Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) καλεί την κυβέρνηση να λάβει μέτρα και να «θέσει τέλος στη μεγάλη “διαρροή” προς τις αγορές των συνοριακών κρατών για την προμήθεια καυσίμων». Η Ομοσπονδία έστειλε επιστολή σε υπουργούς με την οποία ζητάει την επιδότηση των καυσίμων στις παραμεθόριες περιοχές -όπως η Κομοτηνή- και αναπτύσσει τους λόγους, γιατί θα έπρεπε να συμβεί κάτι τέτοιο.
Μέσα σε αυτούς τους λόγους λοιπόν είναι και η αγορά καυσίμων από γειτονικές χώρες, όπως είναι η Βουλγαρία στη Ροδόπη και είναι γνωστό στην τοπική κοινωνία ότι πολλοί Κομοτηναίοι μεταβαίνουν στη γειτονική χώρα για καύσιμα και αγορά αγαθών.
Για αυτόν τον λόγο οι πρατηριούχοι ζητούν έστω και δοκιμαστικά νομοθέτηση ειδικής επιδότησης των κατοίκων της Βορείου Ελλάδος, εμβέλειας 20 χιλιομέτρων από τους συνοριακούς σταθμούς, το ύψος της οποίας θα καθιστά ανώφελη την έξοδο σε γειτονικές χώρες, προς αναζήτηση φθηνών καυσίμων.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΠΟΠΕΚ:
«Η ενεργειακή κρίση σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της πανδημίας, όχι μόνο επιβραδύνουν την προοπτική ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, αλλά συνάμα οξύνουν τις οικονομικές ανισότητες. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία (14/3/2022), η μέση τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα ορίζεται 2,309, στη Βουλγαρία 1,557 με διαφορά 75 λεπτών (!), στην Τουρκία 1,386€ με διαφορά 92 λεπτών (!), στην Βόρεια Μακεδονία 1,539€ με διαφορά 77 λεπτών (!). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε κάθε πλήρωση ρεζερβουάρ οχήματος 75 λίτρων, ο καταναλωτής ωφελείται 35€ και επιπλέον προβαίνει και σε περαιτέρω αγορές-χαμένα έσοδα του κράτους.
Η Βουλγαρία εφαρμόζει τον ελάχιστο επιτρεπόμενο όριο ΕΦΚ στην Ευρώπη, 0,36 ευρώ/λίτρο, ενώ η Ελλάδα έχει τον τέταρτο πιο υψηλό Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στη βενζίνη ανάμεσα στο σύνολο των χωρών μελών της ΕΕ, δηλαδή 0,70€ ευρώ/λίτρο.
Ήδη η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει σημαντική μείωση της κατανάλωσης, ως δείγμα φτωχοποίησης. Οφείλει και η εκάστοτε κυβέρνηση να αξιολογεί τις συνθήκες και το περιβάλλον ανταγωνισμού της χώρας σε σχέση με τις λοιπές χώρες και δη τις γειτονικές ούτως ώστε να βελτιώνεται, στα πλαίσια προστασίας των πολιτών της. Καθίσταται λοιπόν, αναγκαίο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις, οι οποίες θα επιτρέψουν και θα επανακαθορίσουν ένα βιώσιμο μέλλον των τοπικών επιχειρήσεων εξασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού διασφαλίζοντας παράλληλα τα διαφυγόντα έσοδα.
Είναι γεγονός ότι όσο αυξάνονται οι διεθνείς τιμές, όσο βαθαίνει η κρίση, εξίσου μεγεθύνεται η ήδη υπάρχουσα σημαντική απόκλιση των λιανικών τιμών καυσίμων μεταξύ Ελλάδας, και των όμορων χωρών Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας καθιστώντας δελεαστικότερη αν όχι απαραίτητη, την έξοδο προς τις γειτονικές χώρες για προμήθεια καυσίμων και τροφίμων, γυρίζοντας την πλάτη στην υπέρμετρη φορολόγηση της Ελλάδας.
Απαιτείται, η ελληνική κυβέρνηση να θέσει τέλος στη μεγάλη “διαρροή” προς τις αγορές των συνοριακών κρατών για την προμήθεια καυσίμων, η οποία στοιχίζει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ κρατικών εσόδων και παράλληλα να δημιουργήσει ένα πρώτο δίχτυ προστασίας από τους αθέμιτους όρους ανταγωνισμού, προκειμένου να διασωθούν οι επιχειρήσεις πρατηριούχων της περιοχής.
Η «κατάρρευση» της κατανάλωσης, σημαίνει, πρακτικά και κατάρρευση των κρατικών εσόδων από ΕΦΚ και ΦΠΑ στα καύσιμα, ενώ η αύξηση των καταναλώσεων θα επιφέρει περισσότερα κέρδη στο ελληνικό κράτος.
Κύριοι Υπουργοί, εν όψει της νομοθέτησης έκτακτων μέτρων στήριξης- επιδότησης των καυσίμων, δια μέσου της ηλεκτρονικής πλατφόρμας στο gov.gr, το επονομαζόμενο freedom pass των καυσίμων, ζητάμε ομοίως με την ίδια διαδικασία, να προβείτε χωρίς ενδοιασμό, έστω και δοκιμαστικά, για μία καθορισμένη περίοδο π.χ. 3 μηνών στην άμεση νομοθέτηση ειδικής επιδότησης των κατοίκων της Βορείου Ελλάδος, εμβέλειας 20 χιλιομέτρων από τους συνοριακούς σταθμούς, το ύψος της οποίας θα καθιστά ανώφελη την έξοδο σε γειτονικές χώρες, προς αναζήτηση φθηνών καυσίμων.
Η δοκιμαστική περίοδος που θα ορίσετε, θα χρησιμεύσει στην ασφαλή εξαγωγή οικονομικών αποτελεσμάτων αυτού του εγχειρήματος. Περιμένουμε να ενσκήψετε και να ικανοποιήσετε άμεσα το δίκαιο αίτημά μας».
UPDATE: 29/3/2022 – δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 65 Α’ το σχέδιο επιδότησης των ιδιοκτητών αυτοκινήτων για τα καύσιμα κίνησης μέσω ψηφιακής κάρτας. Αναμένεται και η υπουργική απόφαση για τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθήσουν τα διυλιστήρια, οι εταιρείας εμπορίας και τα πρατήρια καυσίμων.
.
Με τροπολογία που κατατέθηκε αργά το βράδυ της Τρίτης 22 Μαρτίου στη Βουλή ξεκαθαρίζει (βλ. άρθρα 4 έως 7) το τοπίο για τα κριτήρια, τις προϋποθέσεις, τους δικαιούχους και τα ποσά της επιδότησης για τη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης. Σύμφωνα με τη τροπολογία:
Επιδότηση κόστους πετρελαίου κίνησης
Επιδοτείται το κόστος του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (DIESEL) κίνησης, που διατίθεται στην εσωτερική ανορά από την 1η Απριλίου 2022 έως την 30η Απριλίου 2022. Το ύψος αυτής ανέρχεται σε 0,12 ευρώ ανά λίτρο, υπολογιζόμενο επί της αξίας των τιμολογίων πώλησης προ ΦΠΑ που εκδίδονται από τα διυλιστήρια. Το τελικό συνολικό ύψος της επιδότησης υπολογίζεται επί των συνολικών λίτρων καυσίμου που διατίθενται στην εσωτερική αγορά από τα διυλιστήρια ή τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων προς τα πρατήρια καυσίμων και τους βιομηχανικούς πελάτες.
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύναται να παρατείνεται το χρονικό διάστημα εφαρμογής του παρόντος και να αναπροσαρμόζεται το ποσό της επιδότησης.
Χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης λόγω αύξησης ενεργειακού κόστους
Παρέχεται οικονομική διευκόλυνση σε κάθε φυσικό πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων και ελευθέρων επαγγελματιών, που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα φορολογικού έτους 2020 έως 30.000 ευρώ, προς τον σκοπό συμβολής στην κάλυψη του κόστους κατανάλωσης καυσίμων κίνησης των μηνών Απριλίου, Μάίου και Ιουνίου 2022.
Η οικονομική ενίσχυση ανέρχεται συνολικά στα ακόλουθα ποσά:
α) 50 ευρώ για δικαιούχους – ιδιοκτήτες οχημάτων πλην μοτοσυκλετών -μοτοποδηλάτων, με κύρια κατοικία στις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Κρήτης, στην Περιφερειακή Ενότητα Νήσων της Περιφέρειας Αττικής και στην Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων της Περιφέρειας Θεσσαλίας
β) 40 ευρώ για δικαιούχους – ιδιοκτήτες οχημάτων πλην μοτοσυκλετών -μοτοποδηλάτων, με κύρια κατοικία στην υπόλοιπη Ελλάδα
γ) 35 ευρώ για δικαιούχους – ιδιοκτήτες μοτοσυκλετών – μοτοποδηλάτων, με κατοικία στις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Κρήτης, στην Περιφερειακή Ενότητα Νήσων της Περιφέρειας Αττικής και στην Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων της Περιφέρειας Θεσσαλίας
δ) 30 ευρώ για δικαιούχους – ιδιοκτήτες μοτοσυκλετών – μοτοποδηλάτων, με κύρια κατοικία στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Κάθε όχημα και μοτοσυκλέτα – μοτοποδήλατο μπορεί να δηλωθεί από ένα μόνο φυσικό πρόσωπο, το οποίο διαθέτει επί του οχήματος και της μοτοσυκλέτας – μοτοποδηλάτου πλήρη κυριότητα ή συγκυριότητα ή είναι μισθωτής δυνάμει συμβολαίου χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing). Κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να δηλώνει μόνο ένα όχημα και μοτοσυκλέτα -μοτοποδήλατο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το όχημα μοτοσυκλέτα – μοτοποδήλατο να είναι σε κυκλοφορία, να είναι ασφαλισμένο και να μην οφείλονται γι’ αυτό τέλη κυκλοφορίας.
Η οικονομική ενίσχυση πιστώνεται από την ανώνυμη εταιρεία του Ελληνικού Δημοσίου «Κοινωνία της Πληροφορίας Μονοπρόσωπη Α.Ε.» (ΚτΠ Μ.Α.Ε.) μέσω ειδικής εφαρμογής της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ) που δημιουργείται από την ΚτΠ Μ.Α.Ε., που εποπτεύεται από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στον δικαιούχο:
α) σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, που εκδίδεται ειδικά για τον σκοπό αυτόν από πιστωτικό ίδρυμα ή χρηματοπιστωτικό οργανισμό
β) σε τραπεζικό λογαριασμό επιλογής του.
Ο δικαιούχος, αφότου αυθεντικοποιηθεί με τους προσωπικούς κωδικούς του -διαπιστευτήρια της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet) εισέρχεται στην εφαρμογή και αιτείται είτε την έκδοση της ψηφιακής χρεωστικής κάρτας και την πίστωση του ανωτέρω χρηματικού ποσού σε αυτήν είτε την πίστωση στον τραπεζικό του λογαριασμό. Ο αϊτών συμπληρώνει και επικαιροποιεί τα στοιχεία επικοινωνίας του και, ειδικότερα, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου και τον αριθμό του προσωπικού τραπεζικού λογαριασμού του. Για τον σκοπό της επαλήθευσης των προϋποθέσεων το πληροφοριακό σύστημα της εφαρμογής διαλειτουργεί με τα απαραίτητα μητρώα, καμ ιδίως, με το Φορολογικό Μητρώο και το Μητρώο Αυτοκινήτων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, για έλεγχο ιδιοκτησίας ιδιωτικής χρήσης οχήματος και μοτοσικλέτας, ασφάλισης και πληρωμής τελών κυκλοφορίας. Ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει αίτηση, είτε για την έκδοση της ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, είτε για την πίστωση στον τραπεζικό του λογαριασμό και στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.).
Μετά την ολοκλήρωση της αίτησης του δικαιούχου και εφόσον πληρούνται οι ως άνω προϋποθέσεις, διαβιβάζονται αποκλειστικά και μόνο για τον σκοπό της παρ. 1 στο πιστωτικό ίδρυμα ή χρηματοπιστωτικό οργανισμό τα στοιχεία του δικαιούχου και, ιδίως, το όνομα, το επώνυμο, η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ο αριθμός κινητού τηλεφώνου, τα οποία είναι απαραίτητα για την έκδοση της ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, καθώς και ο αριθμός του τραπεζικού του λογαριασμού.
H ψηφιακή χρεωστική κάρτα παραμένει ενεργοποιημένη έως την 31η.7.2022, μετά την πάροδο της οποίας το πιστωτικό ίδρυμα ή ο χρηματοπιστωτικός οργανισμός υποχρεούται άμεσα να την απενεργοποιήσει. Εναπομείναν υπόλοιπο αυτού επιστρέφεται στο ελληνικό Δημόσιο και αποκλείεται η περαιτέρω αναζήτησή του από τον δικαιούχο.
Το χρηματικό ποσό που πιστώνεται στην πιστωτική ή χρεωστική κάρτα, δύναται να χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τον δικαιούχο v<-ct την πραγματοποίηση αγοράς καυσίμων και δεν είναι εφικτή οποιαδήποτε μεταφορά σε τρίτο πρόσωπο, εκτός των ανωτέρω ή η ανάληψή του.
Η οικονομική ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Με υπουργική απόφαση δύναται να προσαυξάνεται το ποσό της ενίσχυσης έως 5 ευρώ για δικαιούχους που επιλέγουν τη χρήση ψηφιακής χρεωστικής κάρτας.
Μέτρα στήριξης εκμεταλλευτών και οδηγών ταξί
Χορηγείται αποζημίωση ειδικού σκοπού κατά τον μήνα Απρίλιο 2022 στις υπηρεσίες ταξί, ήτοι επιχειρήσεις με κύριους ΚΑΔ 49.32 και ΚΑΔ 52.21.29.01, όπως αυτοί ισχύουν κατά τη 17η Μαρτίου 2022, συνολικού ύψους διακοσίων (200) ευρώ, για την κάλυψη του αυξημένου κόστους καυσίμων κίνησης των οχημάτων που χρησιμοποιούν, στο πλαίσιο της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Οι αποζημιώσεις είναι αφορολόγητες, ανεκχώρητες και ακατάσχετες στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Veritas odit moras. Η αλήθεια απεχθάνεται την καθυστέρηση. Η σοφή ρήση ανήκει στον ρωμαίο φιλόσοφο του 4ου μ.Χ. αιώνα Σενέκα και συμπυκνώνει όσα διαδραματίζονται σήμερα στο θέατρο της ακρίβειας και του ενεργειακού κόστους στην Ελλάδα: Καθυστερημένες και χωρίς μακροοικονομική και δημοσιονομική λογική οι παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας που ανακοινώθηκαν εν είδει διαγγέλματος απ’ τον Πρωθυπουργό.
Για παράδειγμα, στα καύσιμα: Με την επιδότηση των 180 λίτρων για όσους έχουν εισόδημα έως 30.000 ευρώ, αφενός δεν αποφεύγεται το δημοσιονομικό κόστος, αφετέρου δεν λαμβάνεται πρόνοια για την ανάσχεση των πληθωριστικών πιέσεων. Αντιθέτως, το Δημόσιο θα καλύψει μέσω του προϋπολογισμού ένα κόστος που ισοδυναμεί με έως 36 ευρώ ανά δικαιούχο ή με μισό γέμισμα ρεζερβουάρ, στηρίζοντας «τεχνητά» την κατανάλωση του καυσίμου και χορηγώντας κίνητρο για διατήρηση των τιμών σε υψηλά επίπεδα, εις βάρος όσων δεν δικαιούνται την επιδότηση. Η κυβερνητική επιδότηση δεν θα μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις που σχετίζονται με τα καύσιμα.
Γιατί όμως η κυβέρνηση επιμένει να μεταθέτει παρεμβάσεις και πολιτικές που έχουν ήδη ακολουθήσει με επιτυχία άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ, στις οποίες μειώθηκε προσωρινά ο ΦΠΑ και οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης στα καύσιμα;
Ο Πρωθυπουργός στο περίφημο «διάγγελμα» έδωσε νεφελώδη απάντηση: «Δεν πρόκειται, για να φανώ προσωρινά ευχάριστος, να υπονομεύσω την αναπτυξιακή πορεία του τόπου». Ωστόσο αδρανώντας δημοσιονομικά, ο Πρωθυπουργός κινδυνεύει να επιταχύνει αυτό που διατείνεται πως θέλει να αποφύγει: Να υπονομεύσει την ανάπτυξη.
Η κυβέρνηση προφανώς γνωρίζει πως σύντομα ο πληθωρισμός θα ανέλθει σε διψήφια ποσοστά και πως ενδεχόμενη παρέμβαση με την άσκηση νομισματικής πολιτικής (σε ευρωπαϊκό φυσικά επίπεδο) δεν αναμένεται σύντομα. Αντί λοιπόν να μειώσει προσωρινά είτε τον ΦΠΑ ή/και τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης στα καύσιμα, αναλαμβάνοντας ένα σχετικά λελογισμένο δημοσιονομικό κόστος που δεν θα ξεπερνούσε για ένα εξάμηνο τα 350 εκατ. ευρώ, θεσμοθετεί μέτρα που ούτε ανακόπτουν τον πληθωρισμό, ούτε αναπτυξιακά είναι.
Σήμερα στην Ελλάδα ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στη βενζίνη ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά λίτρο ή σε 700 ευρώ ανά χιλιόλιτρο βενζίνης και είναι ένας από τους υψηλότερους στην Ευρώπη, ενώ επιβαρύνεται πρόσθετα και από ΦΠΑ της τάξεως του 24%. Αυτό σημαίνει ότι από τα 2 ευρώ της μέσης τιμής της αμόλυβδης 95 οκτανίων, το 1,25 ευρώ σχετίζεται με την επιβάρυνση του ΕΦΚ και του ΦΠΑ.Αν ο ΦΠΑ μειωνόταν από το 24% στο 13%, η τιμή της βενζίνης θα μειωνόταν κατά 10 λεπτά το λίτρο ή κατά 5 ευρώ ανά γέμισμα. Αυτή η μείωση θα διαχεόταν στο σύνολο της οικονομίας και θα επιδρούσε στη συγκράτηση του μεταφορικού κόστους και ως εκ τούτου στη συγκράτηση των αυξήσεων μιας σειράς προϊόντων και υπηρεσιών. Το ίδιο ακριβώς θα συνέβαινε εάν ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στη βενζίνη μειωνόταν κατά 0,10 ευρώ ανά λίτρο βενζίνης, από τα 0,70 ευρώ σήμερα στα 0,60 ευρώ.Και στις δύο περιπτώσεις το κέρδος θα διαχεόταν σε όλη την κοινωνία και την οικονομία.
Εξάλλου δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σύμφωνα με πρόσφατη επίσημη απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε διάφορα ελληνικά δημοσιεύματα που έφεραν την Κομισιόν να εκφράζει επιφυλάξεις για δημοσιονομικά μέτρα, η ελληνική κυβέρνηση από τον Σεπτέμβρη έως και σήμερα ουδέποτε απευθύνθηκε στις Βρυξέλλες με αίτημα τη μείωση φόρων και την έγκριση πρόσθετων κρατικών ενισχύσεων. Και αυτό από μόνο του δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν έχει προσεγγίσει με ειλικρίνεια και κατά προτεραιότητα το συγκεκριμένο θέμα. Αλλά είπαμε: Veritas odit moras. Η αλήθεια απεχθάνεται την καθυστέρηση.
* Ο Νικόλαος Φαραντούρης είναι καθηγητής του Ευρωπαϊκού Δικαίου και Δικαίου της Ενέργειας, κάτοχος της Ευρωπαϊκής Εδρας Jean Monnet και διευθυντής Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Ενέργεια στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς
Ανοδο μεγαλύτερη του 7% σημείωσε χθες η τιμή του μαύρου χρυσού εν μέσω των φόβων ενός εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο από την Ε.Ε. και εμφανών πλέον ενδείξεων ότι κάποια κέντρα αποφάσεων -μεταξύ των οποίων και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις- επιζητούν την κλιμάκωση της σύγκρουσης με τη Ρωσία στην Ουκρανία αντί για την εκεχειρία και την ειρήνη.
Η τιμή του μπρεντ ξεπέρασε ενδοσυνεδριακά τα 116 δολάρια ανά βαρέλι σημειώνοντας άνοδο μεγαλύτερη των 8 δολαρίων, ενώ το αμερικανικό αργό εκτοξεύθηκε πάνω από τα 112 δολάρια, 7,5 δολάρια υψηλότερα σε σχέση με την περασμένη Παρασκευή.
Η τιμή του μαύρου χρυσού και πιο συγκεκριμένα του μπρεντ είχε καταγράψει απώλειες μεγαλύτερες του 35% από το υψηλό 14ετίας στα 139,13 δολάρια που σημείωσε πριν από 15 ημέρες. Την περασμένη Τετάρτη και Πέμπτη οι τιμές είχαν υποχωρήσει μάλιστα λίγο κάτω από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι. Ωστόσο στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις, της Παρασκευής και χθες, οι τιμές τόσο του μπρεντ όσο και του αμερικανικού αργού ανέστρεψαν την πτωτική τροχιά καταγράφοντας συνολική άνοδο μεγαλύτερη των 15 δολαρίων.
Εκεί δηλαδή που η φωτιά πήγαινε να κοπάσει εν μέσω προσδοκιών διπλωματικής λύσης και εκεχειρίας, ξαναφούντωσε. Η αναζωπύρωση αυτή έδειξε ότι κάποιες δυνάμεις που κερδίζουν από τον πόλεμο, τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών και την ανοδική τους τροχιά είναι διατεθειμένες να συνεχίσουν να ρίχνουν λάδι στη φωτιά όταν υπάρχει ανάγκη προκειμένου να διατηρηθούν τα σημερινά εξωφρενικά υψηλά τους επίπεδα ή και ακόμη υψηλότερα. Χθες τον ρόλο αυτό έπαιξαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Βαλτικής, της Ιρλανδίας και της Πολωνίας.
Σαν να μη γνωρίζουν την προειδοποίηση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας πριν από τρεις ημέρες για ενδεχόμενο έλλειμμα 3 εκατ. βαρελιών ημερησίως από τον επόμενο κιόλας μήνα, σαν να μην κατανοούν την τεράστια εξάρτηση των χωρών της Ε.Ε. -που καλύπτουν το 27% των αναγκών τους με ρωσικό πετρέλαιο και το 40% με ρωσικό φυσικό αέριο- έριξαν την ιδέα ενός πανευρωπαϊκού ενεργειακού εμπάργκο στη Ρωσία, ανάλογου αυτού που αποφάσισαν πριν από δύο εβδομάδες οι ΗΠΑ.
Και μόνο η ανακοίνωση αυτής της αυτοκτονικής θέσης ήταν αρκετή για να εκτοξεύσει τις τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων αργού γεμίζοντας με καυτό χρήμα τις τσέπες των μεγαλομετόχων των πετρελαϊκών εταιρειών και όσων είχαν ποντάρει στην επιστροφή των υψηλών τιμών. Από την άλλη πλευρά βύθισαν σε ακόμη μεγαλύτερη απελπισία τους καταναλωτές.
Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση της Αιγύπτου αποφάσισε να βάλει χθες πλαφόν στην τιμή του μη επιδοτούμενου ψωμιού καθώς οι διεθνείς τιμές -που χτύπησαν ιστορικό ρεκόρ την περασμένη εβδομάδα- συνεχίζουν να ίπτανται 30% σε σχέση με έναν μήνα πριν και 75% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα.
Η κίνηση αυτή έρχεται καθώς ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος έχει διακόψει την πρόσβαση στο φτηνότερο σιτάρι που παράγεται στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας επηρεάζοντας κυρίως τις εξαγωγές προς τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Η Αίγυπτος είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας σιταριού στον κόσμο. Εισάγει περίπου το 60% του σιταριού που καταναλώνει. Ρωσία και Ουκρανία ήταν πέρυσι οι πηγές για το 80% των εισαγωγών της.
Μια ανακοίνωση με πολλαπλούς αποδέκτες (κυρίως δε, τις ΗΠΑ) εξέδωσε σήμερα η Σαουδική Αραβία, ξεκαθαρίζοντας πως δεν πρόκειται να θεωρηθεί υπεύθυνη για τυχόν ελλείψεις στην παγκόσμια πετρελαϊκή αγορά, σε ένα διάστημα που οι επιθέσεις από τους αντάρτες Χούτι της γειτονικής Υεμένης συνεχίζονται. Η απειλή ήρθε να επιταχύνει το ράλι στο οποίο είχαν και πάλι επιδοθεί σήμερα οι διεθνείς τιμές του μαύρου χρυσού.
Η ανακοίνωση ήρθε περίπου ένα 24ωρο αφότου έγινε γνωστό πως οι ισλαμιστές αντάρτες επιτέθηκαν σε τουλάχιστον έξι τοποθεσίες στη Σαουδική Αραβία, μεταξύ των οποίων περιοχές που διευθύνονται από τον κρατικό πετρελαϊκό κολοσσό της Saudi Aramco, βάζοντας στο στόχαστρο αποθήκες καυσίμων και υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Οι ίδιοι οι Χούτι είχαν επιβεβαιώσει με ανάρτηση τους στο Twitter πως ευθύνονται για τις επιθέσεις που έγιναν με τη χρήση drones, καθώς και βαλλιστικών πυραύλων.
Οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν εν όψει των συνομιλιών που θα διεξαχθούν στο Ριάντ, υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου ανάμεσα σε διαφορετικές φράξιες της Υεμένης, εκτός των Χούτι που έχουν δηλώσει πως θα τις μποϊκοτάρουν.
Σημειωτέον πως οι αντάρτες θεωρείται πως στηρίζονται οικονομικά και στρατιωτικά από το Ιράν.
Ιδανική ευκαιρία… Ο διευθύνων σύμβουλος της Aramco υποστήριξε χθες πως οι συγκεκριμένες επιθέσεις δεν κατάφεραν να προκαλέσουν κάποιο λειτουργικό πρόβλημα στον πετρελαϊκό κολοσσό. Όμως, το θέμα δεν έκλεισε εκεί, καθώς προφανώς το Ριάντ δεν θέλησε να αφήσει την ευκαιρία που του δόθηκε, σε ένα τόσο κρίσιμο για τον πετρελαϊκό κλάδο διάστημα, να περάσει ανεκμετάλλευτη. Έτσι, το υπουργείο Εξωτερικών πήγε ένα βήμα πιο πέρα και θέλησε, με την σημερινή ανακοίνωση, να ασκήσει πιέσεις στη Δύση, στην Ευρώπη, και κυρίως στην Ουάσιγκτον, ώστε να ασχοληθούν πιο σοβαρά με το πρόβλημα των ανταρτών σε ένα διάστημα που οι δυτικές αγορές έχουν περισσότερη ανάγκη από ποτέ την ομαλή ροή πετρελαίου από τη Σαουδική Αραβία.
«Η Σαουδική Αραβία ανακοινώνει πως δεν θα φέρει ουδεμία εθύνη για τυχόν πετρελαϊκές ελλείψεις στις διεθνείς αγορές, δεδομένων των επιθέσεων στις εγκαταστάσεις της από τους τρομοκράτες αντάρτες των Χούτι» ανέφερε η σημερινή, ανοιχτά απειλητική, ανακοίνωση από το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Η Σαουδική Αραβία όπως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εμφανίζονται εκνευρισμένα διότι θεωρούν πως οι ΗΠΑ και οι διεθνείς σύμμαχοι τους δεν τους έχουν υποστηρίξει αρκετά στο ζήτημα της αντιμετώπισης της απειλής των Χούτι. Μάλιστα έχουν ζητήσει ευθέως από τον Τζο Μπάιντεν να επαναφέρει τους Χούτι στη μαύρη λίστα τρομοκρατίας των ΗΠΑ.
Πραγματικά, στην ανακοίνωση του Ριάντ, που επιρρίπτονται ευθύνες και στην Τεχεράνη για την στρατιωτική συνδρομή προς τους αντάρτες, επισημαίνεται καθαρά πως «η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της για την προστασία των ενεργειακών προμηθειών υιοθετώντας αποφασιστική δράση κατά των τρομοκρατών ανταρτών Χούτι».
Ράλι στις τιμές Δεδομένου πως στην Ε.Ε. έχει τεθεί επί τάπητος η πιθανή διεύρυνση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας συμπεριλαμβάνοντας πλέον και τον ρωσικό πετρελαϊκό κλάδο, η σαουδαραβική προειδοποίηση (για να μην πούμε απειλή) συνέβαλε προφανώς στην ανοδική τροχιά των πετρελαϊκών τιμών και σήμερα. Πραγματικά, το ράλι στις τιμές έχει αναζωπυρωθεί με το Brent να ανεβαίνει κατά πάνω από 6% στα 114,65 δολάρια το βαρέλι και το αμερικανικό WTI να ενισχύεται σχεδόν 5,4% στα 110,31 δολάρια το βαρέλι.
Δυο προτάσεις για τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης αλλά και του ΦΠΑ στα καύσιμα, κατέθεσε με επιστολή της προς τους υπουργούς Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και Ανάπτυξης & Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη η διοίκηση του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας.
Ο πρόεδρος του ΒΕΑ Παύλος Ραβάνης επισημαίνει στην επιστολή ότι «οι προτάσεις κινούνται σε δημοσιονομικά πλαίσια και μπορεί να ανταποκριθεί ο κρατικός προϋπολογισμός», τονίζοντας ότι είναι επιτακτική ανάγκη η μείωση του κόστους των καυσίμων, καθώς μόνο η καταβολή επιδομάτων δεν είναι αρκετή για την επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Το ΒΕΑ, όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση, ανταποκρινόμενο στις εκκλήσεις των μελών του, προχώρησε με βάση τις τιμές όπως αυτές διαμορφώνονται στην αγορά, στη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων – σεναρίων για το πώς θα εξελίσσονταν οι τιμές μετά τις παρακάτω παρεμβάσεις:
α) μείωσης του ΦΠΑ στα καύσιμα από 24% στο 13%, με τιμές διυλιστηρίου 0,8 ευρώ, 1,00 ευρώ και 1,30 ευρώ, με τα έσοδα του Δημοσίου να διαμορφώνονται αντίστοιχα από 1,11 ευρώ/λίτρο σε 0,93 ευρώ/λίτρο, από 1,17 ευρώ/λίτρο σε 0,96 ευρώ/λίτρο και από 1,25 ευρώ/λίτρο σε 1,01 ευρώ/λίτρο.
β) μείωσης του ΕΦΚ από 0,7ευρώ/λίτρο στο 0,5 ευρώ/λίτρο με ΦΠΑ 24% και 13%, με τα έσοδα του Δημοσίου να διαμορφώνονται αντίστοιχα από 1,08 ευρώ/λίτρο σε 0,83 ευρώ/λίτρο και 0,68 ευρώ/λίτρο.
Το επιμελητήριο προτείνει παρεμβάσεις που ήδη εφαρμόζονται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στην Κύπρο, όπου ομόφωνα ψηφίστηκε η μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, για το διάστημα 8/3-1/6/2022 και δεδομένου ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στα καύσιμα είναι δυσανάλογα αυξημένος σε σχέση με τις οικονομικές δυνατότητες του Έλληνα καταναλωτή, ζητά να υιοθετήσει η κυβέρνηση μια από τις προτάσεις του, επισημαίνοντας ότι «κινούνται σε δημοσιονομικά πλαίσια που μπορεί να ανταποκριθεί ο κρατικός προϋπολογισμός».
Μάλιστα το ΒΕΑ επιμένει, ότι η μείωση της τιμής των καυσίμων θα αύξανε την κατανάλωση, θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση των ισχυρών πληθωριστικών πιέσεων και θα περιόριζε τις τυχόν απώλειες εσόδων που θα προέκυπταν από την οποιαδήποτε μείωση των φόρων.
Στην Ιταλία η κυβέρνηση Ντράγκι ανακοίνωσε ότι «η μείωση των φόρων στα καύσιμα θα φτάσει τα 25 λεπτά του ευρώ το λίτρο» (ο αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης τη Ρώμης, προέβλεπε μείωση 10 λεπτών του ευρώ το λίτρο).
Ο Ιταλός πρωθυπουργός, παράλληλα, υπογράμμισε ότι το σύνολο των νέων αυτών μέτρων (στήριξη νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα, δυνατότητα διακανονισμού των λογαριασμών των επιχειρήσεων, βοήθεια στους τομείς της αλιείας, των μεταφορών και της γεωργίας) θα αγγίξει τα 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο Ιταλός πρωθυπουργός αποσαφήνισε ότι σχεδόν όλο αυτό το ποσό θα προκύψει από έκτακτη φορολόγηση των υπερκερδών που κατέγραψαν οι εταιρείες στον τομέα της ενέργειας.
«Στη συνάντησή μας (σ.σ. τηλεδιάσκεψη) με τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, με θέμα την ενέργεια, συμφωνήσαμε ότι είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε μια κοινή στάση στην επόμενη Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής. Εννοούμε να πάμε στη Σύνοδο Κορυφής με αυτή την κοινή θέση, και να την υπερασπίσουμε, όλοι μαζί», δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός.
«Η ουκρανική κρίση είναι μια ευρωπαϊκή κρίση και αξίζει ευρωπαϊκές απαντήσεις σε πολλούς τομείς, όπως του φυσικού αερίου, των πρώτων υλών και της άμυνας», ολοκλήρωσε ο Μάριο Ντράγκι.
διαβάσαμε στο energymag.gr, με την υπογραφή της Νεφέλης Ζορμπά
Σε θρίλερ εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες το εμπόριο του Ρωσικού πετρελαίου, με τις φήμες και τις πληροφορίες για τους εναλλακτικούς τρόπους διακίνησης πετρελαίου να πυκνώνουν στα διεθνή μέσα.
Οι περισσότερες κάνουν λόγο για συνέχιση του εμπορίου ρωσικού πετρελαίου, κάτω από τα ραντάρ των αγορών, σε τιμές πολύ χαμηλότερες των τρεχουσών, με κύριο προορισμό τις μεγάλες εμπορικές δεξαμενές αποθήκευσης στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας.
Η μεταφορά φορτίων και η αποθήκευση εκτός Ρωσίας επιτρέπεται με τις τρέχουσες κυρώσεις και αυτό διευκολύνει τις πωλήσεις κάτω από το ραντάρ αργότερα.
Οι έμποροι που αποθηκεύουν πετρέλαιο αυτό το διάστημα δεν πιέζονται να το μεταπωλήσουν, επειδή το έχουν αγοράσει με τόσο μεγάλες εκπτώσεις που μπορούν να το κρατήσουν για μήνες και να βγάλουν πολλά χρήματα.
Οι πρόσφατες προσφορές για το αργό πετρέλαιο Urals της Ρωσίας περιελάμβαναν εκπτώσεις έως και 30 $ ανά βαρέλι έναντι του δείκτη αναφοράς Brent, σε σύγκριση με τα κανονικά προπολεμικά επίπεδα των 2 δολαρίων.
Χωρίς διαγωνισμούς
Όλες οι συναλλαγές που αφορούν το ρωσικό αργό είναι πλέον «ιδιωτικές και εμπιστευτικές» — όρος που χρησιμοποιούν οι έμποροι πετρελαίου για να αναφέρονται σε ευαίσθητες συμφωνίες.
Χαρακτηριστικό της εναλλακτικής αγοράς πετρελαίου που έχει δημιουργηθεί είναι ότι από σήμερα 17 Μαρτίου, οι ρωσικές εταιρείες πετρελαίου δεν έχουν εκδώσει προσφορές spot για το ρωσικό πετρέλαιο. Δεν έχουν εκδοθεί ούτε σημειακοί διαγωνισμοί για τη φόρτωση των Urals στις αρχές Απριλίου, σύμφωνα με το σχέδιο φόρτωσης για την 1-5 Απριλίου που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, ανέφεραν έμποροι.
“Οι διαγωνισμοί δεν ωφελούν πλέον. Φοβίζουν μόνο τους πιθανούς αγοραστές”, δήλωσε στο Reuters πηγή από μια ρωσική εταιρεία πετρελαίου.
Οι ρωσικές εταιρείες Surgutneftegaz και Zarubezhneft απέτυχαν να πουλήσουν πετρέλαιο Urals σε διαγωνισμούς, ενώ η ινδική ONGC δεν μπόρεσε να προσελκύσει προσφορές σε διαγωνισμό για το επίσης ρωσικό αργό Sokol.
“Μετά την καταστροφή της Shell, κανείς δεν θέλει την κακή δημοσιότητα”, σημείωσε ένας άλλος έμπορος – σχετικά με την αγορά ενός φορτίου Urals από τη Shell που ώθησε την εταιρεία να δεσμευτεί ότι θα σταματήσει να αγοράζει φορτία spot και θα καταργήσει σταδιακά τις συμβατικές αγορές ρωσικού αργού .
Από πλοίο σε πλοίο
Πολλοί εκτιμούν ότι σύντομα θα αρχίσουν οι μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο, που είχαν χρησιμοποιηθεί τα τελευταία χρόνια για να συγκαλύψουν την πραγματική προέλευση του ιρανικού αργού, το οποίο υπόκειται σε κυρώσεις των ΗΠΑ.
«Σύντομα, νομίζω, τα πλοία θα αρχίσουν να σβήνουν τους αναμεταδότες», πρόσθεσε έμπορος, αναφερόμενος στα αυτοματοποιημένα σήματα που δείχνουν την τοποθεσία ενός σκάφους — συχνά με πρόσθετες πληροφορίες όπως ο προορισμός και το είδος του φορτίου.
Οι έμποροι ενισχύουν τη δραστηριότητα
Τα στοιχεία της Kpler δείχνουν ότι από τις αρχές Μαρτίου, διεθνείς έμποροι όπως η Trafigura, η Gunvor και η Vitol – οι οποίες έχουν μακροχρόνιους επιχειρηματικούς δεσμούς με τη Ρωσία – έχουν εντείνει τη δραστηριότητά τους, αναλαμβάνοντας τη δραστηριότητά τους καθώς οι άλλοι ανυψωτές ρωσικού αργού έχουν αποχωρήσει.
Η γαλλική μεγάλη TotalEnergies ναύλωσε έξι πλοία για να παραλάβει αργό το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου, κυρίως για αποθήκευση στο Ρότερνταμ αλλά με ένα να πηγαίνει στο διυλιστήριό της στη Χάβρη.
Τις δύο πρώτες εβδομάδες του Μαρτίου, οι φορτώσεις από τα λιμάνια της Βαλτικής της Ρωσίας έδειξαν ότι ένα φορτίο πήγαινε στο Porvoo της Φινλανδίας, ένα στο Omisalj στην Κροατία και δύο στο Γκντανσκ της Πολωνίας.
Τρία φορτία από τη Μαύρη Θάλασσα πήγαν στην Ινδία, ένα στην Κωνστάντζα της Ρουμανίας και ένα στο Μπουργκάς της Βουλγαρίας.
Η νορβηγική Equinor δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα σταματήσει να εμπορεύεται ρωσικό πετρέλαιο, αλλά θα συνεχίσει να παραδίδει τέσσερα φορτία αυτόν τον μήνα λόγω προηγούμενων συμβατικών δεσμεύσεων.
Δύο από τα φορτία της Equinor μεταπωλήθηκαν σε Ασιάτες αγοραστές, ένα τρίτο επρόκειτο να παραδοθεί σε αποθήκευση και ένα τέταρτο προορίζεται για το διυλιστήριο Mongstad της εταιρείας.
Εκτός από το Ρότερνταμ, φορτία από τα λιμάνια της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας της Ρωσίας αποστέλλονταν σε αποθήκευση στο Wilhelmshaven της Γερμανίας και στην Τεργέστη της Ιταλίας.
Αντέχει ακόμα το εμπόριο
Μετά από τρεις εβδομάδες σύγχυσης, οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου φαίνεται να έχουν διαταραχθεί λιγότερο από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως, με τις παγκόσμιες εμπορικές εταιρείες να παρεμβαίνουν για να παραλάβουν φορτία που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Η Energy Intelligence αρχικά υπολόγισε ότι οι εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας είχαν συρρικνωθεί κατά 2,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως — 1,5 εκατομμύρια b/d αργού και 1 εκατομμύριο b/d διυλισμένων προϊόντων — αριθμός που αργότερα αναθεωρήθηκε προς τα πάνω σε 3 εκατομμύρια b/d.
Ωστόσο, καθώς η σκόνη αρχίζει να κατακάθεται, έχει γίνει σαφές ότι η πολιτική και οικονομική αντίδραση κατά της Ρωσίας δεν έχει προκαλέσει απότομη πτώση στις εξαγωγές πετρελαίου της — τουλάχιστον προς το παρόν.
Σύμφωνα με την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των ανατιμήσεων στους πολίτες, από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θόδωρο Σκυλακάκη, μέσα από το gov.gr θα εκδίδεται κάρτα επιδότησης για όσους έχουν οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ και όχημα με πληρωμένα τα τέλη κυκλοφορίας και ασφάλεια σε ισχύ.
Το όφελος για ιδιοκτήτες αυτοκινήτων θα είναι 22 λεπτά ανά λίτρο και αφορά επιδότηση μέρους του κόστους για συνολικά 180 λίτρα καυσίμου (3 x 60 λίτρα), για όλο το τρίμηνο Απριλίου, Μαΐου και Ιουνίου.
ΚΑΡΤΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ: Χορηγείται κατά τον μήνα Απρίλιο επιδότηση καυσίμων (αμόλυβδης και πετρελαίου κίνησης – διευκρινίστηκε ότι αφορά και το υγραέριο κίνησης) που καλύπτει το αυξημένο κόστος των καταναλώσεων τριών μηνών (Απριλίου, Μαΐου και Ιουνίου) για φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων ελευθέρων επαγγελματιών), με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
• Επιλέξιμα είναι φυσικά πρόσωπα (συμπεριλαμβανομένων ελευθέρων επαγγελματιών), φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
• Η επιδότηση θα δοθεί με τη μορφή ηλεκτρονικής κάρτας (στα πρότυπα του freedom pass), η οποία μπορεί να χρησιμοποιείται στα πρατήρια βενζίνης, ενώ για τους συμπολίτες μας που δεν έχουν δυνατότητα χρήσης smartphone, το ποσό θα κατατεθεί σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής τους.
• Για να δοθεί η ενίσχυση το φυσικό πρόσωπο θα δηλώνει, σε σχετική πλατφόρμα στο gov.gr, το όχημα για το οποίο λαμβάνει την ενίσχυση και επί του οποίου πρέπει να έχει κάποιο ποσοστό συνιδιοκτησίας ή συμβόλαιο μακρoχρόνιας μίσθωσης.
• Κάθε όχημα μπορεί να δηλωθεί από ένα μόνο φυσικό πρόσωπο και κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να δηλώνει μόνο ένα όχημα. Απαραίτητη προϋπόθεση το όχημα να είναι σε κυκλοφορία και να είναι ασφαλισμένο.
• Η επιδότηση (για αυτοκίνητο) αφορά 60 λίτρα καυσίμου μηνιαίως και ισούται με 22 λεπτά το λίτρο. Συνεπώς η επιδότηση για τους τρεις μήνες ανέρχεται σε 40 ευρώ.
• Ειδικά για τους πολίτες που έχουν κύρια κατοικία σε νησιωτική περιοχή η επιδότηση για τους τρεις μήνες ανέρχεται σε 50 ευρώ (επιδότηση 28 λεπτά το λίτρο).
• Για ιδιοκτήτες μοτοσυκλετών η επιδότηση ανέρχεται σε 30 ευρώ σε ηπειρωτική και 35 ευρώ σε νησιωτική περιοχή.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ
Υπάρχουν περίπου 3 εκατ. φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν έστω ένα αυτοκίνητο και δηλώνεται οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
Η μέση κατανάλωση, πανελλαδικά, ανά φορολογούμενο (που διαθέτει ένα αυτοκίνητο) υπολογίζεται σε περίπου 54 λίτρα το μήνα.
Το ύψος της ανωτέρω επιδότησης υπολογίζεται σε 130 εκατ. ευρώ.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Με 2,10 ευρώ η βενζίνη σε ηπειρωτική περιοχή, ο καταναλωτής πληρώνει τη βενζίνη, για 60 λίτρα κατανάλωση μηνιαίως, με τιμή 1,88 ευρώ.
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ (ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ): Επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, η τιμή πώλησης του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) για τον Απρίλιο, που καταναλώνεται στην εσωτερική αγορά. Η επιδότηση αφορά 12 λεπτά το λίτρο στην πηγή, έτσι ώστε το όφελος στην τελική τιμή (συνυπολογίζοντας το ΦΠΑ) να ανέλθει σε 15 λεπτά το λίτρο. Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται η τελική τιμή πώλησης diesel να μειωθεί, με βάση τις σημερινές τιμές από 2 σε 1,85 ευρώ το λίτρο. Ο έλεγχος της τιμής, ειδικά του πετρελαίου κίνησης, κρίνεται απαραίτητος για τη συγκράτηση των τιμών στην εφοδιαστική αλυσίδα. Το κόστος εκτιμάται σε περίπου 23 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο.
ΤΑΞΙ: Επιπλέον δίνεται τον Απρίλιο αποζημίωση ειδικού σκοπού στις υπηρεσίες ταξί (ΚΑΔ 49.32 και ΚΑΔ 52.21.29.01) ύψους 200 ευρώ, ώστε να καλυφθεί το αυξημένο κόστος καυσίμου Μαρτίου και Απριλίου. Αφορά 28.600 εκμεταλλευτές και οδηγούς ταξί με κόστος 5,7 εκατ. ευρώ.
Έκδοση ηλεκτρονικής κάρτας καυσίμων
Με την έκδοση μιας ηλεκτρονικής κάρτας καυσίμων, κατά το πρότυπο του freedom pass, που θα χρησιμοποιείται στα πρατήρια θα γίνεται η επιδότηση του κόστους αγοράς καυσίμων για 3 μήνες, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, προσθέτοντας ότι η εν λόγω κάρτα θα αφορά σε φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες με οικογενειακό εισόδημα έως 30.000 ευρώ.
Θα δηλώνεται στο gov.gr ένα μόνο όχημα (όχι σε ακινησία) ανά δικαιούχο. Όσοι δεν έχουν smart phones, όπου θα εμφανίζεται η κάρτα, θα δηλώνουν τραπεζικό λογαριασμό. Για την ηπειρωτική χώρα, η επιδότηση θα είναι 0,22 ευρώ ανά λίτρο, ή συνολικά περίπου 40 ευρώ στο τρίμηνο για κατανάλωση 60 λίτρων ανά μήνα.
Η τελική επιδότηση για το πετρέλαιο κίνησης είναι 0,15 ευρώ ανά λίτρο.
ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ
Αύξηση της επιδότησης ρεύματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων
Η επιδότηση ρεύματος στα φυσικά πρόσωπα αυξάνεται από το 70% στο 80% μεσο-σταθμικά της αύξησης για τις πρώτες 310 Kwh (90% για τις πρώτες 155 Kwh και 70% για 156-310 Kwh) για τον Απρίλιο με κόστος 218 εκατ. ευρώ.
Η επιδότηση ρεύματος για τις επιχειρήσεις διπλασιάζεται ώστε να καλύπτει περίπου το 50% της αύξησης για τον Απρίλιο, με κόστος 278 εκατ. ευρώ.
Δίνεται έκτακτη επιδότηση ρεύματος ύψους 110 εκατ. ώστε να καλυφθεί το μεγαλύτερο ποσοστό των αυξήσεων ρεύματος της περιόδου Ιανουαρίου-Απριλίου στις μικρές επιχειρήσεις.
Συνεχίζεται η επιδότηση φυσικού αερίου και τον Απρίλιο με 40 €/Kwh για τα νοικοκυριά και 20 €/Kwh για τις επιχειρήσεις, με κόστος 30 εκατ. ευρώ.
Το συνολικό κόστος της επιδότησης ρεύματος και φυσικού αερίου υπολογίζεται σε 636 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο.
Ενίσχυση ευάλωτων
Χορηγείται ενίσχυση για την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών αγαθών και ενέργειας, που θα καταβληθεί πριν το Πάσχα, ως εξής:
• Χορηγείται μιάμιση επιπλέον μηνιαία δόση επιδόματος παιδιού τον Απρίλιο, στους δικαιούχους Μαρτίου (δόση δηλαδή που αντιστοιχεί σε 1,5 μήνα). Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται σε 105 ή 63 ή 42 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, και σε 210 ή 126 ή 84 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί. Οι δικαιούχοι ανέρχονται σε 625.000, με περισσότερα από 1 εκατ. παιδιά και το κόστος εκτιμάται σε 97,5 εκατ. ευρώ. • Ενίσχυση 200 ευρώ σε 676.735 χαμηλοσυνταξιούχους. Δικαιούχοι είναι (όπως τον Δεκέμβριο) συνταξιούχοι που έχουν ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα φορολογικού έτους 2020 έως 7.200 ευρώ (600 ευρώ μηνιαίως), ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 14.400 ευρώ και η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ. Το κόστος υπολογίζεται σε 135 εκατ. ευρώ. • Ενίσχυση 200 ευρώ σε 34.964 ανασφάλιστους υπερήλικες με κόστος 7 εκατ. ευρώ. • Ενίσχυση 200 ευρώ σε 166.982 δικαιούχους επιδομάτων ΑΜΕΑ με κόστος 33,4 εκατ. ευρώ. • Διπλή δόση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε 241.281 δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, με κόστος 50,9 εκατ. ευρώ.
Συνολικό κόστος: 324 εκατ. ευρώ σε 1,7 εκατ. δικαιούχους. Από τα εν λόγω μέτρα ωφελούνται περίπου 1,4 εκατ. νοικοκυριά με περισσότερα από 3,2 εκατ. μέλη.
Διευκόλυνση της ρευστότητας των επιχειρήσεων
Αυξάνεται η περίοδος αποπληρωμής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών, με τις μειώσεις βάση τζίρου, όπως έχουν ανακοινωθεί, από 60 άτοκες σε 96 άτοκες δόσεις. Παραμένει η έκπτωση 15% σε περίπτωση που καταβληθούν εφάπαξ.
Συνολικό κόστος των ανωτέρω νέων μέτρων 1,12 δισ. ευρώ:
• 636 εκατ. για επιδοτήσεις ρεύματος και φυσικού αερίου για τον Απρίλιο, • 324 εκατ. ευρώ για επιδότηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, • 130 εκατ. ευρώ για την κάρτα καυσίμου, • 23 εκατ. ευρώ για την μείωση της τιμής του Diesel Κίνησης για τον Απρίλιο, • 5,7 εκατ. για αποζημίωση ειδικού σκοπού σε ταξί.
Μέτρα που έχουν ανακοινωθεί και υλοποιούνται: Μείωση ΕΝΦΙΑ, ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, επιδότηση κόστους ενέργειας και επίδομα θέρμανσης Κατατέθηκε εχθές το νομοσχέδιο για την μόνιμη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 350 εκατ. ευρώ και τη μόνιμη μείωση του ΦΠΑ λιπασμάτων από το 13% στο 6%. Στο ίδιο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται και η επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης των αγροτών.
Υπενθυμίζεται ότι τα κάτωθι μέτρα έχουν ληφθεί για τον πρωτογενή τομέα και τη συγκράτηση των τιμών των τροφίμων, με συνολικό κόστος 200 εκατ. ευρώ για το 2022:
• Επιδότηση των κτηνοτρόφων για το αυξημένο κόστος των ζωοτροφών, σε ποσοστό 4% των συνολικών εσόδων από παραγωγή του δεύτερου εξαμήνου του 2021, με κόστος 43 εκατ. ευρώ. • Επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης στους αγρότες για το έτος 2022, με κόστος 60 εκατ. ευρώ. • Μόνιμη μείωση ΦΠΑ λιπασμάτων από το 13% στο 6%. Κόστος: 20 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. • Μόνιμη μείωση ΦΠΑ ζωοτροφών από το 13% στο 6%, από 1η Οκτωβρίου 2021. Κόστος: 15 εκατ. ευρώ κατ’έτος. • Κάλυψη του 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος αγροτικής χρήσης για την περίοδο από Αύγουστο έως Δεκέμβριο 2021. Κόστος 50 εκατ. ευρώ για το 2022. • Εντάσσεται στο Μεταφορικό Ισοδύναμο η μεταφορά ζωοτροφών στη Κρήτη για το έτος 2022, με κόστος 8 εκατ. ευρώ. • Αυξάνεται κατά 50% το πρόγραμμα των μικρών νησιών του Αιγαίου για την μεταφορά ζωοτροφών, με κόστος 3,5 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον τα συνολικά κονδύλια που έχουν διατεθεί από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για την έκπτωση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου (εξαιρουμένων των εκπτώσεων των παρόχων) ανέρχονται σε 630 εκατ. ευρώ για το 2021 και 1,05 δις. ευρώ για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Μαζί με την επιδότηση Απριλίου ξεπερνούν τα 2,3 δισ. ευρώ. Σε αυτά προστίθεται η επιδότηση ύψους 271 εκατ. που δόθηκε σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (χαμηλοσυνταξιούχους, ΑΜΕΑ και δικαιούχους ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος) τον Δεκέμβριο του 2021, όπως και το αυξημένο επίδομα θέρμανσης από 84 εκατ. σε 174 εκατ., εκ των οποίων τα 137,6 εκατ. έχουν ήδη διατεθεί και απομένει μία ακόμη δόση που θα δοθεί πριν τα τέλη Απριλίου. Με βάση τα ανωτέρω, το σύνολο των παρεμβάσεων για την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν ανακοινωθεί ή υλοποιηθεί έως σήμερα ανέρχεται σε 3,7 δισ. ευρώ.
Στα 72 ευρώ ανά 300 κιλοβατώρες η επιδότηση ρεύματος τον Απρίλιο
Για το ηλεκτρικό ρεύμα, ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε ότι η μέση μηνιαία ενίσχυση για νοικοκυριά με κατανάλωση έως 300 κιλοβατώρες, αυξάνεται από 40 ευρώ τον Μάρτιο στα 72 ευρώ τον Απρίλιο, μια αύξηση της τάξης του 80%. Για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί αυτή η πρωτόγνωρη κρίση στην ενέργεια θα στηρίζουμε και τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Θα συνεχίσουμε να το κάνουμε για όσο είναι αναγκαίο δεσμεύτηκε.
Ηλεκτρική Ενέργεια – Επιδότηση σε Οικιακά Τιμολόγια – Νοικοκυριά
Η επιδότηση θα αφορά σε όλες τις παροχές κύριας κατοικίας, όπως αυτές δηλώνονται στο Ε1 (περίπου 4,2 εκατ. παροχές), ανεξαρτήτως εισοδήματος, εμβαδού κατοικίας ή παρόχου. • Η μέση μηνιαία ενίσχυση για ένα μέσο νοικοκυριό που καταναλώνει μέχρι 300 KWh/μήνα αυξάνεται από 40 ευρώ τον Μάρτιο σε 72 ευρώ τον Απρίλιο, ποσοστό αύξησης 80%. • Συγκεκριμένα τον Απρίλιο, για τις πρώτες 150 ΚWh κατανάλωσης επιδοτούμε με 270 ευρώ ανά MWh, από 150 ευρώ τον Μάρτιο. • Για τη μηνιαία κατανάλωση από 151 – 300 KWh επιδοτούμε με 210 ευρώ ανά MWh από 110 ευρώ τον Μάρτιο. • Η μέση μηνιαία ενίσχυση για το ΚΟΤ από 53 ευρώ τον Μάρτιο αυξάνεται στα 87 ευρώ τον Απρίλιο. Δηλαδή στα ευάλωτα νοικοκυριά επιδοτούμε με 290 ευρώ ανά MWh τις πρώτες 300 ΚWh της μηνιαίας κατανάλωσης.
Το συνολικό ποσό της επιδότησης για τα νοικοκυριά τον Απρίλιο ανέρχεται στα 218 εκατ. ευρώ από 148 εκατ. τον Μάρτιο.
Για όσους στην περυσινή δήλωση εισοδήματος δεν είχαν δηλώσει αριθμό παροχής κύριας κατοικίας, στην νέα υποβολή δήλωσης θα πρέπει να συμπληρώσουν τον αριθμό παροχής, και σε αυτούς θα δοθεί αναδρομικά από τον Ιανουάριο η επιδότηση που τους αναλογεί.
Επίσης σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ στις νέες φορολογικές δηλώσεις δημιουργείται πεδίο για την συμπλήρωση αριθμού παροχής φοιτητικής κατοικίας. Σε αυτές τις παροχές που θα δηλωθούν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, η επιδότηση που τους αναλογεί θα δοθεί αναδρομικά από τον Ιανουάριο.
Ηλεκτρική Ενέργεια – Επιδότηση σε μη Οικιακά Τιμολόγια δηλαδή σε αγροτικά, εμπορικά, βιομηχανικά, επαγγελματικά, λοιπές χρήσεις κ.α. Για τους επαγγελματικούς καταναλωτές, η μοναδιαία τιμή της επιδότησης διπλασιάζεται από τα 65 ευρώ/MWh τον Μάρτιο στα 130 ευρώ/ΜWh τον Απρίλιο. Επιπλέον για τις πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις με παροχή ισχύος μέχρι 25kVA και για όλα τα αρτοποιεία ανεξαρτήτως ισχύος παροχής ενισχύουμε με πρόσθετη επιδότηση 100 ευρώ/MWh το σύνολο της κατανάλωσης. Άρα η συνολική μοναδιαία επιδότηση ανέρχεται στα 230 ευρώ/MWh. Το μέτρο αυτό αφορά 1.160.000 επαγγελματικές παροχές επιχειρήσεων όπως εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα, περίπτερα, ψιλικά, κομμωτήρια, γραφεία, αρτοποιία και υπολογίζεται στα 35 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο. Επιπροσθέτως για όλες αυτές τις επιχειρήσεις με παροχή ισχύος μέχρι 25 kva διαθέτουμε επιπλέον 75 εκατ. ευρώ για την αναδρομική επιδότησή του συνόλου της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο με στόχο να απορροφήσουμε αναδρομικά το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής. Η αναδρομική επιδότηση θα δοθεί σε τρεις μηνιαίες δόσεις ξεκινώντας από τον Απρίλιο. Συνολικά για το μήνα Απρίλιο το σύνολο της επιδότησης για τα επαγγελματικά τιμολόγια ανέρχεται στα 313 εκατ. ευρώ από 132 εκατ. τον Μάρτιο αύξηση 137%.
Φυσικό Αέριο – Επιδότηση σε Οικιακά Τιμολόγια – Νοικοκυριά
Η κρατική επιδότηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική MWh τον Μάρτιο για όλα τα νοικοκυριά και για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης. Αφορά σε 540.000 οικιακούς καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος, μεγέθους κατοικίας ή παρόχου. Παράλληλα, η ΔΕΠΑ Εμπορίας προσφέρει έκπτωση για τον Μάρτιο ύψους 20 ευρώ ανά θερμική MWh. Συνολικά, το όφελος για τα νοικοκυριά ανέρχεται σε 40 ευρώ ανά θερμική MWh ενώ το συνολικό ύψος της επιδότησης από την Κυβέρνηση για τους μη οικιακούς καταναλωτές φυσικού αερίου θα ανέλθει σε 43 εκατ. ευρώ για τον Μάρτιο.
Για τον Απρίλιο οι επιδοτήσεις θα ανακοινωθούν στο τέλος Μαρτίου λόγω της έντονης μεταβλητότητας που παρατηρείται στις τιμές του Φυσικού Αερίου τις τελευταίες εβδομάδες.
Φυσικό Αέριο – Επιδότηση σε ΜΗ Οικιακά (Εμπορικά-Βιομηχανικά) Τιμολόγια
Συνεχίζουμε την επιδότηση των λογαριασμών Φυσικού Αερίου και τον Μάρτιο και σε όλους τους εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές ανεξαρτήτως μεγέθους, τζίρου και αριθμού εργαζομένων. Η επιδότηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης. Το συνολικό ύψος της επιδότησης από την Κυβέρνηση για τους μη οικιακούς καταναλωτές φυσικού αερίου θα ανέλθει σε 20 εκατ. ευρώ για τον Μάρτιο Για τους δύο αυτούς μήνες, λαμβάνουμε συνολικά μέτρα που προσεγγίζουν τα 900 εκατ. ευρώ και αφορούν και την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Η εκτίναξη των τιμών λόγω της ρωσικής εισβολής αποδεικνύει ότι η ενεργειακή μετάβαση της χώρας είναι αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια. Η μόνη αξιόπιστη λύση είναι η ταχύτερη απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και η δυναμική στροφή στην καθαρή ενέργεια από τις ΑΠΕ. Αυτό επιβάλλεται τόσο για οικονομικούς όσο και για περιβαλλοντικούς λόγους.
Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, με τα μέτρα του Μαρτίου και του Απριλίου, η Κυβέρνηση θα έχει διαθέσει πάνω από 2,3 δισ. ευρώ ενώ οι συνολικές ενισχύσεις και εκπτώσεις από ΔΕΗ και ΔΕΠΑ Εμπορίας αγγίζουν το 1,261 δισ. ευρώ. Συνολικά σχεδόν 3,5 δισ. ευρώ. Καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει λάβει τόσο δραστικά μέτρα προστασίας των καταναλωτών αναλογικά με τον πληθυσμό και τα μεγέθη της οικονομίας.
Η επιδότηση 80% στο ρεύμα αφορά και τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις
Έχοντας αποθέματα αργού πετρελαίου «κάβα» σε πολύ χαμηλότερες από τις σημερινές τιμές και με την αγορά –για πρώτη φορά από το 2019– ανοικτή από lockdown και οποιουσδήποτε άλλους περιορισμούς, με τον χειμώνα να… τραβάει και το Μάρτιο και την αεροπορική αγορά να ζεσταίνει τους κινητήρες για ένα καλό έτος, ο κλάδος των διυλιστηρίων βγαίνει πολύ ωφελημένος από την τρέχουσα συγκυρία.
Μολονότι τα δραματικά γεγονότα με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν οδηγήσει σε μεγάλη αναταραχή και τεράστιους κλυδωνισμούς μια σειρά από κλάδους, ο τομέας της διύλισης δεν πλήττεται, αντιθέτως ενισχύεται ο κρίσιμος ρόλος του για την ενεργειακή επάρκεια και την εύρυθμη τροφοδοσία της αγοράς με καύσιμα.
Στο πλαίσιο αυτό, τα δύο μεγάλα και υπερσύγχρονα διυλιστήρια της χώρας, των ομίλων Ελληνικά Πετρέλαια και Motor Oil Hellas, είναι αυτά που «σηκώνουν» αυτή την ευθύνη και φαίνεται πως ευνοούνται σημαντικά από τη συγκυρία, οδεύοντας πιθανότατα για νέο ρεκόρ κερδοφορίας το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Και αυτό διότι την ώρα που έχουν αποθέματα σε πολύ χαμηλότερες τιμές κτήσης, το αργό πετρέλαιο εκτινάχτηκε πρόσφατα σε υψηλά 14 ετών προς τα 140 δολάρια το βαρέλι, ενώ παρά την αποκλιμάκωση των τελευταίων ημερών, παραμένει σε τιμές υψηλότερες των 100 δολαρίων, που σε κάθε περίπτωση είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Και όλα αυτά, ενώ η αγορά –για πρώτη φορά την τελευταία διετία– είναι ανοικτή, η τουριστική σεζόν έχει όλα τα φόντα να εξελιχτεί ομαλά, ενώ η πανδημία –έστω και αργά και βασανιστικά- δείχνει ότι θα υποχωρεί, όσο θα βελτιώνεται και ο καιρός. Θυμίζουμε ότι το 2019 που ήταν ξανά ανοικτή η αγορά, οι τιμές του μαύρου χρυσού ήταν σχεδόν στο ήμισυ των σημερινών επιπέδων ή και χαμηλότερα!
Συνάμα, Ελληνικά Πετρέλαια και Motor Oil δεν επηρεάζονται σημαντικά από τις εξελίξεις στη Ρωσία, καθώς προμηθεύονται πετρέλαιο από άλλες περιοχές όπως Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική, Μαύρη Θάλασσα κ.α.
Οι δύο όμιλοι, υπέφεραν την τελευταία διετία της πανδημίας και ειδικά το 2020, όταν «έσβησε» για πολλούς μήνες η δραστηριότητα, με τη ζήτηση για καύσιμα στο ναδίρ πολλών δεκαετιών. Τότε ήταν που εν μέσω της καραντίνας ή λίγο μετά, όταν έληγαν τα συμβόλαια του πετρελαίου κανείς δεν ήθελε το μαύρο χρυσό, αφού η επιχειρηματική δραστηριότητα είχε σταματήσει.
Μια πρωτοφανής κατάσταση, με τις τιμές των συμβολαίων να γυρνούν για λίγο αρνητικές και πολλοί έμαθαν τότε ότι μπορεί και να χρειαστεί να πληρώσεις για να δώσεις πετρέλαιο (αφού τα συμβόλαια έχουν φυσική παράδοση). Τότε λοιπόν, οι τιμές των συμβολαίων βρέθηκαν ακόμη και στα -40 δολάρια!
Τώρα, δύο χρόνια μετά, το πετρέλαιο κινείται πάνω από τα 100 δολάρια και σε υψηλό 7ετίας λόγω της ανόδου των τιμών στην ενέργεια, στις μεταφορές, στις πρώτες ύλες αλλά και λόγω της έντασης μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας.
Η δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ιστορία από τα ΕΛΠΕ
Τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ιστορία σε επίπεδο καθαρών κερδών κατέγραψαν τα Ελληνικά Πετρέλαια το 2021, καθώς ανήλθαν σε 341 εκατ. ευρώ, αναστρέφοντας τις ζημιές 397 εκατ. ευρώ της αμέσως προηγούμενης χρήσης.
Η παραγωγή και οι πωλήσεις πετρελαιοειδών σημείωσαν αύξηση στους 14,4 εκατ. τόνους (+4%) και 15,2 εκατ. τόνους (+6%) αντίστοιχα, με τις εξαγωγές να σημειώνουν τη δεύτερη υψηλότερη επίδοση στην ιστορία του ομίλου. Ο κλάδος Πετροχημικών, εκμεταλλεύτηκε το βελτιωμένο διεθνές περιβάλλον και κατέγραψε ιστορικό υψηλό κερδοφορίας στα 131 εκατ. ευρώ, ενώ και οι εταιρείες Εμπορίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό βελτίωσαν σημαντικά τη συνεισφορά τους, καθώς οι αγορές σημείωσαν σταδιακή ανάκαμψη, παρά την αύξηση του λειτουργικού κόστους.
Στο 4ο τρίμηνο του 2021, τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA του κλάδου Διύλισης, Εφοδιασμού και Εμπορίας ανήλθαν στα 86 εκατ. (+99%). Η παραγωγή ανήλθε στους 3,7 εκατ. τόνους (+24%) και οι πωλήσεις σε 3,9 εκατ. τόνους (+21%), ενώ για το σύνολο του έτους στους 14,4 και 15,2 εκατ. τόνους αντίστοιχα. Έτσι, το συνολικό τελικό περιθώριο διύλισης ΕΛΠΕ ανήλθε στα 11,8 δολ. ανά βαρέλι στο 4ο τρίμηνο 2021, με σημαντική υπεραπόδοση έναντι των ενδεικτικών περιθωρίων.
Motor Oil: Ο δεύτερος μεγαλύτερος τζίρος σε 9μηνο στην ιστορία του Χ.Α.
Το δεύτερο μεγαλύτερο κύκλο εργασιών σε επίπεδο εννεαμήνου στην ιστορία του ελληνικού χρηματιστηρίου πέτυχε ο όμιλος Motor Oil το 2021, παρουσιάζοντας πωλήσεις 7,14 δισ. ευρώ, μια επίδοση… εκκωφαντική, που αφενός δείχνει το momentum που έχει ο όμιλος, αφετέρου ανεβάζει περαιτέρω τον πήχη για το σύνολο της φετινής χρήσης.
Το ρεκόρ όλων των εποχών σε επίπεδο εννεαμήνου ανήκει στον όμιλο Ελληνικά Πετρέλαια που το 9μηνο του 2018 είχαν κύκλο εργασιών 7,34 δισ. ευρώ. Ήταν η χρονιά που τα ΕΛΠΕ παρουσίασαν ιστορικό ρεκόρ πωλήσεων και κερδοφορίας.
Οι πωλήσεις της Motor Oil στο εννεάμηνο του 2021, όχι μόνο ξεπέρασαν αυτές του 9μήνου του 2020 που λόγω των lockdown είχαν κατέλθει στα 4,47 δισ. ευρώ, αλλά υπερκέρασαν τόσο τις πωλήσεις του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, που ήταν στα 7,02 δισ. ευρώ, όσο και του 2018 που ήταν στα 6,93 δισ. ευρώ. Παράλληλα, ο όμιλος έκανε δυναμική επιστροφή στην κερδοφορία μετά φόρων με 206,3 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 111 εκατ. ευρώ στο 9μηνο του 2020.
Ιδιαίτερα σημαντική στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων του ομίλου υπήρξε η τιμή του πετρελαίου. Κατά την περσινή περίοδο, μέρος των αποθεμάτων αποτιμήθηκε στην καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία τους.
Η Motor Oil εμφανίζεται να έχει ρεκόρ αποθεμάτων σε αργό πετρέλαιο και έτοιμα προϊόντα καθώς ξεπερνάει σε αξία τα 796 εκατ. ευρώ με τιμή κτήσης αρκετά χαμηλότερη από αυτή που κινείται το τελευταίο χρονικό διάστημα το αργό πετρέλαιο.
Επίσης ο όμιλος δεν έχει ιδιαίτερο πρόβλημα με την προμήθεια πρώτης ύλης λόγω της Ουκρανικής κρίσης μιας που οι κύριες πηγές του εντοπίζονται στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Καζακστάν, τη Λιβύη και σε πολλούς ανεξάρτητους προμηθευτές. Η Motor Oil διαθέτει το πλέον σύγχρονο διυλιστήριο στην Ευρώπη, έχοντας ηγετικό ρόλο στον κλάδο διύλισης αργού και εμπορίας προϊόντων πετρελαίου στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου και πριν την έναρξη του πολέμου, η Optima Bank ανέβασε την τιμή στόχο στα 19,10 ευρώ από 18 ευρώ πριν, διατηρώντας σύσταση αγοράς για τη Motor Oil. Η Optima αναφέρει ότι στο βασικό της σενάριο αναμένει σταδιακή βελτίωση του “καθαρού” περιθωρίου της Motor Oil από τα 6,3 δολάρια το βαρέλι το 2020 στα 8,7 δολάρια το βαρέλι το 2023 και εν συνεχεία στα μέσα του κύκλου περιθώριο 7,9 δολαρίων το βαρέλι το 2025.
Η Optima αναμένει ότι η Motor Oil θα εμφανίσει προσαρμοσμένα EBITDA ύψους 420 εκατ. ευρώ το 2021, αυξημένα κατά 25% σε ετήσια βάση, ενώ εκτιμά περαιτέρω αύξηση των EBITDA κατά 28% το 2022, στα 536 εκατ. ευρώ, και κατά 12% το 2023, στα 600 εκατ. ευρώ.
Εκτιμά ότι τα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη θα υπερδιπλασιαστούν στα 164 εκατ. ευρώ (έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 155 εκατ. ευρώ), και αύξησή τους κατά 38% το 2022 και κατά 12% το 2023, στα 227 εκατ. και στα 267 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Τέλος, αναμένεται ανάκαμψη των ελεύθερων ταμειακών ροών στα 267 εκατ. ευρώ το 2022 και στα 276 εκατ. ευρώ το 2023, αλλά και μείωση του καθαρού χρέους του ομίλου από το 1,4 δισ. ευρώ το 2021 στο 1 δισ. ευρώ το 2024.
Οι μετοχές υστερούν έναντι όλου του Χ.Α. από το ναδίρ του 2020
Αξίζει να σημειωθεί, ότι αμφότερες οι μετοχές υστερούν έναντι σύσσωμου σχεδόν του ελληνικού χρηματιστηρίου, ενώ έχουν τη μικρότερη απόσταση από το ναδίρ που έπιασαν το Μάρτιο του 2020, όταν λόγω του Covid-19, νέκρωσαν τα πάντα. Αυτό, αν μη τι άλλο μαρτυρά τα περιθώρια που έχουν οι δύο τίτλοι.
Από το ναδίρ του Μαρτίου 2020, Motor Oil και ΕΛΠΕ έχουν τη μικρότερη αντίδραση με άνοδο μόλις 22% και 43,5% αντίστοιχα. Και αυτό, όταν ο Γ.Δ. κερδίζει έκτοτε 71,35%, ο FTSE 25 είναι στο +66,86%, ο Mid Cap καταγράφει ράλι +120% και ο τραπεζικός δείκτης είναι στο +72,6%.
Συνάμα, οι μετοχές των ΕΛΠΕ και Motor Oil υστερούν έναντι όλων των άλλων ενεργειακών blue chips, η μετοχή των οποίων έχει ασύγκριτα καλύτερη εικόνα. Η Μυτιληναίος κερδίζει από το Μάρτιο του 2020 σε ποσοστό 184,43%, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ +121,2%, Ελλάκτωρ +112%, Τέρνα Ενεργειακή +139%, ενώ πρωταθλήτρια φυσικά είναι η ΔΕΗ με απόδοση 385%.
Η μετοχή των ΕΛΠΕ έκλεισε χθες στα 6,67 ευρώ (+0,30%) με την κεφαλαιοποίηση στα 2,03 δισ. ευρώ. Η Motor Oil έκλεισε στα 13,21 ευρώ (+0,15%), ενώ ο όμιλος αποτιμάται στα 1,46 δισ. ευρώ. Φέτος, ο τίτλος των ΕΛΠΕ ενισχύεται κατά 7,23%, ενώ η Motor Oil υποχωρεί κατά 3,93%. Το 2021 η μετοχή των ΕΛΠΕ ενισχύθηκε κατά 15,2%, ενώ η Motor Oil έκλεισε στο +16,5%. Το 2020, στη χρονιά του σοκ της πανδημίας, ΕΛΠΕ και Motor Oil είχαν κλείσει με απώλειες 11,63% και 9,89% αντίστοιχα.
