Τι σημαίνει το χαμηλό πετρέλαιο για τις αγορές και τους καταναλωτές.

Η αμερικανική οικονομία ουσιαστικά έχει πλήρως αναρρώσει από την κρίση του 2008. Όχι μόνο αυτό, αλλά θα μπορούσε κανείς να πει ότι ίσως τα πράγματα να είναι και καλύτερα.

Το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία έχει περάσει μια τέτοια κρίση χωρίς ουσιαστικά να επηρεαστεί το τραπεζικό της σύστημα, είναι από μόνο του ένα κατόρθωμα.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό. Από την μια η αμερικάνικη οικονομία βασίζεται πολύ περισσότερο στις αγορές (capital markets) και από την άλλη, το τραπεζικό της σύστημα είναι και ήταν πάντα καλύτερα κεφαλαιοποιημένο από αυτό της Ευρώπης.

Σαφώς πολλές τράπεζες έπεσαν έξω και έχουν χαθεί πολλά λεφτά (2 τρισ. μόνο σε διαγραφές του τραπεζικού συστήματος), αλλά το θέμα είναι ότι το σύστημα έχει αντέξει. Πρωτίστως, κατά την άποψή μου, λόγω της μακράς εμπειρίας που έχουν οι ΗΠΑ στην ανακύκλωση προβληματικών τραπεζών και λόγω του ότι ουδέποτε υιοθέτησαν τους κανόνες BASEL II εξ αρχής. Υπάρχουν βέβαια και πολλοί άλλοι λόγοι, αλλά αυτοί νομίζω είναι οι σημαντικότεροι.

Πολλοί λένε ότι ουσιαστικά η μόνη οικονομία που έχει μείνει όρθια και προάγει την παγκόσμια ανάπτυξη πλέον είναι οι ΗΠΑ. Δεν θα έλεγα ότι είναι μόνο οι ΗΠΑ, αλλά σαφώς οι ΗΠΑ έχουν ένα ειδικό βάρος στην παγκόσμια οικονομία.

Και ένας από τους λόγους που νομίζω ότι θα συνεχίσει να πηγαίνει καλά είναι λόγω της μεγάλης πτώσης του πετρελαίου. Άσχετα αν οι Αμερικανοί έχουν μειώσει την κατανάλωση σε πετρέλαιο εδώ και μερικά χρόνια, αυτή η μεγάλη μείωση κόστους για να γεμίσουν το ρεζερβουάρ τους, ουσιαστικά λειτουργεί και σαν μια φορολογική μείωση.

Ναι μεν ένα μεγάλο ποσοστό του αμερικανικού capital spending είναι στον κλάδο του πετρελαίου, και θα μπορούσε κανείς να πει ότι βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον αυτό ίσως να είναι ένα “βαρίδι” στη γενικότερη αμερικανική οικονομία, αλλά από την άλλη, μην ξεχνάμε ότι η αμερικανική οικονομία (όπως πολλές άλλωστε) κινείται κυρίως από τους καταναλωτές παρά από ο,τιδήποτε άλλο.

Αυτός νομίζω είναι ένας από τους λόγους που πριν μερικές μέρες, όταν ανακοινώθηκαν τα στοιχεία της αμερικανικής καταναλωτής εμπιστοσύνης, ήταν στα επίπεδα του 2007.

Σύμφωνα με την Thomson Reuters/University of Michigan, η καταναλωτική εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ σκαρφάλωσε στο 93.8, το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 2007, αρκετά πάνω από τις εκτιμήσεις για 89,5.

Επίσης οι εκτιμήσεις για το consumer expectations έφτασε το 86,1 από 79,9, επίσης στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιανουάριο του 2007.

Τα πράγματα ίσως εξελιχθούν ακόμα καλύτερα για την Ευρώπη, που είναι πολύ πιο εξαρτημένη ενεργειακά από τις ΗΠΑ. Η μείωση στην τιμή του πετρελαίου δεν θα μπορούσε να έρθει σε μια καλύτερη στιγμή για τον μέσο Ευρωπαίο καταναλωτή.

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις αγορές; Εκτιμώ ότι λόγω του ότι οι αγορές προεξοφλούν καταστάσεις, μάλλον είναι αποτυπωμένα αυτά τα νούμερα. Ενδέχεται οι αγορές από εδώ και μπρος να κινηθούν σε ένα πλάγιο κανάλι, μέχρι να έχουμε άλλα δεδομένα που να τις οδηγήσουν χαμηλότερα ή υψηλότερα.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, αν οι τιμές του πετρελαίου μείνουν χαμηλές για αρκετό καιρό, μόνο θετικό θα μπορούσε να είναι για τους δυτικούς καταναλωτές, και στο σύνολο θετικό και για τις αγορές, άσχετα αν βραχυπρόθεσμα έχουμε διάφορα θέματα να αντιμετωπίσουμε.

Τι ίδιο βέβαια ισχύ και για εμάς. Αν η έκπτωση στο πετρέλαιο αποτυπωθεί στα βενζινάδικα και οι καταναλωτές στην Ελλάδα μειώσουν τις δαπάνες σε βενζίνη, η κατανάλωση στο σύνολό της λογικά θα αυξηθεί, κάτι που χρειαζόμαστε πάρα πολύ σε αυτή τη φάση.

(capital.gr, 16/12/2014)