Ουρανοκατέβατα κέρδη και στα πετρελαιοειδή

Της Αντιγόνης Ζούντα, από την «ΑΥΓΗ της Κυριακής»

Ενδείξεις «ουρανοκατέβατων» κερδών διαφαίνονται (και) στον τομέα των πετρελαιοειδών, που συνδέονται κατά βάση με τη διαμόρφωση σε υψηλά επίπεδα των περιθωρίων διύλισης στις διεθνείς αγορές, επ’ ωφελεία των εταιρειών του κλάδου, όταν οι λιανικές τιμές των υγρών καυσίμων, ιδίως από τον Μάρτιο και μετά, βρίσκονται σταθερά σε επίπεδα-ρεκόρ, επιβαρύνοντας υπέρμετρα νοικοκυριά και παραγωγικούς κλάδους.

Ο ρόλος των περιθωρίων διύλισης, άλλωστε, έχει και στο παρελθόν βρεθεί στο επίκεντρο συζητήσεων ως προς την καταλυτική τους επίδραση στην κερδοφορία των εταιρειών διύλισης, δεδομένου μάλιστα ότι στην ελληνική αγορά δεν υπάρχει ουσιαστικός ανταγωνισμός, αλλά και σε σχέση με τις τιμές των υγρών καυσίμων στην αντλία.

Θυμίζουμε ότι τα περιθώρια διύλισης προκύπτουν από τη διαφορά μεταξύ των τιμών των προϊόντων πετρελαίου (π.χ βενζίνες, πετρέλαιο κίνησης) χωρίς μεταφορικά και έξοδα εκφόρτωσης (τιμή FOB) μείον την τιμή του αργού πετρελαίου και το κόστος διύλισης. Οι δε τιμές προμήθειας αργού πετρελαίου και προϊόντων ενός διυλιστηρίου αντικατοπτρίζονται στον μηχανισμό Platts, δηλαδή την πλατφόρμα για τις τιμές αναφοράς των πετρελαιοειδών, ανά περιοχή, εν προκειμένω για την Ελλάδα, της Μεσογείου.

Αλμα στα περιθώρια διύλισης

Η εξέλιξη λοιπόν των τιμών όπως αποτυπώνονται στο Platts διεθνώς αλλά και ειδικότερα στη Μεσόγειο δείχνει μια αισθητά ανοδική πορεία με σημαντικές διαφορές σε σχέση με τα ιστορικά περιθώρια διύλισης.

Τα περιθώρια δεν υπολογίζονται ενιαία για όλες τις επιχειρήσεις, γι’ αυτό ενδεικτικά αναφέρουμε από τα δημοσιοποιημένα στοιχεία των ΕΛ.ΠΕ. ότι ενώ τα περιθώρια κυμαίνονταν μεταξύ 2-5 δολάρια το βαρέλι το 2021, τον φετινό Μάιο άγγιξαν τα 20 δολάρια, ενώ βάσει των στοιχείων της διεθνούς BP τα περιθώρια από10,4 δολάρια/βαρέλι το τρίτο τρίμηνο του 2021, βρίσκονται το δεύτερο τρίμηνο του 2022 στα 39 δολάρια! Έχουν δηλαδή τουλάχιστον τετραπλασιαστεί από το 2021 στο 2022.

Εκτιμάται ότι τα μέσα περιθώρια διύλισης την προηγούμενη χρονιά διαμορφώνονταν σε περίπου 8,5 δολάρια το βαρέλι.

Τα περιθώρια διύλισης συνδέονται προφανώς με την τελική τιμή των πετρελαιοειδών, καθώς αποτελούν κομμάτι της τιμής διυλιστηρίου.

Σημαντικά επιπλέον κέρδη

Οι δύο ελληνικές επιχειρήσεις διύλισης, ΕΛ.ΠΕ. και Motor Oil Hellas, διυλίζουν περί τους 26 εκατ. τόνους αργού πετρελαίου, ήτοι περίπου 182 εκατ. βαρέλια.

Έτσι, για παράδειγμα, αν υπολογίσουμε μια… μετριοπαθή διαφορά στα περιθώρια διύλισης της τάξεως των 10 δολαρίων ανά βαρέλι, δημιουργούνται επιπλέον μεικτά κέρδη ύψους 1,82 δισ. ευρώ, σε ετήσια βάση, αν δε η διαφορά ανέβει στα 30 δολάρια, τότε τα κέρδη αγγίζουν τα 5,5 δισ.

Προφανώς δεν είναι γνωστό αν θα διατηρηθούν τα περιθώρια αυτά επί μακρόν, όμως είναι βέβαιο ότι βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και, εφόσον τα διυλιστήρια λειτουργούν αδιάλειπτα, μπορούν να οδηγήσουν σε «ουρανοκατέβατα» κέρδη, τα οποία δεν επιστρέφονται, ενώ εξακολουθούν να σωρεύονται ανατιμήσεις σε βάρος των καταναλωτών. Πρόκειται πάντως για τον ορισμό των «ουρανοκατέβατων», καθώς ο κλάδος επωφελείται από απροσδόκητα κέρδη που «γεννά» ευκαιριακά η ίδια η αγορά.

Απογείωση κερδοφορίας

Ήδη από τον περασμένο Μάρτιο διεθνείς αναλυτές έκαναν λόγο για υψηλά επταετίας στα περιθώρια, διαβλέποντας σήματα ανόδου για τις εταιρείες διύλισης, παρά τις υψηλές τιμές του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.

Άλλωστε, τα ιδιαιτέρως ενισχυμένα περιθώρια διύλισης αποτυπώνονται και στα οικονομικά αποτελέσματα των δύο ελληνικών εταιρειών, καθώς ήδη στο πρώτο τρίμηνο του 2022 βρέθηκαν σε πολύ υψηλά επίπεδα και αναμένεται να απογειωθούν το δεύτερο τρίμηνο.

Τα ΕΛ.ΠΕ. το πρώτο τρίμηνο του έτους εμφανίζουν σχεδόν διπλάσια λειτουργικά κέρδη EBITDA (προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων) καθώς διαμορφώθηκαν στα 501 εκατ., έναντι 258 εκατ. την αντίστοιχη περσινή περίοδο (+94%). Τα συγκρίσιμα EBITDA διαμορφώθηκαν στα 99 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 54% σε ετήσια βάση και τα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 347 εκατ. από 153 το περσινό πρώτο τρίμηνο. Σημειώνεται ότι η θεαματική βελτίωση των αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε παρά την υλοποίηση του προγράμματος συντήρησης στο διυλιστήριο Ελευσίνας (ολοκληρώθηκε στις αρχές το δεύτερου τριμήνου).

Για τη Motor Oil το πρώτο τρίμηνο 2022 τα έσοδα ανήλθαν σε 3,2 δισ. έναντι 1,88 δισ. την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Συγχρόνως, τα κέρδη EBITDA ανήλθαν σε 318 εκατ., έναντι 129 εκατ. το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο, ενώ τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ, στα 197 εκατ., έναντι 64,8 το πρώτο τρίμηνο 2021. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα καθαρά κέρδη του τριμήνου σχεδόν αντιστοιχούν στην κερδοφορία μετά φόρων του συνόλου της περσινής χρονιάς (202 εκατ.).

Η μεταστροφή σε υψηλή κερδοφορία έχει ξεκινήσει άλλωστε και για τις δύο εταιρείες από το 2021 ανακάμπτοντας, μαζί με τα περιθώρια διύλισης, από τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας και των γενικευμένων lockdown.