Εισαγωγές και τιμές αργού πετρελαίου το 2022

Σημαντικές μεταβολές έχουν καταγραφεί από τις αρχές του 2022 στις εισαγωγές αργού πετρελαίου στην Ε.Ε. Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2022, πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, οι εισαγωγές από διάφορες πηγές παρέμεναν σχετικά σταθερές, με τη Ρωσία να αποτελεί την κύρια πηγή εισαγωγών αργού πετρελαίου.

Από το τελευταίο τρίμηνο του 2021 έως τον Ιανουάριο του 2022, οι εισαγωγές από τη Ρωσία κυμάνθηκαν από 39,657 εκατ. βαρέλια έως 49,698 εκατ. βαρέλια, αντιπροσωπεύοντας το 24% έως 31% των συνολικών εισαγωγών.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου της ΕΕ, παρέχοντας από 19,115 εκατ. βαρέλια έως 20,51 εκατ. βαρέλια, αντιπροσωπεύοντας το 10% έως 13% των συνολικών εισαγωγών αργού πετρελαίου.

Η Νορβηγία και το Καζακστάν παρείχαν επίσης παρόμοιες ποσότητες αργού πετρελαίου, που κυμαίνονταν από 8% έως 14% των συνολικών εισαγωγών, ενώ οι εισαγωγές από το Ιράκ ήταν ελαφρώς χαμηλότερες, κυμαινόμενες μεταξύ 7% έως 12%. Οι εισαγωγές από τη Λιβύη και το Ηνωμένο Βασίλειο αντιπροσώπευαν περίπου το 5% των συνολικών εισαγωγών.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 είχε σημαντικό αντίκτυπο στις εισαγωγές αργού πετρελαίου στην Ε.Ε.. Η κατάσταση ήταν πολύ ασταθής από τον Φεβρουάριο έως τον Απρίλιο, με μεγάλες εισαγωγές από τη Ρωσία τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο (63,859 εκατ. βαρέλια και 58,976 εκατ. βαρέλια, αντίστοιχα, που αντιστοιχούν στο 33% και 30% των συνολικών εισαγωγών) και χαμηλές εισαγωγές τον Μάρτιο (31,820 εκατ. βαρέλια, που αντιστοιχούν στο 18% των συνολικών εισαγωγών).

Τον Μάιο του 2022, οι εισαγωγές από τη Ρωσία μειώθηκαν σε 24,162 εκατ. βαρέλια (12% των συνολικών εισαγωγών) και παρέμειναν σχετικά σταθερές μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022. Από τον Σεπτέμβριο και μετά, οι εισαγωγές μειώθηκαν σταδιακά, φθάνοντας τα 7,645 εκατ. βαρέλια (4% των συνολικών εισαγωγών) τον Δεκέμβριο του 2022 (η έκτη δέσμη κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο τον Ιούνιο, συνίστατο στην απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού θαλάσσιου αργού πετρελαίου από τις 5 Δεκεμβρίου 2022).

Η μείωση των εισαγωγών από τη Ρωσία αντισταθμίστηκε από την αύξηση των εισαγωγών από άλλες πηγές. Τον Δεκέμβριο του 2022, οι μεγαλύτεροι προμηθευτές αργού πετρελαίου ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, με 34,483 εκατ. βαρέλια (18% των συνολικών εισαγωγών), +6 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2021, και η Νορβηγία, με 32,899 εκατ. βαρέλια (17% των συνολικών εισαγωγών), αύξηση 7 π.μ.

Οι εισαγωγές από τη Λιβύη και το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά μερικές ποσοστιαίες μονάδες (+2 pp και +4 pp, αντίστοιχα). Οι εισαγωγές από το Καζακστάν και το Ιράκ παρέμειναν σε παρόμοια επίπεδα ή αυξήθηκαν οριακά σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο πριν από τον πόλεμο.

Μεταβολές τιμών
Υπάρχουν δύο στοιχεία που καθορίζουν τις τιμές του αργού πετρελαίου: η αγορά spot και το είδος του αργού πετρελαίου. Πριν από τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η τιμή ήταν σταθερή γύρω στα 80 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι, με μικρή διακύμανση μεταξύ των τύπων αργού πετρελαίου (λιγότερο από 4 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι). Ωστόσο, η ασταθής γεωπολιτική κατάσταση προκάλεσε υψηλή μεταβλητότητα στην αγορά και από τον Φεβρουάριο του 2022 οι τιμές του αργού πετρελαίου άρχισαν να αυξάνονται σημαντικά.

Τον Μάρτιο του 2022, η τιμή του αργού πετρελαίου από τη Ρωσία (Ουράλια) ήταν χαμηλότερη από τους άλλους τύπους, με έκπτωση περίπου 16 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι σε σύγκριση με τη μέση τιμή των άλλων τεσσάρων πιο κοινών τύπων πετρελαίου. Τους επόμενους μήνες, το ρωσικό πετρέλαιο Urals διαπραγματευόταν σε τιμή με μεγάλη έκπτωση (περίπου 30 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι).

Ταυτόχρονα, οι τιμές των άλλων τύπων πετρελαίου άρχισαν να ταλαντεύονται περισσότερο. Η αγορά ήταν λιγότερο σταθερή τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2022, με τις διαφορές των τιμών μεταξύ των άλλων τεσσάρων πιο κοινών τύπων πετρελαίου να κυμαίνονται από 9 έως 12 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι, τρεις έως τέσσερις φορές υψηλότερες από ό,τι πριν από τον πόλεμο.

Μέχρι το τέλος του έτους, τα πράγματα άρχισαν να σταθεροποιούνται, με μείωση των εισαγωγών από τη Ρωσία, χαμηλότερες τιμές αργού πετρελαίου και μικρότερη μεταβλητότητα των τιμών. Οι μεγαλύτεροι προμηθευτές αργού πετρελαίου της ΕΕ ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νορβηγία και το Καζακστάν, γεγονός που δείχνει ότι η Ε.Ε. κατάφερε να προσαρμοστεί στο μεταβαλλόμενο τοπίο της αγοράς πετρελαίου και να εξαλείψει ουσιαστικά την εξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο.