Φωτιά στα καύσιμα, παγωνιά στα σπίτια
«Αν ένα μέσο νοικοκυριό έβαζε πέρυσι 1.000 λίτρα πετρέλαιο και κρύωνε, γιατί αυτή η ποσότητα δεν επαρκεί, και πλήρωνε περίπου 800 ευρώ, φέτος θα πληρώσει 1.200 ευρώ και θα κρυώνει περισσότερο αν ο χειμώνας αποδειχτεί βαρύς». Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) Γιώργος Ασμάτογλου είναι από τα πρόσωπα που έχουν «βγει στα κάγκελα» αυτές τις ημέρες, υπογραμμίζοντας τον δραματικό χαρακτήρα της ενεργειακής κρίσης και την ανάγκη για λήψη δραστικών μέτρων.
Οσο πλησιάζουμε στις 15 Οκτωβρίου, την ημερομηνία που ξεκινά η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης με τον προσαρμοσμένο ειδικό φόρο κατανάλωσης για τη χειμερινή περίοδο, τόσο πιο δυσοίωνες γίνονται οι προβλέψεις για το μέγεθος της οικονομικής επιβάρυνσης για τα νοικοκυριά. Η εκρηκτική άνοδος στις παγκόσμιες τιμές του αργού πετρελαίου συμπαρασύρει τις τιμές της λιανικής πώλησης σε δυσθεώρητα ύψη.
Σύμφωνα με την ΠΟΠΕΚ αναμένονται αυξήσεις 35-40%, καθώς από 80 λεπτά το λίτρο πέρυσι, φέτος το πετρέλαιο θέρμανσης θα ξεπεράσει τα 1,10 ευρώ στην Αττική, το 1,20 ευρώ στην υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα και το 1,35 ευρώ στη νησιωτική Ελλάδα (πλην των νησιών του Β. Αιγαίου με καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ).
Οι πρατηριούχοι ζητάνε επειγόντως μείωση του ΦΠΑ, ακόμα και κάτω από το επίπεδο του 17% που ισχύει σε Λέρο – Μυτιλήνη – Χίο – Σάμο – Κω, ώστε να εξισορροπηθεί μέρος των ανατιμήσεων. Θεωρούν ότι οι εξαγγελίες για αύξηση του επιδόματος θέρμανσης δεν επαρκούν και ζητάνε οριζόντια μέτρα, όπως η δραστική μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, υπενθυμίζοντας ότι ώς το 2011 ήταν 60 ευρώ/1.000 λίτρα ενώ σήμερα έχει εκτοξευτεί στα 280 ευρώ.
Ιλιγγιώδεις αναμένονται οι αυξήσεις στο φυσικό αέριο, ξεπερνώντας το 100% σε διάστημα μόλις δύο μηνών. Ενδεικτικά, στέλεχος μεγάλης εταιρείας προμήθειας και εμπορίας φυσικού αερίου αναφέρει ότι ήδη οι τιμές στις καταναλώσεις Οκτωβρίου ξεπερνάνε τα 0,07 ευρώ την κιλοβατώρα για τη χονδρεμπορική, ενώ η κατανάλωση για το οικιακό τιμολόγιο είναι περίπου 0,08 λεπτά και ενδέχεται να αυξηθεί. Τον Αύγουστο του 2021 ήταν 0,048 λεπτά, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2020 κυμαινόταν μεταξύ 0,01 και 0,02 ευρώ, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της πανδημίας.
Ακριβαίνει και η βιομάζα
Τσιμπημένες αναμένονται και οι τιμές του πέλετ – της βιομάζας από ξύλο, που για πολλά νοικοκυριά αποτελεί εναλλακτική πηγή θέρμανσης ως πιο οικονομική λύση. Σύμφωνα με μεγάλη εταιρεία βιοκαυσίμων της Βόρειας Ελλάδας, πέρυσι οι τιμές διάθεσης πέλετ ήταν 240-250 ευρώ τον τόνο, φέτος τον Αύγουστο έφτασαν στα 280-300 ευρώ τον τόνο και αναμένεται να αυξηθούν. Στην κεντρική Ελλάδα το πέλετ είναι πιο ακριβό, φτάνοντας ώς και 350 ευρώ τον τόνο.
Η άνοδος της τιμής αποδίδεται στις ελλείψεις βιομάζας από τις εξαγωγικές χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουκρανία) των οποίων η παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς. Η απόδοση του πέλετ σε σύγκριση με το πετρέλαιο είναι περίπου το 50%, άρα ακόμα και με την αύξηση η τιμή κρίνεται συμφέρουσα, σύμφωνα πάντα με τους προμηθευτές βιομάζας.