Συντάκτης: I

Με άλμα 2,7% ολοκλήρωσαν τις συναλλαγές της Παρασκευής οι τιμές του αργού, κλείνοντας στα 16,94 δολ. το βαρέλι, ωστόσο σε εβδομαδιαία βάση οι απώλειες είναι αστρονομικές. 

Ειδικότερα, το αμερικανικό WTI έκλεισε την εβδομάδα με συνολικές απώλειες 32,3%, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία πτώση στην ιστορία. Η πτώση οφείλεται στην ιστορική κατρακύλα της Δευτέρας που οδήγησε το συμβόλαιο του Μαΐου στο πρωτοφανές γεγονός να κλείσει με αρνητική τιμή στα -37,63 δολ. το βαρέλι.

Η ανάκαμψη των τιμών στη συνέχεια με το νέο συμβόλαιο του Ιουνίου οφείλεται εν μέρει στις εκτιμήσεις ότι το σταδιακό ξεκλείδωμα των οικονομιών σε Ευρώπη και ΗΠΑ θα δώσει ώθηση στη ζήτηση που κατέρρευσε τις προηγούμενες εβδομάδες εν μέσω των αυστηρών περιορισμών που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας. 

Στήριξη στην ανάκαμψη των τιμών έχουν δώσει και οι εκτιμήσεις ότι η παραγωγή υποχωρεί με ραγδαίο ρυθμό καθώς οι τιμές σε αυτά τα επίπεδα καθιστούν ασύμφορη τη δραστηριότητα αρκετών πετρελαϊκών εταιρειών.

Τα τελευταία στοιχεία της Baker Hughes φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτές τις εκτιμήσεις.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας παροχής υπηρεσιών στον πετρελαϊκό κλάδο, ο αριθμός των εξεδρών εξόρυξης πετρελαίου στις ΗΠΑ υποχώρησε κατά 60 την τελευταία εβδομάδα στις 378, ενώ στο φυσικό αέριο υποχώρησε κατά τέσσερις στις 85. Ο αριθμός των εξεδρών φυσικού αερίου πριν από ένα χρόνο ήταν στις 186, σύμφωνα με την Baker Hughes.

ΠΗΓΗ: capital.gr

Η αγορά πετρελαίου γνώρισε άλλη μια ημέρα ραγδαίας μεταβλητότητας με το πιο ενεργό συμβόλαιο WTI, παραδόσεως Ιουνίου, να κλείνει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 21 ετών, μία ημέρα μετά την ιστορία που έγραψε το συμβόλαιο του Μαΐου, κλείνοντας σε αρνητικό επίπεδο για πρώτη φορά στα χρονικά.

Για τον αφανισμό της αξίας του πετρελαίου ευθύνεται ο συνδυασμός της κατάρρευσης της ζήτησης εξαιτίας του κορονοϊού και η συρρίκνωση της ικανότητας αποθήκευσης του εμπορεύματος.

Η τιμή του συμβολαίου του αργού, παραδόσεως Ιουνίου, υποχώρησε κατά 8,86 δολάρια ή κατά 43,6% στα 11,57 δολάρια στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης. Στα χαμηλά ημέρας άγγιξε τα 6,50 δολάρια. Σε επίπεδο πιο ενεργών συμβολαίων, η τιμή έκλεισε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 1999.

Αντίθετα, το συμβόλαιο του Μαΐου που έληξε στο τέλος των σημερινών συναλλαγών, έκλεισε στα 10,01 δολάρια το βαρέλι, κάνοντας άλμα 47,64 δολαρίων ή 126,6% την Τρίτη -η μεγαλύτερη ποσοστιαία άνοδος που έχει καταγραφεί. Το rebound ήρθε μετά την κατάρρευση της τιμής τη Δευτέρα κατά 306% που την οδήγησε στα -37,63 δολάρια το βαρέλι στη λήξη των συναλλαγών.

Στην αντιπέρα όχθη του Ατλαντικού, το brent παραδόσεως Ιουνίου έχασε 6,24 δολάρια ή 24,4% στα 19,33 δολάρια το βαρέλι στο ICE του Λονδίνου. Η τιμή γνώρισε τη μεγαλύτερη πτώση της από τον Ιανουάριο του 1991.

Ανεπίσημη τηλεδιάσκεψη του OPEC+

Οι υπουργοί πετρελαίου των χωρών του OPEC+ πραγματοποίησαν μια μη προγραμματισμένη τηλεδιάσκεψη την Τρίτη για να συζητήσουν την κατάρρευση των τιμών του αργού, αν και η κοινή τους δήλωση στο τέλος άφησε να εννοηθεί ότι δεν συμφώνησαν σε νέα μέτρα πολιτικής.

Ανήσυχοι από την ασταμάτητη κατρακύλα των τιμών, παρά την ανακοίνωσή τους για περικοπή-ρεκόρ της παραγωγής νωρίτερα αυτό το μήνα, αρκετοί παραγωγοί πραγματοποίησαν άτυπες συνομιλίες “για να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με την τρέχουσα δραματική κατάσταση της αγοράς πετρελαίου”, ανέφερε στο Twitter ο OPEC. Επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για περικοπές και συμφώνησαν να πραγματοποιούν τακτικές τηλεδιασκέψεις.

Οι τιμές αργού συνέχισαν να υποχωρούν παρά το γεγονός ότι τα 23 κράτη της ομάδας OPEC+ δεσμεύτηκαν να μειώσουν την παγκόσμια παραγωγή κατά 10%, με το αμερικανικό συμβόλαιο του Μαΐου να κλείνει κάτω από το μηδέν στη Νέα Υόρκη τη Δευτέρα για πρώτη φορά στην ιστορία. Η στοχευμένη μείωση της παραγωγής κατά 9,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα δεν είναι αρκετή για να αντισταθμίσει τη χαμένη ζήτηση εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού που ανάγκασε τις χώρες να κατεβάσουν ρολά. 

“Εξακολουθούμε να βλέπουμε μεγάλη αναταραχή στις αγορές πετρελαίου σε αυτόν τον Μαύρο Απρίλη για τη βιομηχανία”, ανέφερε ο Fatih Birol, executive director της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας με ανάρτηση στο Twitter. “Η περικοπή της παραγωγής από τον OPEC+ είναι μια αρχή, αλλά ανεπαρκής για την άμεση επαναφορά της ισορροπίας στην αγορά εξαιτίας του βαθμού συρρίκνωσης της ζήτησης”.

Η Σαουδική Αραβία, το μεγαλύτερο κράτος μέλος του OPEC, επανέλαβε σε ανακοίνωσή της την Τρίτη ότι είναι έτοιμη για περαιτέρω μέτρα με την υπόλοιπη ομάδα και τους συμμάχους της για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην αγορά.

Ο Οργανισμός μάλιστα έλαβε και μια πρόταση από την Αλγερία, να ξεκινήσουν οι περικοπές αμέσως αντί για την 1η Μαΐου που έχει προγραμματιστεί. Η πρόταση δεν έχει μέχρι στιγμής γίνει δεκτή από μεγαλύτερα κράτη μέλη.

Η δήλωση δεν διευκρίνιζε ποιες χώρες παραγωγοί συμμετείχαν στην τηλεδιάσκεψη.

ΠΗΓΗ: capital.gr

Φανταστείτε σήμερα το πρωί να μπαίνατε στο αυτοκίνητό σας και να αποφασίζατε να γεμίσετε το ρεζερβουάρ. Φτάνοντας, όμως, στο βενζινάδικο να βλέπατε μια τεράστια ουρά με βυτία που μεταφέρουν καύσιμο, ενώ την ίδια ώρα και οι δεξαμενές του πρατηρίου έχουν φουλάρει ασφυκτικά. Οι ιδιοκτήτες επιστρατεύουν κάθε διαθέσιμο χώρο (βαρέλια, μπιτόνια, ακόμη και πλαστικά ποτήρια μιας χρήσης) προσπαθώντας να αποθηκεύσουν κάπου τον «μαύρο χρυσό». Και πάλι, όμως, οι διαθέσιμοι χώροι δεν επαρκούν,  ακόμη κι όταν χρησιμοποιηθεί κάθε πιθανή ή απίθανη «καβάτζα», αφού λόγω των μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων για τον κορωνοϊό, εκτός από εσάς, δεν υπάρχει κανένας άλλος διατεθειμένος να χρησιμοποιήσει βενζίνη.

Όταν, λοιπόν, θα ξεστομίσετε την κλασική (και για πολύ καιρό ξεχασμένη εξαιτίας της προηγούμενης οικονομικής κρίσης) ατάκα «φούλαρέ το», ο υπάλληλος αντί να σας ζητήσει αντίτιμο για τα καύσιμα που μόλις σας πούλησε, να έβγαζε από την τσέπη του κι ένα «εικοσάευρο» προκειμένου να σας ξεπληρώσει για την χάρη που του κάνατε, απαλλάσσοντάς τον από την υποχρέωση (και τα έξοδα) του να βγει στην αγορά και να νοικιάσει ή να αγοράσει νέες δεξαμενές προκειμένου να αποθηκεύσει το πετρέλαιο που είχε παραγγείλει και τώρα πια δεν έχει τι να το κάνει.

Το παραπάνω σενάριο, βέβαια, δεν πρόκειται να συμβεί, αλλά είναι μια αναγωγή, μια μικρογραφία του τι συνέβη στις αγορές που είχε ως αποτέλεσμα την ιστορική «κάτω του μηδενός» τιμή στο αμερικανικό αργό πετρέλαιο παράδοσης Μαΐου στην Νέα Υόρκη.

Η πρωτοφανής πτώση στις τιμές είναι ένας συνδυασμός δύο παραγόντων. Ο πρώτος αφορά την «αιώνια» σχέση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, που αποτελεί θεμελιώδη αιτία διαμόρφωσης των τιμών. Λόγω κορωνοϊού και του lockdown, έχει βυθιστεί η ζήτηση, την ίδια ώρα που οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες-μέλη του OPEC, δεν έχουν περαιτέρω δυνατότητα μείωσης της παραγωγής τους. Ο συνδυασμός της αυξημένης προσφοράς με την περιορισμένη ζήτηση ρίχνει νομοτελειακά τις τιμές, αλλά από μόνος του δεν αρκεί για να εξηγήσει το χθεσινό φαινόμενο.

Για να αποκρυπτογραφηθεί καλύτερα η κατάσταση πρέπει να προσθέσουμε στην ανάλυση κι ένα άλλο βασικό στοιχείο του συστήματος της ελεύθερης αγοράς, που δεν είναι άλλο από την κερδοσκοπία. Αρκετοί επενδυτές είχαν σπεύσει να αγοράσουν τα futures Μαΐου (δηλαδή συμφωνίες που αφορούν παράδοση τον συγκεκριμένο μήνα) με σκοπό να τα πουλήσουν ακριβότερα πριν την λήξη τους, με την καταληκτική ημερομηνία να είναι σήμερα (Τρίτη, 21 Απριλίου). Όπως, όμως, συμβαίνει με τους «εγκλωβισμένους» του χρηματιστηρίου, είδαν τις προβλέψεις τους για κέρδη να διαλύονται εξαιτίας της κρίσης και αποφάσισαν να «ξεφορτωθούν» τα μειωμένης αξίας «αγαθά», ρίχνοντας ακόμη περισσότερο λάδι (στην προκειμένη περίπτωση… πετρέλαιο) στην φωτιά και πυροδοτώντας ένα ντόμινο ακόμη μεγαλύτερης πτώσης των τιμών και σπέρνοντας τον πανικό στις αγορές.

Ουσιαστικά, πια, οι δεξαμενές αποθήκευσης έχουν «τιγκάρει», ζήτηση για να απορροφηθεί το προϊόν δεν υπάρχει, ενώ οι προβλέψεις για βαθιά οικονομική ύφεση εντείνουν την αίσθηση απαισιοδοξίας και επιδεινώνουν την κρίση.

Ποιοι κερδίζουν από την σημερινή κατάσταση; Αυτοί που αρχικά φάνηκε να είναι οι μεγάλοι χαμένοι της υπόθεσης. Οι εφοπλιστές! Και πιο συγκεκριμένα εκείνοι που διαθέτουν στόλο με ικανό αριθμό τάνκερ. Ενώ είχαν δει τις δουλειές τους να παίρνουν την «κάτω βόλτα» αφού ζήτηση για πετρέλαιο (κι επομένως ανάγκη για μεταφορά του) δεν υπήρχε, πλέον προσφέρουν τα πλοία τους ως χώρο φύλαξης και αποθήκευσης του «μαύρου χρυσού», το οποίο θα είναι σε θέση να διαθέσουν ξανά όταν επανέλθει η «κανονικότητα» και οι τιμές τραβήξουν ξανά την ανηφόρα…

Σε πρόσφατη έκθεσή του, ο OPEC είχε εκτιμήσει ότι για το δεύτερο τρίμηνο του 2020 η πτώση μπορεί να άγγιζε σχεδόν τα 12 εκατ. βαρέλια την ημέρα, με τον Απρίλιο να αποτελεί τον χειρότερο μήνα, όπως και τελικά συνέβη. Στη συνέχεια, όμως, όταν σταδιακά θα υπάρξει άρση των περιοριστικών μέτρων, η ζήτηση θα εκτοξευθεί βίαια αφού οι επιχειρήσεις θα χρειαστούν καύσιμα για να λειτουργήσουν ξανά και κατά συνέπεια οι εταιρείες πετρελαιοειδών θα καλύψουν με σχετική άνεση την σημερινή χασούρα.

Στην ουσία αυτό που ζούμε εντάσσεται απλά στο πλαίσιο μιας γενικότερης κρίσης, εντείνοντας και βαθαίνοντας τα χαρακτηριστικά της. Οι μεγάλες εταιρείες έχουν και το μέγεθος και τα εργαλεία προκειμένου να αντέξουν, μετακυλίοντας σημαντικό μέρος της ζημιάς τους σε τρίτους. Το πραγματικό πρόβλημα για αυτές θα δημιουργούνταν μόνο εάν η μείωση στη ζήτηση ήταν αποτέλεσμα στροφής του κοινού σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που θα καθιστούσαν το πετρέλαιο αχρείαστο. Οι ίδιες, όμως, είναι που βάζουν διαρκώς εμπόδια στην χρήση τους, χρηματοδοτώντας παράλληλα λόμπι (ή και ευθέως πολιτικούς) ώστε να μην καταφέρουμε ποτέ ως κοινωνίες να απεξαρτηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα…

Ιστορική πτώση στη ζήτηση πετρελαίου αναμένει το τρέχον έτος ο OPEC, καθώς η πανδημία του κορονοϊού έχει οδηγήσει σε εκτεταμένο lockdown δεκάδες χώρες σε όλο τον πλανήτη και κυρίως πολλούς κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, εκμηδενίζοντας ουσιαστικά τη ζήτηση για “μαύρο χρυσό”.