Συντάκτης: Notaka

Η επιστημονική έρευνα και η ιστορική εμπειρία δείχνουν πως η ανακάλυψη σημαντικών πλουτοπαραγωγικών πηγών σε μία χώρα και ειδικά η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου και αερίου, αντί ευλογίας μάλλον τελικά αποτελούν μπελά και πονοκέφαλο για τα περισσότερα κράτη. Η διαπίστωση αυτή έχει ονομαστεί «κατάρα» των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Φυσικά γι’ αυτή την «κατάρα» δεν φταίνε ούτε τα κοιτάσματα, ούτε αυτοί που τα ανακαλύπτουν.

Του Βασίλη Κοψαχείλη*

Η επιστημονική έρευνα και η ιστορική εμπειρία δείχνουν πως η ανακάλυψη σημαντικών πλουτοπαραγωγικών πηγών σε μία χώρα και ειδικά η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου και αερίου, αντί ευλογίας μάλλον τελικά αποτελούν μπελά και πονοκέφαλο για τα περισσότερα κράτη. Η διαπίστωση αυτή έχει ονομαστεί «κατάρα» των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Φυσικά γι’ αυτή την «κατάρα» δεν φταίνε ούτε τα κοιτάσματα, ούτε αυτοί που τα ανακαλύπτουν.

Η «κατάρα» προκύπτει κυρίως διότι τα κράτη και οι πολιτικές τους ηγεσίες εμφανίζονται, στις περισσότερες των περιπτώσεων, ανέτοιμες να διαχειριστούν ορθά τα αποτελέσματα των ερευνών μέχρι η κατάσταση να περάσει – αν περάσει – σε φάση υλοποίησης, όπου θα αρχίσουν να έρχονται λογικά και έσοδα στα κρατικά ταμεία. Και φυσικά η περιπέτεια δεν σταματά εκεί…

Αυτά τα διδάγματα, το Ελληνικό κράτος και η κοινωνία δείχνουν πως μάλλον τα αγνοούν.

Εδώ και μια δεκαετία περίπου, η συζήτηση και οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στη χώρα μας έχει ενταθεί. Ακόμη και αν δεχθούμε πως όλα έχουν γίνει σωστά – παραδοχή που βρίσκεται πολύ μακριά από την αλήθεια – και έχουμε επιτέλους φτάσει σε ένα στάδιο προκήρυξης ερευνητικών αδειοδοτήσεων, το μεσοδιάστημα από την αδειοδότηση και την έρευνα μέχρι την τελική απόφαση για εξόρυξη (Final Investment Decision, FID) είναι πολύ κρίσιμο για την επιτυχία ή αποτυχία του εγχειρήματος ως προς το δημόσιο συμφέρον.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΔΝΤ και βάσει στοιχείων από την Παγκόσμια Τράπεζα, εξετάστηκαν για το χρονικό διάστημα 1973-2012 οι μακροοικονομικές επιπτώσεις της ανακάλυψης σημαντικών πλουτοπαραγωγικών πηγών σε 130 κράτη. Το αποτέλεσμα της έρευνας ήταν σοκαριστικό. Αντί της ανάπτυξης, όπως κανείς θα περίμενε, στις περισσότερες περιπτώσεις υπήρξε συρρίκνωση του ρυθμού ανάπτυξης και κλίμα αναμονής. Δεδομένου του ότι, από το στάδιο της ανακάλυψης κοιτασμάτων μέχρι να περάσουμε σε τελικές αποφάσεις επένδυσης πολλές φορές μεσολαβεί δεκαετία ή και περισσότερο, μακροοικονομικά οι επιπτώσεις ήταν καταστροφικές για τα κράτη αυτά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ανακάλυψη των κοιτασμάτων δεν κατέληξε ποτέ και σε αποφάσεις για επενδύσεις.

Μικρή εξαίρεση αποτελέσαν τα κράτη εκείνα που προσεκτικά προετοίμασαν το έδαφος ώστε να καλλιεργηθεί γόνιμο θεσμικό και επενδυτικό κλίμα, να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις και οι υποδομές ώστε η όλη κατάσταση να οδηγήσει αφενός σε επίσπευση των αποφάσεων για εξόρυξη και αφετέρου σε μία προστιθέμενη αξία των αναγκαίων επενδύσεων με θετικό πρόσημο για το δημόσιο συμφέρον της χώρας.

Τα συμπεράσματα που προκύπτουν μέσα από τη μελέτη συνοψίζονται στο ότι α) η συνολική διαχείριση του όλου ζητήματος που περιβάλλει τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους είναι αυτή που οδηγεί σε επιτυχία ή αποτυχία το εγχείρημα και όχι το ίδιο το γεγονός, ότι δηλαδή μια χώρα διαθέτει πλουτοπαραγωγικούς και ειδικά ενεργειακούς πόρους, β) ότι το πιο κρίσιμο διάστημα είναι αυτό που μεσολαβεί μεταξύ της πιθανολόγησης ύπαρξης κοιτασμάτων μέχρι της εξόρυξης αυτών, και γ) ότι η λειτουργία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να είναι στενή και συμπληρωματική, προκειμένου η όλη προσπάθεια να στεφθεί από επιτυχία.

Τι δεν καταλαβαίνουμε στην Ελλάδα

Με τα λόγια χτίζεις ανώγια και κατώγια λέει ο λαός μας και δυστυχώς αυτό το λάθος έχουμε κάνει και στην περίπτωση των πλουτοπαραγωγικών και ενεργειακών πηγών που εκτιμούμε ότι διαθέτει η χώρα μας.

Χωρίς να έχουμε προετοιμαστεί κατάλληλα ως κράτος και χωρίς να έχει προετοιμαστεί το έδαφος κατάλληλα ως θεσμικό πλαίσιο και αγορά, έχουμε επιδοθεί σε ένα πληθωρισμό υπεραισιόδοξων και πολλές φορές επιστημονικά αστήρικτων ανακοινώσεων. Πολλά λόγια και έργο ελάχιστο…

Μπροστά στην αδυναμία (για να το θέσω κομψά) του κράτους μας να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις ανάγκες και στις απαιτήσεις του εγχειρήματος, καλλιεργείται από την πλευρά μέρους του κομματικού μας συστήματος η εντύπωση ότι πολλές λειτουργίες του κράτους μπορεί να τις αναλάβουν οι ιδιωτικές εταιρείες, αφού άλλωστε εκείνες κάνουν και τις εξορύξεις. Μέγα λάθος και εντελώς παραπλανητική εντύπωση! Οι εταιρείες για να έρθουν να επενδύσουν σοβαρά σε μια χώρα θέλουν να βρουν έτοιμο το έδαφος και πρόσφορο το επενδυτικό κλίμα. Και αυτό είναι δουλειά του κράτους.

Στην περίπτωση της Ελλάδας το ζήτημα είναι ακόμη πιο σύνθετο αφού εκτός των όσων απαιτείται να γίνουν σε επίπεδο θεσμικό, μακροοικονομικό ή επενδυτικό, είναι πάντα υπαρκτός ο κίνδυνος του γεωπολιτικού ρίσκου. Με την Τουρκία και τις χώρες παρακολουθήματά της στη γειτονιά μας να απειλούν ευθέως και καθημερινά την γεωπολιτική σταθερότητα της περιοχής, το ζήτημα για τις ελληνικές κυβερνήσεις και τις εταιρείες καθίσταται ακόμη πιο πολύπλοκο.

Στο θεσμικό και επιχειρηματικό έλλειμμα που εντοπίζουμε ως προς την αποτελεσματική διαχείριση του ζητήματος των πιθανών πλουτοπαραγωγικών και ενεργειακών μας πηγών, προστίθεται και ένα επιπλέον έλλειμμα εκτίμησης του γεωπολιτικού ρίσκου που αναλαμβάνουμε.

Για αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν επισημαίνω το γεωπολιτικό ρίσκο ως ανασταλτικό παράγοντα στο να προχωρήσουμε στην αξιοποίηση των πιθανών ενεργειακών μας αποθεμάτων. Επισημαίνω όμως τους κινδύνους που η απουσία ορθής εκτίμησης και αντιμετώπισης αυτών των κινδύνων έχει για το δημόσιο συμφέρον, τις διεθνείς σχέσεις της χώρας και τα συμφέροντα των εταιρειών σε ότι αφορά την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών μας πηγών.

Μία χώρα που σοβαρά θέλει να αξιοποιήσει το πλουτοπαραγωγικό της δυναμικό υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, παρακολουθεί και διδάσκεται από την διεθνή εμπειρία και συντονίζει τα βήματά της έτσι ώστε να καταλήξει γρήγορα σε θετικά αποτελέσματα. Το κράτος θέτει τις βάσεις και αν οι βάσεις είναι σοβαρές και αξιόπιστες τότε γρήγορα κινητοποιείται η επιχειρηματική κοινότητα, επενδύει και αξιοποιεί την όποια δυναμική που υπάρχει.

Παράλληλα, σε σύνθετες και πολύπλοκες περιπτώσεις με έντονους γεωπολιτικούς παράγοντες στην εξίσωση, όπως είναι και η περίπτωση της χώρας μας, το κράτος μελετά, εκτιμά και συνυπολογίζει το γεωπολιτικό ρίσκο που αναλαμβάνει και το όποιο κόστος προκύπτει, το θέτει και αυτό ως σημαντική παράμετρο στη λήψη των τελικών αποφάσεων.

Δυστυχώς μέχρι σήμερα, τίποτε από όλα αυτά τα αυτονόητα δεν έχει γίνει στην περίπτωση της Ελλάδας. Και το σίριαλ των υπεραισιόδοξων ανακοινώσεων για εσωτερική κατανάλωση συνεχίζεται…

*Ο κ. Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος, Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι  της προεδρίας Trump από το  Reuters

 Tους κερδισμένους και τους χαμένους στις αμερικανικές αγορές των 100 πρώτων ημερών της προεδρίας του Donald Trump, παραθέτει το πρακτορείο Reuters.
Υπενθυμίζεται πως ο Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου 2017.
Σε αυτές τις 100 ημέρες υπήρξαν 65 συνεδριάσεις στη Wall Street.
Μέχρι και τη χθεσινή συνεδρίαση, οι δείκτες S&P 500 και Dow Jones Industrial Average κατέγραψαν άνοδο 5% και 6% αντίστοιχα, ανεβάζοντας την επίδοση τους στο +15% και +17% από την 8η Νοεμβρίου 2016, οπότε και ο κ. Trump εξελέγη πανηγυρικά, κόντρα στις προβλέψεις.
Βέβαια, αυτή η εικόνα δεν υφίσταται για όλες τις γιγαντιαίες αμερικανικές εταιρείες…
Για παράδειγμα, η Exxon Mobil, της οποίας ηγείτο ο νυν υπουργός Εξωτερικών Rex Tillerson, έχασε κατά τη διάρκεια της προεδρία Trump 20 δισ. δολάρια από τη χρηματιστηριακή της αξία (-6%).
Στο ίδιο κλίμα και η Goldman Sachs, η μεγαλύτερη εισηγμένη του Dow Jones, η οποία έχασε το 3% της κεφαλαιοποίησής της από την 20η Ιανουαρίου 2017.
Η αντίστοιχη επίδοση για τη Morgan Stanley είναι 4%.
Μάλιστα, στο μεσοδιάστημα από τις εκλογές οι τράπεζες είχαν επωφεληθεί τα μέγιστα από τις προοπτικές για τροποποίηση ή ακόμα και κατάργηση του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου, γνωστού ως «Dodd-Frank».
Στο άλλο άκρο, οι New York Times έχουν αυξήσει την αξία τους κατά 10%!
Το αγαπημένο social media του Αμερικανού Προέδρου, το Twitter, έχει χάσει το 8% της χρηματιστηριακής του αξίας, όσο αυλήθηκε για τον γίγαντα του λιανεμπορίου Nordstrom…

Την περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2017, οι ολικές πωλήσεις πετρελαιοειδών σημείωσαν άνοδο 4,0%

Πτωτικά κινήθηκε η τιμή του πετρελαίου χθές, κλείνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο σε διάστημα περίπου ενός μήνα, καθώς οι διογκούμενες ανησυχίες για την αύξηση της αμερικανικής παραγωγής αργού αλλά και η επανεκκίνηση της μεγαλύτερης πετρελαιοπηγής της Λιβύης αναστάτωσαν την αγορά.

Πτωτικά κινήθηκε η τιμή του πετρελαίου χθές, κλείνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο σε διάστημα περίπου ενός μήνα, καθώς οι διογκούμενες ανησυχίες για την αύξηση της αμερικανικής παραγωγής αργού αλλά και η επανεκκίνηση της μεγαλύτερης πετρελαιοπηγής της Λιβύης αναστάτωσαν την αγορά.

Η τιμή του συμβολαίου του αργού, τύπου WTI, παραδόσεως Ιουνίου υποχώρησε κατά 65 σεντς ή 1,3% στα 48,97 δολάρια το βαρέλι -το χαμηλότερο επίπεδο κλεισίματος από τις 28 Μαρτίου, σύμφωνα με την FactSet. Από την αρχή του μήνα έως σήμερα, η τιμή του πετρελαίου έχει υποχωρήσει κατά 3% σε επίπεδο πιο ενεργού συμβολαίου.

Στο Brent, το συμβόλαιο του ίδιου μήνα, έχασε 38 σεντς ή 0,7% στα 51,44 δολάρια το βαρέλι. 

ΠΗΓΗ: Capital.gr

Ωράριο λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων νομού Αιτωλ/νίας κατά την θερινή περίοδο 2017.

Η Απόφαση  ΕΔΩ,

https://diavgeia.gov.gr/doc/%CE%A9%CE%A3%CE%9D%CE%A77%CE%9B6-4%CE%A62?inline=true

Μείωση της έκπτωσης φόρου κατά 650 ευρώ προβλέπεται μεταξύ άλλων επιβαρύνσεων στα προσχέδια των μνημονίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ, κάτι που ισοδυναμεί με αύξηση φόρου από 50 ευρώ έως 650 ευρώ.

 Όπως αναφέρεται σε σημερινό δημοσίευμα της Καθημερινής, η μείωση του αφορολογήτου πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή από το 2020, εκτός εάν διαπιστωθεί ότι οι περικοπές της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα το 2019.

• Για άγαμο φορολογούμενο η έκπτωση φόρου μειώνεται από τα 1.900 ευρώ σήμερα, σε 1.250 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο όριο από 8.636 ευρώ σε 5.685 ευρώ.
• Για φορολογούμενο με ένα παιδί, η έκπτωση φόρου από 1.950 ευρώ θα υποχωρήσει σε 1.300 ευρώ και το αφορολόγητο όριο από 8.864 ευρώ σε 5.905 ευρώ.
• Για οικογένεια με δύο παιδιά, η έκπτωση φόρου θα διαμορφωθεί σε 1.350 ευρώ από 2.000 σήμερα και το αφορολόγητο σε 6.135 ευρώ από 9.090 ευρώ.
• Τέλος, για φορολογουμένους με τρία παιδιά και άνω, η έκπτωση φόρου από 2.100 ευρώ θα μειωθεί σε 1.450 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο θα διαμορφωθεί σε 6.595 ευρώ από 9.545 ευρώ.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το κόστος του μέτρου θα επιβαρύνει τα κατώτερα εισοδήματα, έως 10.000 ευρώ, τα οποία δεν πλήρωναν καθόλου φόρο. Η επιβάρυνση θα περιοριστεί μερικώς, κυρίως για τα εισοδήματα άνω των 15.000-20.000 εάν εφαρμοστούν τα αντίμετρα, καθώς σε αυτά περιλαμβάνεται η μείωση του κατώτερου συντελεστή της κλίμακας φορολογίας εισοδήματα από το 22% στο 20% και του κατώτερου συντελεστή της εισφοράς αλληλεγγύης.

Αύξηση των καθαρών της εσόδων το α΄ τρίμηνο του 2017 κατά 56% στα 2,558 δισ. δολάρια από 1,636 δισ. δολάρια το αντίστοιχο διάστημα του 2016, ανακοίνωσε η γαλλική πετρελαϊκή εταιρεία.

Διακήρυξη συνοπτικού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομικής άποψης προσφορά βάσει τιμής για την «Προμήθεια καυσίμων κίνησης Δήμου Αμφιλοχί- ας , προϋπολογισμού 74.231,36 € ( Εβδομήντα Τέσσερις χιλιάδες διακόσια τριάντα ένα ευρώ και τριάντα έξι λεπτά) ενδεικτικά, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. (καθαρό ποσό 59.864,00 Ευρώ)

Η Διακήρυξη  ΕΔΩ,

https://diavgeia.gov.gr/doc/%CE%A9%CE%96%CE%94%CE%A6%CE%A9%CE%A8%CE%9E-%CE%A9%CE%A77?inline=true

Μεταβιβάσθηκε στην Vitol Africa έναντι 250 εκατ. δολ.

 Η Shell ολοκλήρωσε την πώληση του 20% της συμμετοχής της στην Vivo Energy Holding B.V. στην εταιρεία Vitol Africa B.V., έναντι 250 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η πώληση ανακοινώθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2016, όταν η Shell υπέγραψε συμφωνία για εκποίηση της συμμετοχής της. 
Η ολοκλήρωση της συναλλαγής ακολουθεί την έγκριση των ρυθμιστικών αρχών και συνάδει με τη στρατηγική δέσμευση της Shell να εστιάσει στην δραστηριότητα περιοχών  όπου μπορεί να είναι πιο ανταγωνιστική.
Τα καύσιμα και τα προϊόντα της Shell θα εξακολουθήσουν να διατίθενται σε 16 χώρες της Αφρικής μέσω συμφωνίας μακροχρόνιας άδειας εμπορικού σήματος με τη Vivo Energy.

www.worldenergynews.gr

Τα αμερικανικά εμπορικά αποθέματα αργού μειώθηκαν κατά 3,6 εκατομμύρια βαρέλια σε συνολικά 528,7 εκατομμύρια βαρέλια την εβδομάδα έως τις 21 Απριλίου, σύμφωνα με την ΕΙΑ.

 Σε πτωτική τροχιά παρέμειναν οι τιμές του πετρελαίου την Τετάρτη 26/4/2017 αν και κάλυψαν, κατά την διάρκεια της συνεδρίασης, μέρος των απωλειών, καθώς τα στοιχεία έδειξαν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη πτώση στα αποθέματα αργού πετρελαίου των Η.Π.Α.
Τα αμερικανικά εμπορικά αποθέματα αργού μειώθηκαν κατά 3,6 εκατομμύρια βαρέλια σε συνολικά 528,7 εκατομμύρια βαρέλια την εβδομάδα έως τις 21 Απριλίου, ανακοίνωσε η Energy Information Administration.
Τα αμερικανικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης αργού έχουν υποχωρήσει  τις έξι από τις επτά τελευταίες ημέρες, καθώς οι επενδυτές έχουν γίνει «ανυπόμονοι» με υψηλά αποθέματα μετά από συμφωνία – ορόσημο των μεγαλύτερων παραγωγών πετρελαίου του κόσμου για τη μείωση της παραγωγής.
Τα αποθέματα βενζίνης και αποσταγμάτων αυξήθηκαν, η παραγωγή και οι εισαγωγές των ΗΠΑ αυξήθηκαν, οπότε η πορεία για υψηλότερες τιμές παραμένει προσωρινή, αναφέρουν οι αναλυτές.
Το West Texas Intermediate (WTI) ολοκλήρωσε τη συνεδρίαση της Τετάρτης με  6 σεντς υψηλότερα στα 49,62 δολάρια, έπειτα από   μείωση της τάξης του 1%.
Στη  Βόρεια Θάλασσα το  Brent, διεθνές σημείο αναφοράς για τις τιμές του πετρελαίου, σημείωσε απώλειες στις συναλλαγές κατά 37 σεντ στα 51,73 δολάρια το βαρέλι στις 2:35 μ.μ. ET (1835 GMT). 
Το Brent είναι περίπου 8% χαμηλότερα από το υψηλό του Απριλίου.
Στις 22:45 ώρα Ελλάδας η τιμή του αργού βρισκόταν στα 49,39 δολάρια με πτώση 0,34% και το brent βρισκόταν στα 51,64 δολάρια το βαρέλι με απώλειες 0,88%.
Η παραγωγική ικανότητα αυξήθηκε στο 94,1%, το υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2015. Αυτό αύξησε τα αποθέματα βενζίνης στα 241 εκατ. βαρέλια.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης  της βενζίνης στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 2,2% την Τετάρτη.
Οι αναλυτές αναφέρουν ότι η χαμηλή ζήτηση βενζίνης θα μπορούσε να διατηρήσει τα αποθέματα υψηλά  ακόμα και κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου οδήγησης, όταν αυξάνεται  η κατανάλωση. Αυτό ενδεχομένως να έχει επιπτώσεις στη ζήτηση αργού για πρώτη ύλη αργού.
Τον Ιανουάριο, οι πωλήσεις βενζίνης από τα διυλιστήρια μειώθηκαν κατά 6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΙΑ.
“Τα διυλιστήρια προφανώς βγάζουν μεγάλες ποσότητες ραφιναρισμένων προϊόντων και αντιμετωπίζουν ένα ελλιπές περιβάλλον ζήτησης βενζίνης”, δήλωσε ο John Kilduff, εταίρος του ενεργειακού hedge fund Again Capital LLC στη Νέα Υόρκη.

www.worldenergynews.gr