Τα καύσιμα που διακινούνται στη μαύρη αγορά, και τα οποία παράγονται από κλεμμένο πετρέλαιο σε υποτυπώδη παράνομα διυλιστήρια κρυμμένα στους χείμαρρους και τους βάλτους στο δέλτα του Νίγηρα φαίνεται ότι ρυπαίνουν λιγότερο την ατμόσφαιρα σε σύγκριση με το εξαιρετικά τοξικό πετρέλαιο και ντίζελ που εξάγει η Ευρώπη στη Νιγηρία, σύμφωνα με τα αποτελέσματα νέας εργαστηριακής ανάλυσης.
Πετρελαϊκές εταιρείες – κολοσσοί αντλούν και εξάγουν έως και δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από το υψηλής ποιότητας, χαμηλής περιεκτικότητας θείου αργό «Bunny Light» από το δέλτα του Νίγηρα. Όμως ελάχιστο από αυτό το πετρέλαιο διυλίζεται στη χώρα, καθώς τα τέσσερα κρατικά διυλιστήρια είτε αντιμετωπίζουν προβλήματα στη λειτουργία τους, είτε έχουν κλείσει.
Αντ’ αυτού, οι διεθνείς έμποροι πετρελαίου εξάγουν στην Νιγηρία σχεδόν 900,000 τόνους χαμηλής ποιότητας «βρώμικων» καυσίμων ανά έτος, τα οποία παρασκευάζονται σε διυλιστήρια της Ολλανδίας, του Βελγίου και άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Την ίδια στιγμή, εκατοντάδες μικρά διυλιστήρια παράγουν μεγάλες ποσότητες παράνομων καυσίμων από πετρέλαιο που κλέβουν από το δίκτυο των αγωγών πετρελαίου που διασχίζει το δέλτα του Νίγηρα.
Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με το διεθνές παρατηρητήριο πόρων Stakeholder Democracy Network (SDN), είναι η Νιγηρία να έχει μία από τις πλέον μολυσμένες ατμόσφαιρες στον κόσμο, με πυκνά σύννεφα αποπνικτικού νέφους να καλύπτουν τις πόλεις και να προκαλούν σοβαρά προβλήματα υγείας – αλλά και βλάβες στα οχήματα των πολιτών.
Έκπληκτοι από τα ευρήματα οι ερευνητές
Η υπερβολική τοξικότητα του «επίσημου» καυσίμου που εξάγεται από την Ευρώπη εξέπληξε τους ερευνητές, οι οποίοι έλαβαν δείγματα ντίζελ που πωλείται σε εγκεκριμένα από την κυβέρνηση πρατήρια υγρών καυσίμων στο Πορτ Χαρκούτ και το Λάγος. Ανακάλυψαν ότι κατά μέσο όρο τα καύσιμα που πωλούνται στη χώρα ξεπερνούν τα όρια που έχει θέσει η ΕΕ για τη ρύπανση ακόμη και κατά 204 φορές – κατά 43 στην περίπτωση της βενζίνης.
Εργαστηριακή ανάλυση έδειξε επίσης ότι τα καύσιμα που πωλούνται στη μαύρη αγορά είναι μεν εξαιρετικά ρυπογόνα, αλλά καλύτερης ποιότητας σε σχέση με το εισαγόμενο πετρέλαιο και βενζίνη. Το μέσο παράνομο ντίζελ ξεπερνούσε τις προδιαγραφές της ΕΕ για τα επίπεδα θείου κατά 152 φορές, ενώ η βενζίνη κατά 40 φορές.
«Η έρευνά μας δείχνει ότι η Νιγηρία γίνεται χωματερή βρώμικων καυσίμων, τα οποία δεν μπορούν να πωληθούν σε άλλες χώρες με αυστηρότερη και πιο συνεπή νομοθεσία. Η κατάσταση είναι τόσο άσχημη που κατά μέσο όρο τα δείγματα ντίζελ είναι χαμηλότερης ποιότητας ακόμη και από αυτά των παράνομων διυλιστηρίων στους χείμαρρους του δέλτα του Νίγηρα», τόνισε η Φλόρενς Καγιέμπα, υπεύθυνη του προγράμματος του SDN.
Μια από τις πιο μολυσμένες χώρες στον κόσμο
Σε συνδυασμό με τα 11 εκατομμύρια, συνήθως παλαιά, αυτοκίνητα που έχουν εισαχθεί στη χώρα από την Ευρώπη και την Ιαπωνία και τις χιλιάδες αναποτελεσματικές γεννήτριες που χρησιμοποιούν σπίτια και επιχειρήσεις για να παράγουν ηλεκτρισμό, η Νιγηρία είναι η τέταρτη χώρα στον κόσμο σε θανάτους που προκλήθηκαν από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Υπολογίζεται ότι 114,000 άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο από ασθένειες που σχετίζονται με την χαμηλή ποιότητα της ατμόσφαιρας.
Σε πόλεις όπως το Πορτ Χαρκούρτ, η Άμπα, η Ονίτσα και η Καντούνα, η ποιότητα της ατμόσφαιρας έχει πέσει σε κρίσιμα επίπεδα, ενώ όλο και περισσότερα στοιχεία καταδεικνύουν αύξηση του άσθματος και των ασθενειών των πνευμόνων, της καρδιάς και του αναπνευστικού.
Η έκθεση του SDN, η οποία χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από το τμήμα του βρετανικού υπουργείου εξωτερικών που ασχολείται με τη διαφθορά, εκτιμά ότι περίπου η μισή ατμοσφαιρική ρύπανση στο Πορτ Χαρκούρτ, μια πόλη τριών εκατομμυρίων κατοίκων, προέρχεται από την καύση νόμιμου και παράνομου πετρελαίου. Για την υπόλοιπη ευθύνεται η καύση αερίων, άλλες βιομηχανίες, και η καύση απορριμμάτων.
Η ατμόσφαιρα της πόλης είναι 20% χειρότερη σε σχέση με το Νέο Δελχί της Ινδίας, την πιο μολυσμένη πρωτεύουσα του πλανήτη, ενώ η Ονίτσα, μια πόλη στις όχθες του Νίγηρα, είχε ανακηρυχθεί από τον ΠΟΥ η πιο μολυσμένη πόλη στον κόσμο το 2016.
Τι συμβαίνει με τα παράνομα διυλιστήρια
Σύμφωνα με το SDN τα παράνομα διυλιστήρια αυξάνονται διαρκώς σε αριθμό και μέγεθος, παράγοντας πλέον το 5%-20% όλης της βενζίνης και του ντίζελ που καταναλώνει η Νιγηρία, ενώ εκτιμάται ότι για την παραγωγή των καυσίμων 175.000 βαρέλια αργού κλέβονται κάθε χρόνο.
Τα παράνομα διυλιστήρια είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και συχνά σημειώνονται εκρήξεις, οι οποίες αυξάνουν ακόμη περισσότερο τη ρύπανση της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υδάτων στους βάλτους. Όμως αποτελούν και σημαντική πηγή εισοδήματος για τις κοινότητες.
Σύμφωνα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, αν η Νιγηρία επιμείνει σε εισαγωγές ντίζελ που συμμορφώνεται με τις προϋποθέσεις της χώρας για τα επίπεδα θείου, οι εκπομπές μικροσωματιδίων θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 500%, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα της ατμόσφαιρας και μειώνοντας το κόστος της δημόσιας υγείας. Συστήνουν την ενίσχυση των προϋποθέσεων για τα επίπεδα θείου όσο πιο σύντομα γίνεται, ενώ επεξεργάζεται το ενδεχόμενο συμπερίληψης στο μέλλον των παράνομων διυλιστηρίων.
ΠΗΓΗ: theguardian.com, in.gr
