“Αλεξάνδρα Σδούκου: Η Ελληνίδα που Αποφάσισε να Βάλει τα Αυτοκίνητά μας στην…Πρίζα!”.

 Η έννοια της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, θεωρείτο μόλις πριν από λίγο καιρό ως κάτι το εντελώς εξωτικό, άρα, απλησίαστο για το πορτοφόλι μας, που παραμένει, εν πολλοίς, μισοάδειο ύστερα από δέκα χρόνια κρίσης τα οποία αφάνισαν εισοδήματα και εμπιστοσύνη. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η αντίληψη του “μέσου” Έλληνα για την ηλεκτροκίνηση, παραπέμπει σε ένα πανάκριβο ταξίδι στα νησιά των τροπικών και θα είχε απόλυτο δίκιο αν δεν καταπιανόταν με την υπόθεση η Αλεξάνδρα Σδούκου, Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ.

Το energia.gr, ζήτησε από την κα Σδούκου να μας μιλήσει για το πάθος και την πίστη της στη διάδοση μιας τόσο ρηξικέλευθης, για την ελληνική -μάλλον συντηρητική- νοοτροπία, ιδέας, και για την σκληρή εργασία που απαιτείται ώστε η επόμενη ημέρα των οδικών μετακινήσεων στην χώρα μας, να ξημερώσει με τα αυτοκίνητα στην…πρίζα.

Η προσήλωση και η επιμονή της κας Σδούκου να προσηλυτίσει όσο το δυνατό περισσότερους πιστούς στην νέα “θρησκεία” της καθαρής κινητικότητας απαιτεί συνεργασίες, τις οποίες και έχει, καθώς και πολύωρη ενασχόληση και καθημερινή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα ανά τον πλανήτη, τόσο σε προσωπικό επίπεδο, όσο με τους στενούς συνεργάτες της στο υπουργείο. Η ίδια αισθάνεται ικανοποίηση που συνέβαλε να μπει ένα “λιθαράκι”, όπως μας λέει, ώστε το όραμα της ηλεκτροκίνησης να γίνει και ελληνική πραγματικότητα, κάτι που έχει γίνει αντιληπτό από κυβερνητικά στελέχη, επαΐοντες και μη.

Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών δεν τρέφει, όμως, ψευδαισθήσεις. Γνωρίζει πως χρειάζονται να γίνουν πολλά και, σε πολλές περιπτώσεις, από το μηδέν ώστε να στρωθούν οι ηλέκτρικές λεωφόροι του μέλλοντος στη χώρα. Μια σημαντική παράμετρος που θα συνέτεινε να καταστήσει ελκυστική την ιδέα απόκτησης ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος από τον Έλληλα καταναλωτή, αποτελεί, αναμφίβολα, το κόστος της μπαταρίας. Η κα Σδούκου θεωρεί ότι σύντομα, ενδεχομένως έως το 2023 ή 2024, το κόστος χρήσης ενός Η/Ο θα είναι ίδιο ή χαμηλότερο από το κόστος ενός αντίστοιχου συμβατικού οχήματος.

Και όπως μας είπε, χαρακτηριστικά, “επειδή λοιπόν η χώρα απέδειξε ότι μπορεί, είμαι πεπεισμένη ότι μας δίνεται ακόμα μια ευκαιρία να αποτελούμε μια «καλή πρακτική» και όχι ένα παράδειγμα προς αποφυγή.”

Είναι όμως καλύτερο να αφήσουμε την ίδια να μας τα πει με τον δικό της τρόπο:

Πρόσφατα ο υπουργός Κ. Χατζηδάκης και ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης σας χαρακτήρισαν ψυχή του εγχειρήματος για την ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα. Εσείς, ποιο βαθμό …συγγένειας αισθάνεστε ότι έχετε με το έργο;

Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για εμένα ο χαρακτηρισμός του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά ταυτόχρονα είναι και μεγάλη ευθύνη, γιατί δεν αρκεί να παρουσιάσει κανείς ένα νομοσχέδιο και ένα πρόγραμμα οικολογικού bonus για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, αλλά να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και το θετικό κλίμα για να επιτύχει τους σκοπούς του.

Στο εγχείρημα αυτό δεν ήμουν μόνη, καταβλήθηκε μια σημαντική προσπάθεια, με θετικό πνεύμα και συνεργασία με συναρμόδια υπουργεία και φορείς, ώστε να δημιουργήσουμε από το μηδέν το πρώτο σχέδιο νόμου για την μετάβαση στην κινητικότητα χαμηλών ρύπων και την διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στις μεταφορές. Συντονίσαμε μεν τη συγγραφή του νομοσχεδίου ως Γενική Γραμματεία Ενέργειας αλλά είχαμε την ενεργή συμμετοχή όλων όσοι εμπλέκονται στην μεγάλη εικόνα, τόσο στην αγορά των ηλεκτρικών οχημάτων όσο και στις υποδομές φόρτισης στους ελληνικούς δρόμους και τα κτήρια. Είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία με τον αρμόδιο Υφυπουργό Υποδομών & Μεταφορών κ. Κεφαλογιάννη και θέλω να ευχαριστήσω και δια αυτής της συνέντευξης όλους όσοι βοήθησαν για το στόχο αυτό.

Και όπως μέχρι σήμερα η σύνθεση είχε την κυρίαρχη θέση στην προσπάθεια μας, αυτή και θα είναι το κλειδί για την επίτευξη των στόχων που τίθενται τόσο από το νομοσχέδιο, όσο και στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. Μας περιμένει λοιπόν πολλή δουλειά στην συνέχεια για να στηρίξουμε το εγχείρημα της ηλεκτροκίνησης. Αυτό λοιπόν για εμένα προσωπικά δεν συνιστά συγγένεια αλλά ένα όραμα που τέθηκε πριν δυο χρόνια περίπου και που σήμερα νιώθω ικανοποίηση βλέποντάς το να μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης.

Πριν λίγους μήνες επισκεφθήκατε την Ολλανδία μαζί με τον υπουργό Κ. Χατζηδάκη. Από τα όσα δηλώσατε αμέσως μετά την επιστροφή σας στην Αθήνα, φαίνεται να εντυπωσιαστήκατε πολύ από τα όσα έχουν καταφέρει οι Ολλανδοί. Θα μπορούσαμε, άραγε, να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους και αν ναι, ποιες αλλαγές στη διάρθρωση της πολιτικής και της νοοτροπίας της δημόσιας διοίκησης και αυτοδιοίκησης πρέπει να εφαρμοστούν ώστε να προωθηθεί η ιδέα της ηλεκτροκίνησης στη χώρα;

Η αλήθεια είναι πως εντυπωσιάστηκα ναι, και αυτό γιατί ξεκινώντας από μια χώρα όπως η Ελλάδα, που διαθέτει τον τέταρτο πιο γηρασμένο στόλο οχημάτων στην Ευρώπη, βρέθηκα σε μια χώρα με τα ταξί να είναι ηλεκτρικά, με το ποδήλατο να αποτελεί βασικό μέσο μεταφοράς και τους ποδηλατόδρομους να διαμορφώνουν ένα λειτουργικό δίκτυο στην πρωτεύουσα, με τα μέσα μαζικής μεταφοράς να είναι επίσης ηλεκτροκίνητα και τις υποδομές φόρτισης να υπάρχουν πλέον σχεδόν σε κάθε γωνιά των μεγάλων πόλεων.

Η χώρα μας κατά την περίοδο της πανδημίας του COVID 19 λειτούργησε υποδειγματικά και αποτέλεσε παράδειγμα για πολλές θεωρούμενες ανώτερες χώρες. Αυτό επιτεύχθηκε διότι όλο το σύστημα, πολιτικό, υγειονομικό, δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, και κυρίως ο πολίτης, συνλειτούργησαν αποτελεσματικά έχοντας θέσει έναν συγκεκριμένο στόχο, έναν καθημερινά μετρήσιμο στόχο.

Κάπως έτσι θα πετύχει και η μετάβαση στους χαμηλούς ρύπους, με την Πολιτεία να προσφέρει το απαραίτητο πλαίσιο και τα μέσα και τον πολίτη να τα αξιοποιεί προς όφελος του, προς όφελος του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Στο νομοσχέδιο της ηλεκτροκίνησης τόσο ο δημόσιος τομέας όσο και η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν εξέχοντα ρόλο.

Πιο συγκεκριμένα ο Δημόσιος Τομέας εισάγει από το 2021 υποχρεωτικά τα ηλεκτρικά οχήματα στον στόλο του,και σε ποσοστό τουλάχιστον 25% επί κάθε νέας προμήθειας δημοσίων οχημάτων, ενώ ταυτόχρονα θεσμοθετείται ως ρήτρα αξιολόγησης σε δημόσιους διαγωνισμούς που σχετίζονται με μεταφορικό έργο η συμμετοχή ηλεκτρικών οχημάτων στον στόλο των υποψηφίων αναδόχων.

Η δε Τοπική Αυτοδιοίκηση παίρνει στα χέρια της την εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης στις πόλεις, καθώς εκπονεί ειδικά σχέδια χωροθέτησης σημείων στάθμευσης και φόρτισης και αυτό γιατί κανείς δεν γνωρίζει καλύτερα μια πόλη από την τοπική της διοίκηση.

Ταυτόχρονα, με ένα ευέλικτο και απλοποιημένο σύστημα αδειοδότησης των υποδομών φόρτισης, μειώνουμε την γραφειοκρατία στο ελάχιστο, διευκολύνοντας την εγκατάσταση δημόσια και ιδιωτικά προσβάσιμων φορτιστών. Επειδή λοιπόν η χώρα απέδειξε ότι μπορεί, είμαι πεπεισμένη ότι μας δίνεται ακόμα μια ευκαιρία να αποτελούμε μια «καλή πρακτική» και όχι ένα παράδειγμα προς αποφυγή.

Έχετε συνυπολογίσει το πόσο θα πρέπει να μειωθεί το κόστος της μπαταρίας ιόντων λιθίου, που κινεί τα Η/Ο, ώστε να γίνει πιο προσιτή η αγορά ενός τέτοιου οχήματος από τον μέσο καταναλωτή και να επιτευχθούν οι στόχοι του νέου ΕΣΕΚ;

Παρακολουθήσαμε και παρακολουθούμε από πολύ κοντά τις διεθνείς έρευνες και εξελίξεις σε όλα τα θέματα της ηλεκτροκίνησης τόσο όταν θέταμε στόχους στο ΕΣΕΚ όσο και όταν συνθέταμε το νομοσχέδιο. Πράγματι διαπιστώνεται από πλήθος επιστημονικών δεδομένων ότι εξελίσσεται, παγκοσμίως, μια σταδιακή πτωτική τάση του κόστους της μπαταρίας η οποία σήμερα αποτελεί περίπου το 25% του συνολικού κόστους ενός ηλεκτρικού οχήματος, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται και η αυτονομία τους. 

Για να γίνει κατανοητό το παραπάνω αρκεί να σκεφτούμε ότι η μπαταρία κόστιζε το 2010 περίπου 1.000€/kWh, το 2019 περίπου 160€ και η πρόβλεψη για το 2030 είναι να κοστίζει λιγότερα από 80€ . Το 2015 το κόστος της μπαταρίας αντιστοιχούσε στο 58% του κόστους παραγωγής ενός οχήματος, το 2019 έχει μειωθεί στο 25% και τελικά η πρόβλεψη για το 2030 είναι της τάξης του 10% .

Εντυπωσιακή η εξέλιξη, με προφανές όφελος στη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού αυτοκινήτου γεγονός που καθιστά όλο και πιο προσιτή την απόκτηση του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως σχετικές μελέτες φέρνουν τη στιγμή που το κόστος ενός ηλεκτρικού οχήματος – αν ληφθεί υπόψη και το κόστος χρήσης του – θα είναι ίδιο ή χαμηλότερο από το κόστος ενός αντίστοιχου συμβατικού οχήματος, όλο και πιο κοντά, με τιςπιο πρόσφατες να μιλάνε για το 2023 ή 2024

Με το νομοσχέδιο για την ηλεκτροκίνηση να βρίσκεται σε διαβούλευση, τίθενται ορισμένα ερωτήματα που αφορούν σε πιθανές αναγκαίες προσθήκες σε αυτό. Παραδείγματος χάρη, τι θα γίνει με την πρόβλεψη για για την εγκατάσταση φορτιστών Η/Ο στις πολυκατοικίες. Πώς θα ξεπεραστούν οι τυχόν αντιρρήσεις των ενοίκων; 

Κοιτάξτε, η δημόσια διαβούλευση ενός νομοσχεδίου αποσκοπεί ακριβώς σε αυτό που αναφέρετε, δηλαδή σε τυχόν προσθήκες ή και αλλαγές, με στόχο την συνολική βελτίωση του πλαισίου. Η γόνιμη κριτική τόσο των φορέων της αγοράς όσο και των πολιτών είναι απαραίτητη για να πετύχουμε ένα άρτιο νομοσχέδιο που θα λειτουργήσει με επιτυχία από την αμέσως επόμενη μέρα.

Σε ό,τι αφορά στο θέμα που θέτετε, για την εγκατάσταση φορτιστών στις πολυκατοικίες, θα σας απαντήσω ότι ρυθμίζεται στο νομοσχέδιο, έχοντας ως πρότυπο το μοντέλο εγκατάστασης υποδομής φυσικού αερίου, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της γενικής συνέλευσης.

Και γενικότερα, το πλαίσιο εγκατάστασης υποδομών φόρτισης στα νέα κτίρια, αλλά και τα υφιστάμενα, ρυθμίζεται με μια σειρά παρεμβάσεων οι οποίες συσχετίζουν τον αριθμό φορτιστών με τις διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης και την χρήση του κτιρίου. Πιο συγκεκριμένα, από το 2021 όλα τα νέα ή ανακαινιζόμενα κτίρια, τόσο οι πολυκατοικίες όσο και τα επαγγελματικά, οφείλουν να έχουν επαρκή αριθμό υποδομών φόρτισης για να καλύπτουν τις ανάγκες των ενοίκων τους.

Μην μείνουμε μόνο σε αυτό όμως. Είμαστε ανοικτοί σε ιδέες και βελτιώσεις μέσω των οποίων θα κάνουμε ακόμα ένα βήμα μπροστά. Ο στόχος είναι κοινός και δεν είναι άλλος από το να γίνει ένα ηλεκτρικό όχημα προσιτό ,όχι μόνο βάσει εμπορικής αξίας αλλά και από πλευράς δυνατότητας εύκολης πρόσβασης σε σημεία φόρτισης.

Πρόσφατα, η Γερμανία υποχρέωσε δια νόμου, όλα τα πρατήρια υγρών καυσίμων να διαθέτουν σταθμούς φόρτισης. Θεωρείτε εφικτό κάτι ανάλογο και στη χώρα μας. Υπάρχουν οι αναγκαίοι χώροι και δυνατότητες για την πλειονότητα των πρατηρίων για αυτό;

Νομίζω είναι πρόωρο να συζητάμε τέτοια θέματα. Η Γερμανία τα τελευταία δέκα χρόνια αύξησε τα ηλεκτρικά οχήματα της από 1.550 το 2010 σε 80.000 το 2019 , νούμερο που για την χώρα μας είναι στόχος του 2029-2030. Εύχομαι να τον υπερκαλύψουμε νωρίτερα, το πιστεύω ότι μπορεί να συμβεί και δουλεύουμε για αυτό. Ωστόσο δεν πιστεύω στην υποχρεωτικότητα, αλλά στο ότι η αγορά οδηγεί τις εξελίξεις μέσα από την ζήτηση και την προσφορά.

Εφόσον λοιπόν υπάρχει η ζήτηση, η προσφορά θα διαμορφωθεί χωρίς την παρέμβαση μας. Ή για να το πω όπως ακριβώς συμβαίνει, με την παρέμβαση μας να αφορά μέτρα ενθάρρυνσης για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης όπως αυτά που περιέχονται στο νομοσχέδιο και αναφέρομαι στις φορολογικές ελαφρύνσεις για την χρήση του ηλεκτρικού οχήματος και για την ανάπτυξη υποδομών φόρτισης.

Πως σκοπεύετε να ενισχύσετε πρωτοβουλίες, όπως αυτή της ΔΕΗ με την ΑΒ Βασιλόπουλος, την Fraport και την Beat για την ανάπτυξη σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και πως θα βλέπατε την προοπτική, οι μεγάλες καθετοποιημένες και όχι μόνο, ενεργειακές εταιρείες να δημιουργήσουν υποδομές και να προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες φόρτισης, όπως συμβαίνει σε χώρες της Ε.Ε, ιδίως στην Ιταλία, με την Εnel – X.

Για να μπορέσουμε να δούμε τα οχήματα που στοχεύσαμε, στους δρόμους, πρέπει παράλληλα να δημιουργείται ένα επαρκές δίκτυο σημείων φόρτισης. Κάθε τέτοια προσπάθεια λοιπόν την βλέπουμε μόνον θετικά, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και δικαίωση για τις επιλογές μας να ενισχύσουμε τις υποδομές φόρτισης μέσω φορολογικών κινήτρων, μέσω απλοποίησης διαδικασιών και μέσω ενός ξεκάθαρου και ανταγωνιστικού πλαισίου λειτουργίας της αγοράς των υπηρεσιών φόρτισης. Όλα αυτά έχουν έναν και μόνο στόχο, να δίνεται η δυνατότητα στον πολίτη με απλό τρόπο και μέσω του κινητού του τηλεφώνου να αποκτά άμεση πρόσβαση σε σημείο φόρτισης.

Βεβαίως εφόσον κριθεί απαραίτητο και όσο εξελίσσεται η ανάπτυξη του δικτύου και δημιουργείται δυναμική , είμαστε εδώ για να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τα κίνητρα . Και αυτό διότι εφόσον συμβούν τα παραπάνω ,τα κίνητρα θα είναι ανταποδοτικά και όχι μονομερή, συνεπώς θα ωφελούνται εξίσου τόσο τα δημόσια έσοδα όσο βέβαια και οι φορείς εγκατάστασης υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Αποκαλύψατε, προ ημερών, ότι επενδυτές έχουν ήδη προσεγγίσει το ΥΠΕΝ για την προοπτική ανάπτυξης στην Ελλάδα παραγωγικών δραστηριοτήτων σχετικών με την ηλεκτροκίνηση, όπως, λόγου χάρη, κατασκευή μπαταριών και άλλων εξαρτημάτων. Σε ποιά φάση βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή;

Μου κάνετε μια κρίσιμη ερώτηση πριν ακόμα κλείσουμε καλά καλά είκοσι μέρες από τις ανακοινώσεις και πριν ακόμα αυτές γίνουν νόμος του κράτους. Θα σας πω όμως ότι πράγματι η ανταπόκριση από τη αγορά είναι θετική και το ενδιαφέρον υπαρκτό.

Εκτιμώ ότι σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζουν και τα κίνητρα που παρέχουμε στις περιοχές της απολιγνιτοποίησης, δηλαδή την Δυτική Μακεδονία και την Αρκαδία, για την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής σχετικές με τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης.

Είναι χρέος και δέσμευση μας να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο τέτοιες προσπάθειες με απώτερο και φιλόδοξο στόχο να καταστεί η χώρα ένα hub στην αλυσίδα παραγωγής της ηλεκτροκίνησης στην ΝΑ Ευρώπη. Πιστεύω λοιπόν ότι θα δούμε σύντομα το ενδιαφέρον να μετουσιώνεται σε επενδύσεις που και brandθα προσδώσουν στην χώρα και θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη μιας νέας οικονομίας δημιουργώντας εκτός των άλλων νέες θέσεις εργασίας.

Στο τέλος της ημέρας, τί θα θέλατε να έχετε επιτύχει από τη θέση της Γενικής Γραμματέας του ΥΠΕΝ, που να θεωρηθεί εθνική παρακαταθήκη για το μέλλον και τί θα αλλάζατε, αν είχατε τη δυνατότητα, δεδομένων των παθογενειών της δημόσιας διοίκησης;

Να ξεκινήσω από το τελευταίο, τις παθογένειες της δημόσιας διοίκησης. Δεν αποτελούν σίγουρα έργο μιας Γενικής Γραμματείας αλλά συνολικά της Κυβέρνησης και εκτιμώ ότι έχουν γίνει σοβαρά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση μέσω του νόμου περί Επιτελικού Κράτους ή της ψηφιοποίησης του Δημόσιου και της άμεσης πρόσβασης του πολίτη σε πλήθος υπηρεσιών που πριν τρείς μήνες απαιτούσαν χρόνο και κόπο για να εξυπηρετηθούν. Για μια φιλελεύθερη κυβέρνηση, άλλωστε, η αποκέντρωση της διοίκησης αποτελεί πυρήνα για την άσκηση πολιτικής.

Σε ό,τι αφορά στην Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, θεωρώ ότι κάνοντας τον απολογισμό μας για το πρώτο έτος, το πρόσημο είναι θετικό. Η απολιγνιτοποίηση είναι πραγματικά μια εθνική παρακαταθήκη καθώς οδηγεί την χώρα μας ουσιαστικά στην υιοθέτηση ενός περιβαλλοντικού μοντέλου ανάπτυξης με έμφαση στην κυκλική οικονομία και στην παραγωγή ενέργειας από εναλλακτικές πηγές.

Το νομοσχέδιο απλοποίησης αδειοδοτήσεων για τις ΑΠΕ είναι επίσης ένα σημαντικό βήμα που ουσιαστικά υποστηρίζει την μετάβαση της χώρας στην εποχή της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης και σημαντικών επενδύσεων.

Και αφήνω τελευταία, αλλά όχι μικρότερης σημασίας, την ηλεκτροκίνηση. Μια εξίσου σημαντική παρέμβαση με σεβασμό στο περιβάλλον και την δημόσια υγεία, στον καθημερινό πολιτισμό στις μετακινήσεις και την βελτίωση της ποιότητας ζωής του πολίτη.

Με οδηγό αυτές τις σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες συνεχίζουμε την δουλειά μας, και έχουμε ακόμα πολλή να κάνουμε. Όραμα μας μια Ελλάδα που να αποτελεί παράδειγμα περιβαλλοντικής και ενεργειακής πολιτικής, που να ανταποκρίνεται στους κοινούς Ευρωπαϊκούς στόχους για την μείωση των ρύπων και την σταδιακή μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, που να αναπτύσσεται γύρω από τις εναλλακτικές μορφές παραγωγής ενέργειας δημιουργώντας προστιθέμενη αξία στην εθνική μας οικονομία.

ΠΗΓΗ: energia.gr