Μυστηριώδεις “επιχειρήσεις σαμποτάζ” έπληξαν τις τελευταίες μέρες εμπορικά σκάφη στα στενά του Ορμούζ. Γιατί είναι τόσο σημαντική η περιοχή για το πετρέλαιο και τόσο απειλητικός ο αποκλεισμός της;
Στις αρχές της εβδομάδας η τιμή του αργού πετρελαίου ανέβηκε και πάλι πάνω από τα 70 δολάρια το βαρέλι. Ο λόγος; Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς, αλλά οι αγορές θορυβήθηκαν από την ανακοίνωση των σαουδαραβικών αρχών ότι σημειώθηκαν “πράξεις σαμποτάζ” με στόχο δύο πετρελαιοφόρα, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle.
Προ ημερών τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) είχαν καταγράψει άλλες τέσσερις επιχειρήσεις σαμποτάζ. Σύμφωνα με πρώτες πληροφορίες οι επιθέσεις έγιναν στο εμιράτο Φουτζέιρα, έναν από τους μεγαλύτερους κόμβους ανεφοδιασμού παγκοσμίως, που βρίσκεται πολύ κοντά στα στενά του Ορμούζ.
Στόχος ήταν πετρελαιοφόρα που έφεραν σημαία Σαουδικής Αραβίας, Νορβηγίας, αλλά και ΗΑΕ. Πάντως, οι φωτογραφίες από δορυφόρο που έδωσε στη δημοσιότητα λίγο αργότερα το ειδησεογραφικό πρακτορείο AP δεν επιβεβαιώνουν τους φόβους για εκτεταμένες ζημιές.
Επίθεση στην ενεργειακή επάρκεια της Δύσης;
Παρά ταύτα οι ΗΠΑ απηύθυναν σαφή προειδοποίηση σε επίδοξους δράστες να μην απειλήσουν τα εμπορικά πλοία στην περιοχή, ενώ και η Σαουδική Αραβία καταδίκασε τις επιθέσεις, τις οποίες μάλιστα χαρακτήρισε “προσπάθεια υπονόμευσης” της ενεργειακής τροφοδοσίας από τον Περσικό Κόλπο. Αλλά και το Ιράν χαρακτήρισε “επιβλαβείς και ανησυχητικές” τις επιθέσεις. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πληροφορίες για τους δράστες και τα κίνητρά τους. Ωστόσο οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών δείχνουν πόσο ευαίσθητα αντιδρούν οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες, αλλά και οι πελάτες τους, σε ο,τιδήποτε μπορεί να διαταράξει την ομαλή τροφοδοσία πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο. Σύμφωνα με στοιχεία των αμερικανικών αρχών από τα στενά του Ορμούζ περνάει περίπου το 30% των πετρελαιοειδών που διακινούνται σε όλον τον κόσμο, δηλαδή 17,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Εξίσου σημαντική είναι η διαδρομή και για τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από το Κατάρ.
Τα στενά του Ορμούζ χωρίζουν τις αραβικές χώρες της περιοχής από το Ιράν, αλλά κατά κάποιον τρόπο συνδέουν κιόλας χώρες τόσο διαφορετικές μεταξύ τους όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, τα Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Ιράκ. Σε κάποιο σημείο το πλάτος της θαλάσσιας οδού είναι μικρότερο από 50 χλμ. Είναι τόσο νευραλγική η σημασία των στενών, που κάθε τόσο δίνει αφορμή για ρητορικές αντιπαραθέσεις ή ακόμη και σενάρια συγκρούσεων ανάμεσα σε αντίπαλες δυνάμεις της περιοχής. Μόλις πρόσφατα ο διοικητής του ιρανικού γενικού επιτελείου Μοχάμεντ Μπαγκερί απείλησε να κλείσει εντελώς τα στενά του Ορμούζ για τη ναυσιπλοΐα εφόσον “ενταθούν οι εχθρότητες”, εννοώντας προφανώς τις αμερικανικές κυρώσεις λόγω του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης. Ο Μπαγκερί φέρεται να έχει δηλώσει στο πρακτορείο Isna: “Εάν δεν μπορούμε να μεταφέρουμε το πετρέλαιό μας μέσω των στενών, ούτε και άλλες χώρες θα μπορούν να μεταφέρουν το πετρέλαιό τους μέσω των στενών”.
Ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων
Οι Αμερικανοί δεν μένουν απαθείς: το αεροπλανοφόρο USS Abraham Lincoln έλαβε εντολή να κατευθυνθεί προς τον Περσικό Κόλπο, ενώ στο Κατάρ σπεύδουν αμερικανικά βομβαρδιστικά Β 52. Ο σύμβουλος ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Μπόλτον προειδοποιεί ότι “κάθε επίθεση στα συμφέροντα των ΗΠΑ ή των συμμάχων τους θα απαντηθεί πάραυτα”. Μία λεπτομέρεια που προκαλεί ανησυχία: προ ετών το Κογκρέσο αρνήθηκε να δώσει στον πρόεδρο εξουσιοδότηση για κήρυξη πολέμου απέναντι στον τακτικό στρατό του Ιράν, αλλά του έδωσε εξουσιοδότηση να καταπολεμήσει την “τρομοκρατία”. Μόλις τον περασμένο μήνα η αμερικανική κυβέρνηση χαρακτήρισε “τρομοκρατική οργάνωση” τους Φρουρούς της Επανάστασης στο Ιράν. Είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ περιλαμβάνουν τις ένοπλες δυνάμεις ξένης χώρας στον κατάλογο τρομοκρατικών οργανώσεων, μαζί με την Αλ Κάιντα ή το αποκαλούμενο “Ισλαμικό Κράτος”.
Ακόμη και αν τελικά επικρατήσει σύνεση οι λεονταρισμοί θα έχουν συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. Όπως επισημαίνει ο Γουέιν Γκόρντον, σύμβουλος θυγατρικής της τράπεζας UBS, “γεωπολιτικές εντάσεις που δεν μπορούμε να προβλέψουμε, μπορούν να εκτοξεύσουν την τιμή του πετρελαίου σε επίπεδα άνω των 100 δολαρίων το βαρέλι…”
real.gr
