη μείωση της ζήτησης.

Η νέα αύξηση της φορολογίας από τον Οκτώβριο στο πετρέλαιο θέρμανσης και από τις αρχές του 2017 στις βενζίνες και το πετρέλαιο κίνησης, αναμένεται να πυροδοτήσουν περαιτέρω έξαρση της παραβατικότητας, εξέλιξη που σε συνδυασμό με τη μείωση της ζήτησης, αφού τα καύσιμα θα γίνουν ακόμη πιο ακριβά για τους καταναλωτές, θα καταστήσει ασφυκτικές τις πιέσεις για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Ηδη σήμερα, οι παντός είδους φορολογικές επιβαρύνσεις έχουν φτάσει να αντιπροσωπεύουν το 70% της τελικής τιμής, με το κόστος του προϊόντος να είναι μόλις στο 27% και το περιθώριο εμπορίας (εταιρείες, πρατηριούχοι, μεταφορείς) να αντιπροσωπεύει μόλις το 5,09% της τελικής τιμής του καταναλωτή.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με βάση τα σημερινά επίπεδα φορολογίας στα καύσιμα και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ε.Ε., η Ελλάδα κατέχει την τέταρτη θέση μεταξύ των κρατών-μελών σε σχέση με το ύψος φορολόγησης της αμόλυβδης (670 ευρώ το χιλιόλιτρο), κάτω από Αγγλία, Ολλανδία και Ιταλία, ενώ έχει πολύ υψηλότερο φόρο από χώρες με πολλαπλάσιο κατά κεφαλήν εισόδημα, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Βέλγιο και απέχει πολύ από τον μέσο όρο των «28» που κυμαίνεται στα 510 ευρώ το χιλιόλιτρο.

(Καθημερινή, 10/7/2016)

Είναι εξαιρετικά σπάνιο για έναν άνθρωπο σε προχωρημένη ηλικία να θέτει τέρμα στην ζωή του λόγω οικονομικών δυσχερειών της επιχείρησης του, αλλά όχι απαραίτητα του ιδίου (αφού ήτο οικονομικά ανεξάρτητος), αγωνιώντας για την επιβίωση μιας εταιρείας με μακροχρόνια διαδρομή και τις δουλειές των υπαλλήλων και συνεργατών του.

Είναι εξαιρετικά σπάνιο για έναν άνθρωπο σε προχωρημένη ηλικία να θέτει τέρμα στην ζωή του λόγω οικονομικών δυσχερειών της επιχείρησης του, αλλά όχι απαραίτητα του ιδίου (αφού ήτο οικονομικά ανεξάρτητος), αγωνιώντας για την επιβίωση μιας εταιρείας με μακροχρόνια διαδρομή και τις δουλειές των υπαλλήλων και συνεργατών του. Μπορεί πράγματι η Jetoil η εταιρεία εμπορίας πετρελαιοειδών, που ο Κυριάκος Μαμιδάκης είχε ιδρύσει μαζί με τα αδέλφια του στις αρχές της δεκαετίας του 1960, και μέχρι πρόσφατα από τις μεγαλύτερες του κλάδου, να αντιμετώπιζε τα τελευταία 2-3 χρόνια σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και μείωση του κύκλου εργασιών- για αυτό εξάλλου είχε κατατεθεί αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 για προστασία από τους πιστωτές- αλλά υπήρχαν βάσιμες ελπίδες και σχέδιο για την επιβίωση της. Με άλλα λόγια η εταιρεία δεν αντιμετώπιζε την άμεση κατάρρευση της αλλά καλείτο να λειτουργήσει σε ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον με συρρικνωμένο αντικείμενο εργασιών και χωρίς την απαραίτητη εμπορική πίστη από πλευράς προμηθευτών που απήλαυνε όλα τα χρόνια της πετυχημένης δραστηριοποίησης της στις αγορές πετρελαιοειδών εντός και εκτός Ελλάδας.

Ήταν ένα νέο περιβάλλον επιχειρηματικότητας όπου οι υπηρεσίες, οι προσφορές και οι ανταλλαγές εξυπηρετήσεων έχουν περισσότερη αξία από το ίδιο το προϊόν, τον πελάτη, την ποιότητα και την φερεγγυότητα που απαιτείται. Νέα επιχειρηματικά ήθη και νέες συναλλαγματικές συνήθειες στην Ελλάδα της αρπακτής εν μέσω μίας καταρρέουσας οικονομίας με την κυβέρνηση να έχει κυριολεκτικά κηρύξει τον πόλεμο κατά των επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών, σε μία γιγάντια προσπάθεια επικράτησης των μεγάλων κρατικών ομιλών, εις βάρος των πολλών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα. Ένα πρωτόγνωρο από κάθε άποψη περιβάλλον που για έναν ευγενικό, δραστήριο, εργατικό και φιλαλήθη άνθρωπο όπως ήτο ο Κυριάκος Μαμιδάκης ήτο αδύνατο να το αντέξει. Δεν γνωρίζω εάν άφησε πίσω του κάποια επιστολή ή πνευματική διαθήκη, όμως είμαι απόλυτα βέβαιος έχοντας γνωρίσει από κοντά τον άνδρα, ότι δεν ήσαν απλά και μόνο τα οικονομικά προβλήματα της επιχείρησης του που τον οδήγησαν στον απονενοημένο διάβημα.

Είμαι πεπεισμένος ότι με την τελευταία του αυτή πράξη ο Κυριάκος Μαμιδάκης θέλησε να μεταφέρει ένα ηχηρό μήνυμα προς την πολιτική ηγεσία και τις οικονομικές ελίτ του τόπου για την τελείως στρεβλή, αδιέξοδη και απόλυτα καταστροφική πορεία που οδηγούν την χώρα. Όταν μέσα σε διάστημα 2-3 ετών μία μέχρι πρόσφατα κερδοφόρος, συντηρητική και οικογενειακή επιχείρηση με μικρά ανοίγματα στην αγορά οδηγείται σε οικονομικό αδιέξοδο (όπως την ίδια περίοδο έχει συμβεί το ίδιο σε πολλές άλλες επιχειρήσεις π.χ. βλέπε Μαρινόπουλος, Ηλεκτρονική Αθηνών, Εκδόσεις Παπασωτηρίου κ.ά.) οι αιτίες αναζητούνται στην κρατική κακοδιαχείριση, στον πολιτικό αμοραλισμό, στη κυνική συμπεριφορά, στον λαϊκισμό και οπορτουνισμό που χαρακτηρίζει όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Στον κλάδο των πετρελαιοειδών, όπως έχουμε επανειλημμένως τονίσει μέσα από την στήλη, η αδικαιολόγητος και τελείως εξωπραγματική αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης μαζί με την αύξηση του ΦΠΑ και την έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης οδήγησε τον κλάδο στα βράχια, με μία μέση μείωση της κατανάλωσης σχεδόν 30% από το 2008 μέχρι σήμερα και το κλείσιμο 2.500 πρατηρίων βενζίνης σε όλη την Ελλάδα.

Τον Κυριάκο Μαμιδάκη εγνώρισα για πρώτη φόρα στις αρχές τις δεκαετίας του 1980 όταν έκανα ρεπορτάζ για τους Financial Times για ενεργειακά και περιβαλλοντικά θέματα σε Ελλάδα και Ανατολική Μεσόγειο. Τότε ο Κ.Μ. ήτο από τους ελάχιστους Έλληνες επιχειρηματίες που είχε αναπτύξει αξιόλογη εμπορική δραστηριότητα με την Αλβανία και την τότε Γιουγκοσλαβία. Τον συναντούσα στο γραφείο του στην οδό Ακαδημίας και μου έδιδε εξαιρετικά χρήσιμες πληροφορίες για τις εκεί επικρατούσες συνθήκες ενώ μου σχολίαζε αναλυτικά την κατάσταση στην αγορά πετρελαίου στην Ελλάδα και στην περιοχή και πάντοτε έβγαινα σοφότερος από κάθε επαφή μαζί του. Αργότερα όταν ξεκίνησα τον κύκλο των ετήσιων συνεδρίων «Ενέργεια & Ανάπτυξη», αποδέχθηκε ενθουσιωδώς την πρόσκληση μου και έλαβε μέρος αρκετές φορές ως κεντρικός ομιλητής διαφωτίζοντας μας για τις διεθνείς εξελίξεις του πετρελαϊκού τομέα αλλά και τις προοπτικές της Ελληνικής αγοράς. Το να ακούς τον Κυριάκο Μαμιδάκη να ομιλεί για την πετρελαϊκή αγορά και την διακύμανση των τιμών και τους παράγοντες που τις επηρεάζουν ήταν σαν να συμμετέχεις σε μάθημα πολιτικής οικονομίας και ανάλυσης στο LSE ή στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Όταν με την έλευση του νέου αιώνα το 2000 ξεκινούσα την μελέτη, προετοιμασία και την όλη οργάνωση του energia. gr, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία επίσημα το καλοκαίρι του 2001, ο Κυριάκος Μαμιδάκης εστάθη αρωγός ενθαρρύνοντας με στη νέα αυτή προσπάθεια παρακολούθησης και καταγραφής της ενεργειακής επικαιρότητας η έκβαση της οποίας κάθε άλλο παρά διασφαλισμένη οικονομικά ήτο τότε. Ο Κ.Μ. όχι μόνο υποστήριξε οικονομικά το νέο εγχείρημα μέσω διαφήμισης της Jetoil τα πρώτα κρίσιμα χρόνια αλλά κυρίως με υποστήριξε ηθικά πιστεύοντας ακράδαντα στην ανάγκη συνεχούς ροής και διαφάνειας στην ενημέρωση, που ήτο και το βασικό διακύβευμα του energia. gr. Παρά το γεγονός ότι δεν ήτο απόλυτα εξοικειωμένος με τις νέες τεχνολογίες, το ένστικτο του τον είχε οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι το μέλλον της ενημέρωσης ήτο ηλεκτρονικό, όπως μου είχε επανειλημμένα τονίσει, και για αυτό ήθελε να δει καινούργια μονοπάτια να ανοίγονται σε αυτόν τον τομέα στην Ελλάδα.

Ο Κυριάκος Μαμιδάκης πέρα από την επαγγελματικά του οξυδέρκεια ήτο ένας πολύ υπομονετικός και πράος άνθρωπος ο οποίος όμως δεν ελύγιζε εύκολα στις όποιες δυσκολίες στις οποίες εξάλλου και ήτο συνηθισμένος. Μία από αυτές είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω και να καταγράψω και αφορούσε την επιχειρηματική του σχέση με την εταιρεία ΟΚΤΑ στα Σκόπια που τελικά και μετά από πλάγιους χειρισμούς περιήλθε στην ιδιοκτησία των ΕΛΠΕ παρά το προβάδισμα στις διαπραγματεύσεις που διατηρούσε η Jetoil, χάρις στη 10ετή συμφωνία αποκλειστικής τροφοδότησης που είχε κλείσει για αργό και πετρελαϊκά προϊόντα το 1993. Όπως σχολιάζει ο συνάδελφος Μιχάλης Καϊταντζίδης σε χθεσινή του αναφορά στο ‘ Euro2 Day’, «Αίφνης στις αρχές του 1999 με κυβερνήσεις στα δύο κράτη, Σημίτη (ΠΑΣΟΚ)-Γκεοργκίεφσκι (ΒΜΡΟ), σχεδόν εν μια νυκτί «κλήθηκαν τα Ελληνικά Πετρέλαια σε συνεργασία με την ΜΕΤΩΝ, να εξαγοράσουν το διυλιστήριο, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα την τροφοδοσία της αγοράς της ΠΓΔΜ με προϊόντα και την πραγματοποίηση επενδύσεων εκσυγχρονισμού στο διυλιστήριο. Έτσι, το διυλιστήριο ΟΚΤΑ περιήλθε στα ΕΛ.ΠΕ., μαζί με το αποκλειστικό δικαίωμα τροφοδοσίας της ΠΓΔΜ με αργό και προϊόντα, ενώ η συμφωνία περιελάμβανε και την κατασκευή αγωγού πετρελαίου που συνδέει το διυλιστήριο των Σκοπίων με τις εγκαταστάσεις των ΕΛ.ΠΕ. στην Θεσσαλονίκη».

Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε ως αναμένετο την έντονη αντίδραση της Mamidoil που είχε σε ισχύ σύμβαση προμήθειας με τα ΟΚΤΑ για τροφοδοσία τους με 500.000 τόνους αργού το χρόνο. Ουσιαστικά τόσο η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ και η τότε διοίκηση των ΕΛΠΕ προσέβαλαν την συμφωνία Mamidoil- OKTA και «πούλησαν» τον Κυριάκο Μαμιδάκη και την Jetoil. Τελικά ο όμιλος Μαμιδάκη προσέφυγε στη διαιτησία του Δικαστηρίου Εμπορικών Υποθέσεων του Λονδίνου, κατά της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ ως ιδιοκτήτριας του διυλιστηρίου ΟΚΤΑ πριν από τη μεταβίβαση, το οποίο και τον δικαίωσε το 2003 επιδικάζοντας αποζημίωση 17 εκατομμυρίων δολαρίων, που ήτο όμως ένα μικρό τίμημα για την ζημιά που υπέστη η εταιρεία από την απώλεια της εκεί αγοράς. Όμως, η απόφαση του Δικαστηρίου του Λονδίνου υπήρξε κυρίως μία ηθική δικαίωση για τον ίδιο και τον Όμιλο του. Και αυτό είναι που μετρούσε περισσότερο για τον Κυριάκο Μαμιδάκη.

Ένας άνθρωπος που συνέδεσε το όνομά του με τη δημιουργία και την επιχειρηματικότητα, εντός και εκτός συνόρων, αλλά παρέμεινε ταυτόχρονα σεμνός και προσηλωμένος μέχρι το τέλος στις αρχές και στα ιδανικά του. Στο χώρο του πετρελαίου ο Κυριάκος Μαμιδάκης, που είχε διατελέσει δύο φορές πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Εταιρειών Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ) εθεωρείτο η κορυφή από πλευράς γνώσεων και εμπειρίας και σε αυτόν προσέτρεχαν όλοι σχεδόν οι παράγοντες του κλάδου ζητώντας την συνδρομή του και τις συμβουλές του.

Συνηθισμένος στις αναποδιές και τα γυρίσματα της μοίρας ο Κυριάκος Μαμιδάκης δεν το έβαζε εύκολα κάτω προτιμώντας πάντοτε να δίδει την μάχη στην εμπροσθοφυλακή. Για αυτό η απόφαση του να θέσει ο ίδιος τέλος στη ζωή του μεταφράζεται περισσότερο ως μία πράξη απελπισίας, ένα αυστηρό μήνυμα και προειδοποίηση ταυτόχρονα προς τους κυβερνώντες για τον αδιέξοδο δρόμο που οδηγείται η χώρα, παρά ένας τρόπος να ξεφύγει ο ίδιος από τα προβλήματα της καθημερινότητας. Ήτο ακόμη ένα παράπονο γιατί μετά από μία μακρά και έντιμη επιχειρηματική πορεία (που δίπλα σε αυτόν ωφελήθηκε κόσμος και κοσμάκης) θα έπρεπε τώρα να απολογείται και να παρακαλάει από τις τράπεζες και τους προμηθευτές μέχρι και το Δημόσιο. Υπάρχουν όρια. Και αυτά τα όρια φαίνεται ότι τα έφθασε και δεν ήθελε με κάθε κόστος να ξεπεράσει. Δηλαδή υπήρξε συνεπής με αυτό που υποστήριζε και με αυτό που υπήρξε όλη του τη ζωή. Ένας ακάματος εργάτης, ένας στωικός άνθρωπος και φάρος έμπνευσης και υπομονής για τους γύρω του.

πηγή : energia.gr

Δεν υπάρχουν λόγια για να εκφράσουμε τη βαθιά θλίψη για αυτή τη τραγική είδηση. 

Δεν υπάρχουν λόγια για να εκφράσουμε τη βαθιά θλίψη για αυτή τη τραγική είδηση. 
Ο Κυριάκος Μαμιδάκης συμβόλιζε για εμάς όχι μόνο την οικογένειά μας, τον πατέρα μας αλλά και το όραμα που με τόσο πάθος υπηρετούσε για πρόοδο, εξέλιξη και δημιουργία. Ένας φωτεινός καθοδηγητής με ακλόνητες αξίες, συνόδευε και υποστήριζε κάθε μας βήμα. Η απώλειά του μας βύθισε όλους σε θλίψη, το όραμά του όμως δεν θα πάψει ποτέ να φωτίζει το δρόμο μας.  Η πράξη του αυτή, όσο τραγική και αν είναι, φανερώνει κατά πολύ το ήθος και τον χαρακτήρα του.
Ο Θεός ας αναπαύσει την ψυχή του. Καλό σας ταξίδι κύριε Κυριάκο…