Το σχέδιο κανόνων έχει ως στόχο να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών στον τομέα των μεταφορών και να καταστήσει πιο δίκαια τα τέλη χρήσης των οδικών μεταφορών. Αυτοί οι κανόνες θα διέπουν τα τέλη που τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη επιβάλει ή πρόκειται να εφαρμόσουν στους δρόμους των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών.
Προχωρώντας προς την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” / “ο χρήστης πληρώνει”
Για να διασφαλιστεί ότι τα οχήματα χρεώνονται ανάλογα με την πραγματική χρήση του οδικού δικτύου και τη ρύπανση που προκαλούν, η επιβολή τελών από τα κράτη μέλη θα πρέπει να γίνει απομακρυσμένη από το 2023 για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα και τα μεγαλύτερα φορτηγά (άνω των 2,4 τόνων) 2027 για ελαφρά οχήματα, δηλαδή φορτηγά και μικρά λεωφορεία.
Προκειμένου να ενθαρρυνθεί η ευρύτερη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον οχημάτων, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να καθορίσουν διαφορετικά ποσοστά χρέωσης των οδικών μεταφορών με βάση τις εκπομπές CO2.
Από το 2021, εάν ένα κράτος μέλος εφαρμόσει τέλη χρήσης του οδικού δικτύου σε βαρέα επαγγελματικά οχήματα και φορτηγά μεγάλα φορτηγά, θα πρέπει επίσης να εφαρμοστούν οι “επιβαρύνσεις εξωτερικού κόστους” – τέλη για την ατμοσφαιρική ρύπανση ή την ηχορύπανση λόγω κυκλοφορίας. Από το 2026 και μετά, εάν εφαρμοστεί τέλος εξωτερικού κόστους σε οποιοδήποτε τμήμα της οδού, θα πρέπει να εφαρμόζεται και σε άλλες κατηγορίες οχημάτων.
Δίκαιη μεταχείριση όλων των οδικών μεταφορέων και οδηγών από άλλες χώρες της ΕΕ
Για να εξαλειφθούν οι απαλλαγές που επιτρέπονται βάσει των ισχυόντων κανόνων, εάν τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν την οδική χρέωση, θα πρέπει να ισχύουν για όλα τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα και τα μεγαλύτερα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για εμπορευματικές μεταφορές από το 2020. Οι ισχύοντες κανόνες επιτρέπουν στις χώρες της ΕΕ να εξαιρούν βαρέα οχήματα κάτω των 12 τόνων και λεωφορεία και πούλμαν.
Οι νέοι κανόνες θα επέτρεπαν στις χώρες να ορίσουν εκπτώσεις, π.χ. για τους συχνούς χρήστες ελαφρών οχημάτων σε περιοχές που δεν είναι πυκνοκατοικημένες και στα περίχωρα των πόλεων.
Για να διασφαλιστεί η δίκαιη μεταχείριση των περιστασιακών χρηστών και οδηγών από άλλες χώρες της ΕΕ, το σχέδιο κανόνων θέτει επίσης όρια στην τιμή των βραχυπρόθεσμων “σημάτων” που μπορούν να επιβληθούν στους οδηγούς επιβατικών αυτοκινήτων. Τα αυτοκόλλητα “Vignette” θα πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμα για μικρότερες περιόδους μίας ημέρας και μιας εβδομάδας, προσθέτουν οι ευρωβουλευτές.
Εισηγητής Christine Revault d’Allonnes Bonnefoy (S & D, FR) « Σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μια φιλόδοξη έκθεση για την επίτευξη του στόχου της Λευκής Βίβλου για την ευρωπαϊκή Μεταφορών να κινηθεί προς την κατεύθυνση της πλήρους εφαρμογής του“ο χρήστης πληρώνει”και“ο ρυπαίνων πληρώνει”στις το ευρωπαϊκό δίκτυο οδικών μεταφορών. Η πρόταση αυτή αποτελεί σημείο καμπής της ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών για την καλύτερη αντιμετώπιση των εκπομπών CO2 και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τον τομέα των οδικών μεταφορών. “
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση σχετικά με το σχέδιο κανόνων με 398 υπέρ, 179 κατά και 32 αποχές. Για να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο σχετικά με την τελική διατύπωση των κανόνων, οι υπουργοί της ΕΕ πρέπει να υιοθετήσουν τη θέση τους.