Της Μαριάννας Τζάννε,
Ένα φιλόδοξο πλάνο ανάπτυξης δικτύων σε όλη την Ελλάδα, με επενδύσεις που θα ξεπεράσουν τα 500 εκατ. ευρώ – Τι προβλέπει ο σχεδιασμός ανά περιφέρεια της χώρας – Από ποιες περιοχές της Αττικής θα περάσει το αέριο
Ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων φυσικού αερίου σε όλη την Ελλάδα, που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 500 εκατ. ευρώ την επόμενη πενταετία, ξεκινά η ΔΕΠΑ μέσω των τριών θυγατρικών της, σκάβοντας περίπου 3.000 χιλιόμετρα νέου δικτύου, το οποίο θα φτάσει σε χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις έως το 2024.
Υπολογίζεται ότι η επέκτασή του θα συμπεριλάβει περίπου 40 πόλεις σε όλη τη χώρα, με την ανάπτυξη 1.800 χιλιομέτρων δικτύου μέσης και χαμηλής πίεσης έως το τέλος του 2023, σχέδιο που θα υλοποιήσει η Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου (ΔΕΔΑ). Στο φιλόδοξο πλάνο ανάπτυξης θα πρέπει να προστεθούν και οι υποδομές μέσα στις μεγάλες πόλεις της Αττικής, της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας, τρεις περιοχές που η ευθύνη της διαχείρισης των δικτύων ανήκει στην ΕΔΑ Αττικής και αντίστοιχα στην ΕΔΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, οι οποίες θα προσθέσουν 690 και 470 νέα χιλιόμετρα δικτύου φυσικού αερίου αντίστοιχα.
«Ξεκινάμε ένα κολοσσιαίο έργο, το οποίο σκοπεύουμε να αναπτύξουμε στην τετραετία με 50.000 συνδέσεις από 1.000 που είναι σήμερα», εξηγεί στο «business stories» ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΔΑ Μάριος Τσάκας. Η εταιρεία, η οποία έχει τεθεί υπό την ομπρέλα της ΔΕΠΑ Υποδομών που βρίσκεται σε διαδικασία ιδιωτικοποίησης, με τον σχεδιασμό αυτό ξεκινά ένα εκτεταμένο σχέδιο ανάπτυξης σε όλη την ελληνική επικράτεια, το οποίο μέχρι σήμερα περιελάμβανε μόνο βιομηχανικούς πελάτες και κάποια πιλοτικά προγράμματα οικιακών συνδέσεων.
Για τον σκοπό αυτό θα αξιοποιηθεί ένα μεικτό σύστημα μεταφοράς αερίου: μέσω αγωγού (από το υφιστάμενο δίκτυο του ΔΕΣΦΑ ή από τον αγωγό ΤΑΡ όταν τεθεί σε λειτουργία) και εναλλακτικά όπου δεν υπάρχει δίκτυο, μέσω έξι σταθμών CNG για την τροφοδότηση απομακρυσμένων περιοχών με χρήση Συμπιεσμένου Φυσικού Αερίου (π.χ. Ορεστιάδα, Βέροια, Γιαννιτσά, Γρεβενά κ.α.), το οποίο θα μεταφέρεται με βυτία και σε υγροποιημένη μορφή με την ανάπτυξη 11 σταθμών LNG (Πάτρα, Πρέβεζα, Γιάννενα, Ηγουμενίτσα κ.α.).
Μάλιστα, όπως αναφέρει ο κ. Τσάκας, η Ηπειρος και ακολούθως η Πελοπόννησος θα είναι οι πρώτες που θα τροφοδοτηθούν με LNG, ενώ θα είναι και οι πρώτες πλήρως αυτοχρηματοδοτούμενες περιοχές για τις οποίες δεν θα υπάρχει χρηματοδότηση από τα ΕΣΠΑ. Οι πόροι θα καλυφθούν με ίδια κεφάλαια και τραπεζικό δανεισμό.
Συνολικά τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κατασκευή των υποδομών διανομής της ΔΕΔΑ προέρχονται κατά 50% περίπου από το ΕΣΠΑ μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το υπόλοιπο 50% μέσω ιδίων κεφαλαίων. Οπως σημειώνει η διοίκηση της ΔΕΔΑ, πέραν της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, τον σχεδιασμό θα ενισχύσουν και δάνεια από εμπορικές τράπεζες, οι οποίες ήδη έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Η εταιρεία θα αποτελέσει τη διάδοχη κατάσταση και για τον λιγνίτη στις περιοχές που θα σβήσουν τα λιγνιτικά φουγάρα της ΔΕΗ για να μη διαταραχθούν οι τηλεθερμάνσεις. Οπως αναφέρει ο κ. Τσάκας, η ΔΕΔΑ θα καλύψει το κενό για όσο διάστημα χρειαστεί μετά το 2023, καθώς και για την περίοδο μετά το 2028 (ίσως και νωρίτερα), όταν θα αλλάξει καύσιμο η Πτολεμαΐδα 5. «Περιμένουμε τον τελικό σχεδιασμό και τις οδηγίες από την Περιφέρεια και την κυβέρνηση ώστε στις περιοχές αυτές (π.χ. Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Αμύνταιο κ.α.) να συνδέσουμε κεντρικά τις τηλεθερμάνσεις χωρίς να αναπτύξουμε δίκτυο εντός των πόλεων», λέει.
Σε ό,τι αφορά την περίπτωση της Φλώρινας, επειδή το χρονοδιάγραμμα της τηλεθέρμανσης έχει μείνει πίσω με ευθύνη του προηγούμενου ανάδοχου, θα πρέπει να αποφασιστεί εάν θα υλοποιηθεί ο αρχικός σχεδιασμός ή θα σταματήσει το έργο και θα προχωρήσει η ΔΕΔΑ στην ανάπτυξη δικτύου μέσης και χαμηλής πίεσης μέσα στην πόλη. Με δεδομένο ότι η Ε.Ε. επιτρέπει τη συγχρηματοδότηση δικτύων μέχρι τα τέλη του 2023, ο χρόνος είναι πολύ πιεστικός.
Για τη συνέχιση της λειτουργίας των τηλεθερμάνσεων προβλέπεται να συνδεθεί το φυσικό αέριο με τα καζάνια της τηλεθέρμανσης και αντί για λιγνίτη να καίνε φυσικό αέριο. Για τον σκοπό αυτό η ΔΕΔΑ από την έξοδο του TAP που θα δημιουργήσει ο ΔΕΣΦΑ, θα αναπτύξει όλο το χαλύβδινο δίκτυο μέσης πίεσης που θερμαίνει τα νοικοκυριά με τις τηλεθερμάνσεις.
Ο σχεδιασμός ανά περιφέρεια
Με βάση τον σχεδιασμό της ΔΕΔΑ, για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (Λαμία, Χαλκίδα, Θήβα, Αμφισσα, Καρπενήσι) προβλέπεται η ανάπτυξη 327 χιλιομέτρων μέσης και χαμηλής πίεσης έως το τέλος της πενταετίας, με την πρόβλεψη ότι θα συνδεθούν πάνω από 13.000 οικιακοί πελάτες. Για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (Κατερίνη, Κιλκίς, Σέρρες, Βέροια, Γιαννιτσά, Αλεξάνδρεια) 339 χιλιόμετρα, με εκτίμηση σύνδεσης περί τα 9.000 νοικοκυριά, ενώ εκκρεμεί η μελέτη κόστους-οφέλους για Εδεσσα, Νάουσα, Σκύδρα, Αλμωπία που επίσης έχουν μπει στον σχεδιασμό.
Στα 495 χιλιόμετρα προγραμματίζεται αντίστοιχα η ανάπτυξη του δικτύου στην Περιφέρεια
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Δράμα, Ξάνθη, Ορεστιάδα, Καβάλα), με πρόβλεψη σύνδεσης για 12.537 οικιακούς χρήστες, στα 208 χιλιόμετρα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος (Πάτρα, Αγρίνιο, Πύργος) για 9.178 συνδέσεις νοικοκυριών, σε 52 χιλιόμετρα στην Περιφέρεια Πελοποννήσου (Τρίπολη, Κόρινθο, Αργος, Ναύπλιο, Καλαμάτα, Σπάρτη) με πρόβλεψη για 2.771 οικιακούς πελάτες. Επιπλέον, σε 308 χιλιόμετρα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (Καστοριά, Γρεβενά, Αργος Ορεστικό, Μανιάκοι, Αμύνταιο, Φλώρινα, Πτολεμαΐδα, Κοζάνη) με εκτίμηση για περίπου 2.500 οικιακές συνδέσεις και σε 149 χιλιόμετρα στην Περιφέρεια Ηπείρου (Γιάννενα, Αρτα, Πρέβεζα, Ηγουμενίτσα) για 2.873 νοικοκυριά. Πιο άμεσα, λόγω της ωρίμανσης των έργων, θα τρέξουν τα δίκτυα στις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας και Στερεάς Ελλάδας, για τις οποίες οι δημοπρατήσεις έργων ανάπτυξης θα γίνουν τον Μάρτιο, με στόχο να υπάρχουν ανάδοχοι έως τον Σεπτέμβριο.
Με πιο αργό βηματισμό προβλέπεται να προχωρήσει η επέκταση του φυσικού αερίου στα νησιά, πρόγραμμα που σύμφωνα με τη ΔΕΔΑ συνδέεται και με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις αλλά και με το μέγεθος της τοπικής αγοράς. Η Κρήτη, λόγω της ανάπτυξης από το ΔΕΣΦΑ σταθμού LNG, μπορεί να αποτελέσει την αρχή αυτού του σχεδιασμού, καθώς στα άλλα νησιά δεν υπάρχουν ώριμες υποδομές.
690 χιλιόμετρα νέου δικτύου στην Αττική
Τον στόχο η διείσδυση του φυσικού αερίου να φτάσει το 50% της οικιακής χρήσης έως το 2024 από 39% που είναι σήμερα βάζει η ΕΔΑ Αττικής, η εταιρεία που αυτονομήθηκε το 2018 από την παροχή και σήμερα διαχειρίζεται το δίκτυο διανομής σε όλο το λεκανοπέδιο. Η ΕΔΑ Αττικής που θα ελέγχεται μετοχικά επίσης από τη ΔΕΠΑ Υποδομών όταν ολοκληρωθεί ο διαχωρισμός των παγίων, διαθέτει 135.000 συνδέσεις, τις οποίες σκοπεύει να αυξήσει σε 240.000 την επόμενη πενταετία.
Πρόκειται για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει την επέκταση του φυσικού αερίου μέσα στην πόλη με 690 χιλιόμετρα, ανεβάζοντας το ποσοστό κάλυψης από 55% που είναι σήμερα στο 66%. Υπολογίζεται ότι το συνολικό ύψος της επένδυσης θα φτάσει τα 137 εκατ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από κοινοτικούς και ίδιους πόρους.
Με βάση τον σχεδιασμό για το 2020 προβλέπεται η επέκταση 150 νέων χιλιομέτρων, τα οποία θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται με παρόμοιους ρυθμούς έως το 2024. Φέτος, οι δήμοι με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη δικτύου άνω των 10 χιλιομέτρων θα είναι, μεταξύ άλλων, του Ελληνικού, του Ζωγράφου, της Κηφισιάς, του Χαλανδρίου, ενώ για το 2021, της Αγίας Παρασκευής, της Βάρης, της Βούλας, της Βουλιαγμένης. Για την περίοδο 2022 έως 2024 προβλέπεται η ανάπτυξη του δικτύου στον Δήμο Αθηναίων με συνολικά 75 χιλιόμετρα.
Το 2020 προβλέπονται 20.351 νέες συμβάσεις σύνδεσης, από τις οποίες οι 8.834 θα είναι στα βόρεια του νόμου, 4.679 στα νότια, 2.929 στα δυτικά και 3.909 στον κεντρικό τομέα.
Παράλληλα με την ανάπτυξη του δικτύου η εταιρεία τρέχει και ένα μεγάλο πρόγραμμα ενίσχυσης αλλά και αντικατάστασης του παλαιού δικτύου, μήκους 21.661 μέτρων, το οποίο εντοπίζεται κυρίως στο κέντρο της Αθήνας.
Υπό διερεύνηση βρίσκεται επίσης η κάλυψη πιο απομακρυσμένων περιοχών, μέσω της χρήσης σταθμών CNG, στις οποίες δεν θα φτάσει το δίκτυο φυσικού αερίου προκειμένου να υπάρξει μια καλύτερη γεωγραφική κατανομή σε περιοχές όπως είναι το Λαύριο και τα Μέγαρα. Σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας, η ΕΔΑ Αττικής εξετάζει αυτή την περίοδο τη δημιουργία πιλοτικού σταθμού συμπιεσμένου αερίου και στον Μαραθώνα και συγκεκριμένα σε χώρο που βρίσκονται θερμοκήπια που σήμερα καίνε μαζούτ και θα είχαν ένα ισχυρό κίνητρο να αξιοποιήσουν το αέριο.
Παράλληλα σχέδιο επέκτασης θα μελετηθεί και για την Ανατολική Αττική μετά την πρόσφατη απόφαση του δήμου Ραφήνας να αναπτυχθεί στην περιοχή δίκτυο κορμού.
Επιπλέον για περιοχές όπου η τεχνοοικονομική αξιολόγηση δεν δίνει και τόσο ενθαρρυντικά αποτελέσματα για διείσδυση στα νοικοκυριά, η εταιρεία, σύμφωνα με το business plan της, θα εξετάσει και θα προωθήσει συγχρηματοδότηση σε συνεργασία είτε με την Περιφέρεια είτε με δήμους. Η διεύρυνση της χρήσης του αερίου πέραν της θέρμανσης και στους τομείς του μαγειρέματος και του κλιματισμού, αλλά και η ψηφιοποίηση των παλαιών μετρητών, κάτι που θα επιτρέψει την ορθολογικότερη χρήση του φυσικού αερίου από τους καταναλωτές, είναι στους πρωταρχικούς στόχους της εταιρείας. Ειδικά για τον κλιματισμό τα μηνύματα μέχρι σήμερα δεν είναι ενθαρρυντικά, κάτι ωστόσο που αποδίδεται στην τεχνολογία των συσκευών φυσικού αερίου, οι οποίες δεν έχουν τόσο μεγάλη αποδοτικότητα στην ψύξη σε σχέση με τις ηλεκτρικές συσκευές. Αυτό, όμως, εκτιμάται ότι μπορεί να αλλάξει, αποτελώντας ένα πολύ σημαντικό βήμα για να αποσυμφορηθεί και το δίκτυο της ΔΕΗ ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Με βάση, πάντως, το πενταετές πλάνο ανάπτυξης και τις προβλέψεις, ο τομέας της αυτόνομης θέρμανσης θα αποτελεί μακράν το ισχυρότερο κίνητρο σύνδεσης με το φυσικό αέριο.
Πλάνο για 90.000 νέους μετρητές σε Θεσσαλονίκη – Θεσσαλία
Συνολικές επενδύσεις που ξεπερνούν τα 140 εκατ. ευρώ περιλαμβάνει αντίστοιχα και το πενταετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης για την περίοδο 2020-2024 της ΕΔΑ ΘΕΣΣ που υποβλήθηκε πρόσφατα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Με τις επενδύσεις αυτές, η θυγατρική κατά 51% της ΔΕΠΑ και κατά 49% της ιταλικής ΕΝΙ σχεδιάζει την επέκταση του δικτύου χαμηλής και μέσης πίεσης κατά 470 χλμ. (286 χλμ. στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης και 184 χλμ. στην Περιφέρεια Θεσσαλίας) και την αύξηση του ποσοστού διείσδυσης του φυσικού αερίου στις περιοχές που αναπτύσσει το δίκτυό της στο 74%, από 61% που είναι σήμερα. Η ανάπτυξη του δικτύου αναμένεται να φέρει 90.000 νέους μετρητές, στο ήδη διευρυμένο δίκτυο διανομής των 351.000 ενεργοποιημένων μετρητών που διαθέτει η ΕΔΑ ΘΕΣΣ σε σύνολο περίπου 470 χιλιάδων πανελλαδικά.
Επιπλέον, δρομολογείται η ευρεία αντικατάσταση των συμβατικών μετρητών με έξυπνους μετρητές, μια επένδυση της τάξης των 3,7 εκατ. ευρώ. Από τα συνολικά κεφάλαια 90,1 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης και 50,5 εκατ. ευρώ στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Πέρσι, η ΕΔΑ ΘΕΣΣ πραγματοποίησε συνολικές επενδύσεις άνω των 28 εκατ. ευρώ, επεκτείνοντας το δίκτυό της κατά 104 χλμ. με την προσθήκη 26.570 νέων μετρητών. Η υλοποίηση του νέου επιχειρησιακού σχεδιασμού αναμένεται να εξασφαλίσει σταθερή κερδοφορία στην ΕΔΑ ΘΕΣΣ, ύψους περίπου 180 εκατ. ευρώ για την επόμενη πενταετία. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρσι η εταιρεία παρουσίασε λειτουργική κερδοφορία EBITDA 41,5 εκατ. ευρώ, κατά 12% υψηλότερη σε σχέση με το 2018.
ΠΗΓΗ: newmoney.gr
