«Τώρα χάνουμε και την ΑΟΖ»!

Τώρα που βρισκόμαστε στο χείλος της ολικής καταστροφής κινδυνεύουμε να χάσουμε και την ΑΟΖ. Η τρόικα θα έρθει πάλι να μας σώσει παίρνοντας μαζί της αυτή τη φορά και τα θαλάσσια οικόπεδά μας, όπως θα έλεγε και ο Γιάνης Βαρουφάκης, for peanuts.

του Θεώδορου Καρυώτη

Τώρα που βρισκόμαστε στο χείλος της ολικής καταστροφής κινδυνεύουμε να χάσουμε και την ΑΟΖ. Η τρόικα θα έρθει πάλι να μας σώσει παίρνοντας μαζί της αυτή τη φορά και τα θαλάσσια οικόπεδά μας, όπως θα έλεγε και ο Γιάνης Βαρουφάκης, for peanuts. Πολύ φοβούμαι ότι οι εταίροι μας ξύπνησαν και θέλουν να βάλουν στο χέρι και στους υδρογονάνθρακες μια και εμείς τους έχουμε ξεχάσει για τα καλά. Διάβασα άναυδος το κείμενο του σχεδίου του Σόιμπλε για πενταετή έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, που στην παράγραφο 1α αναφέρει:

«Μεταφορά πολύτιμων ελληνικών περιουσιακών στοιχείων αξίας 50 δισ. ευρώ σε ένα εξωτερικό ταμείο όπως το Ινστιτούτο για την Ανάπτυξη (Institution for Growth) στο Λουξεμβούργο, τα οποία θα μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν συναρτήσει του χρόνου και να μειώσουν το χρέος.»

Δυστυχώς, η ελληνική κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα του δημοκρατικού τόξου δεν σκέφτηκαν να περιλάβουν, στο απεχθές Μνημόνιο 3, μια απλή παράγραφο υπέρ ημών που θα ανέφερε ότι θα υπάρξει μια σημαντική χρηματοδότηση από την ΕΕ για την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της ΑΟΖ μας. Όλοι, Ευρωπαίοι και Έλληνες, μιλούν ότι το κλειδί για την επιβίωση της Ελλάδας είναι η ανάπτυξη, αλλά κανείς δεν σκέφτηκε ότι η εκμετάλλευση των τεράστιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που διαθέτει η Ελλάδα είναι το κλειδί για μια πραγματική και ουσιαστική ανάπτυξη.

Η ξεχασμένη ΑΟΖ

Ο Αλέξης Τσίπρας σε μια σημαντική ομιλία του στη Μόσχα στις 19 Ιουνίου, ενώ παιζόταν η τύχη της Ελλάδας στο Λουξεμβούργο, είπε κάτι που σίγουρα άγγιξε την καρδιά των Ελλήνων:

«Βρισκόμαστε στη μέση μιας μεγάλης φουρτούνας, αλλά είμαστε ένας λαός της θάλασσας που ξέρει να βγαίνει από φουρτούνες και κυρίως δεν φοβάται να ανοιχτεί σε μεγάλα πελάγη, σε καινούργιες θάλασσες προκειμένου να φτάνει σε νέα και πιο ασφαλή λιμάνια.» 

Ξέχασε όμως να αναφερθεί στην καρδιά των θαλασσών μας που δεν είναι άλλη από την ξεχασμένη ΑΟΖ μας. Έπρεπε να υπενθυμίσει στον Πούτιν ότι η Ελλάδα θέλει να ανακηρύξει ΑΟΖ, όπως έκανε η Ρωσία την 1η Μαρτίου 1984, για να προστατέψει τα πελάγη που ανέφερε στην ομιλία του και να ζητήσει από τον Ρώσο Πρόεδρο όχι ρούβλια αλλά μια δήλωση υποστήριξης της Ελλάδας στα θέματα Δίκαιου Θάλασσας. Θα ήταν μια καλή πράξη ενός ορθόδοξου χριστιανού Προέδρου που θα είχε γεωπολιτικές επιπτώσεις στην πιο κρίσιμη, σήμερα, περιοχή της υφηλίου.

Ο Πρωθυπουργός μας, αντί να ομιλεί για αγωγούς, θα μπορούσε να ζητήσει μια απλή δήλωση της ρωσικής κυβέρνησης που θα ανέφερε:

«Η Ρωσική κυβέρνηση υποστηρίζει τη θέση της Ελλάδας, βάσει του Δίκαιου της Θάλασσας, να προβεί στην ανακήρυξη της ΑΟΖ, όπως έκαναν δεκάδες κράτη όπως εμείς, οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα περισσότερα κράτη της ΕΕ.» 

Βέβαια, ο νεαρός πρωθυπουργός της Ελλάδας με την απειρία του, που με μεγάλη δυσκολία προσπαθεί να κρύψει, έπρεπε αυτή την ώρα να έρθει στην Άγια Ουάσιγκτον και όχι να πάει στην Άγια Πετρούπολη. Ο πιο καθοριστικός παράγοντας για μας δεν είναι άλλος από τις Ηνωμένες Πολιτείες που αντιλαμβάνονται την γεωπολιτική μας αξία καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον. Έχω περάσει τα τελευταία 45 χρόνια της ζωής μου στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ και δεν έχω ξαναδεί τέτοια κινητικότητα για τα ελληνικά θέματα από τον Λευκό Οίκο, το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Άμυνας.

Βέβαια, οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να μας έδιναν δανεικά και αγύριστα όπως έκαναν με το Σχέδιο Μάρσαλ πριν 70 χρόνια. Εμείς δεν μπορούμε να τυπώσουμε ευρώ ούτε να τυπώσουμε δραχμές, αλλά οι Αμερικανοί, με λίγη δημιουργική ασάφεια, θα μπορούσαν να τυπώσουν αμέτρητα δολάρια που θα προορίζονταν, αποκλειστικά, για την Αθήνα για να περάσουμε την φουρτούνα που μας έριξε στα βράχια με κύριους υπαίτιους τους εαυτούς μας. Σε αντάλλαγμα, εμείς θα μπορούσαμε να τους δίναμε τα καλύτερα οικόπεδα της ΑΟΖ μας και θα μοιράζαμε μαζί τους τα κέρδη από τους υδρογονάνθρακες, που όχι μόνο είναι κρίσιμοι για την οικονομική μας ανάπτυξη, αλλά θα έφερναν, ταχύτερα, αποτελέσματα, μια και είναι στους πάντες γνωστόν, ότι η εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Αυτό, βέβαια, θα ήταν εθνική προδοσία για τον Λαφαζάνη που επισκέπτεται την Μόσχα νομίζοντας ότι επισκέπτεται την πρωτεύουσα της Σοβιετικής Ένωσης. Πάντως, ο Πρόεδρος Πούτιν, προχθές, απάντησε έμμεσα στον Παναγιώτη Λαφαζάνη όταν ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου ότι ο Αλέξης Τσίπρας «δεν ζήτησε από την Ρωσία βοήθεια»

Κινδυνεύουν οι διαγωνισμοί

Ο καθηγητής και φίλος μου Αντώνης Φώσκολος κατηγόρησε τον Παναγιώτη Λαφαζάνη «για λάθος χειρισμούς που μπορούν να τινάξουν στον αέρα τις προσπάθειες που έχουν γίνει για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας.» 

Έτσι κινδυνεύουν να ακυρωθούν οι διαγωνισμοί, που προκήρυξε η προηγούμενη κυβέρνηση για τα 20 θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο Πέλαγος. Ο Φώσκολος είναι, δικαιολογημένα, ενοχλημένος για την κατάσταση που επικρατεί στο Υπουργείο Ενέργειας μια και πιστεύει ότι το μόνο που έκανε τους τελευταίους πέντε μήνες είναι να δώσει μια αύξηση στους συνδικαλιστές της ΔΕΗ .

Πάντως, η πιο προκλητική στάση των δανειστών μας είναι ότι θέλουν να μειωθούν οι στρατιωτικές μας δαπάνες παριστάνοντας ότι δεν γνωρίζουν την ύπαρξη του μεγάλου κινδύνου από ανατολάς για τη Ελλάδα. Η κυβέρνηση δεν σκέφτηκε ότι ο μόνος τρόπος να αποδεχτούμε ένα τέτοιο μέτρο θα ήταν να ζητήσουμε το νέο μνημόνιο να περιλαμβάνει και μια παράγραφο που θα αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αναλαμβάνει την διαφύλαξη, τουλάχιστον, των θαλάσσιων συνόρων μας που είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο δε Υπουργός Άμυνας, που θεωρεί το εαυτό του έναν μεγάλο οπαδό της ΑΟΖ, δεν σκέφτηκε ποτέ να προβάλει αυτό το επιχείρημα αλλά, αντίθετα, ζήτησε από τους Αμερικανούς να δημιουργήσουν μια νέα αεροπορική βάση σ’ ένα από τα νησιά μας στα Δωδεκάνησα για να προστατεύσει το Καστελόριζο! Επιπλέον, ο Πρόεδρος των ΑΝΕΛ αποδέχτηκε μεν την μείωση των στρατιωτικών δαπανών αλλά ζήτησε η μείωση αυτή να αφορά τους εξοπλισμούς και όχι το προσωπικό του Υπουργείου Άμυνας. Η αποδοχή μείωσης εξοπλισμών κι όχι άγγιγμα στο προσωπικό δηλώνει, ξεκάθαρα, παλαιοκομματική πελατειακή νοοτροπία που απέχει από μια σύγχρονη ορθολογιστική λύση με την οποία θα μειωθεί ο προϋπολογισμός των Ενόπλων Δυνάμεων.

Ώρα για ανακήρυξη

Είναι ανάγκη ο Έλληνας πρωθυπουργός να χαλιναγωγήσει τους υπεύθυνους της ενεργειακής μας πολιτικής γιατί η οικονομική ανάπτυξη της πατρίδας μας περνάει από τους υδρογονάνθρακες της ΑΟΖ μας. Ήρθε, επιτέλους, η ώρα της ανακήρυξης της Ελληνικής ΑΟΖ και μετά να αρχίσουν και οι οριοθετήσεις της με τα γειτονικά παράκτια κράτη.

Μια πολυδιάστατη ή πολυγαμική εξωτερική πολιτική, όπως την είχε αποκαλέσει ο ακαδημαϊκός Βασίλης Μαρκεζίνης, είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο αρκεί να γνωρίζουμε πως θα την αξιοποιήσουμε και τι ακριβώς προσδοκούμε από αυτήν. Η Gazprom εγκατέλειψε, για πολιτικούς λόγους, τον αγωγό South Stream που θα κόστιζε 45 δισεκατομμύρια δολάρια και θα έφερνε φυσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρακάμπτοντας την Ουκρανία μέσω της Μαύρης Θάλασσας και αμέσως τον αντικατέστησε με τον Turkish Stream που θα παρέκαμπτε επίσης την Ουκρανία μετά το 2020.

Η ελληνική κυβέρνηση, χωρίς να το σκεφτεί καλά, και μάλλον επιπόλαια, αποφάσισε να γίνει μέρος αυτού του αγωγού και να αποξενώσει όχι μόνο την ΕΕ αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η απόφαση που ήταν έμπνευσης του Παναγιώτη Λαφαζάνη, και είμαι σίγουρος ότι θεώρησε αυτή την πράξη του ένα είδος πολυγαμικής εξωτερικής πολιτικής και δημιουργικής ασάφειας, διότι υπολόγισε ότι η Μόσχα θα ενθουσιαζόταν με την θέση μας που θα προβλημάτιζε τους συμμάχους μας και θα μας βοηθούσε ποικιλοτρόπως αυτή την τόσο δύσκολη περίοδο για μας. Έτσι ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας στο τελευταίο του ταξίδι στη Μόσχα υπέγραψε ένα Μνημόνιο Συνεργασίας με τον Ρώσο ομόλογό του για την κατασκευή και λειτουργία του αγωγού με ρωσικό φυσικό αέριο που θα περάσει μέσα από το ελληνικό έδαφος και θα ονομάζεται Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός (ΝΕΑ).

Όπως ήδη έχω γράψει:

Φωνάξτε τους Νορβηγούς, τους Ρώσους και τους Αμερικανούς να επενδύσουν στις πιο ιστορικές θάλασσες της υφηλίου που διαθέτει για αιώνες τώρα έναν ορυκτό πλούτο που σίγουρα οι Αθηναίοι του Περικλή δεν θα άφηναν ανεκμετάλλευτο! Οι αριθμοί αυτή τη στιγμή δεν έχουν αξία, αλλά επιτέλους πρέπει να αρχίσουμε την εξερεύνηση των υδρογονανθράκων μας. Έχουμε ήδη χάσει, τουλάχιστον, μια δεκαετία. Δεν χρειάζεται να χάσουμε και άλλη.

Νομίζω ότι έφτασε η ώρα για την κυβέρνηση μετά από το ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ να ασχοληθεί και με το ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΟΖ!

Όπως είπε μια ωραία ελληνίδα, η Ρέα Βιτάλη, «Η θάλασσα η θαλασσένια η ελληνική! Μας φαντάζεσαι χωρίς αυτή;» 

Ο κ. Θεόδωρος Καρυώτης είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστημιακό Σύστημα Maryland των ΗΠΑ, από τους κορυφαίους ειδικούς στον κόσμο σε θέματα ΑΟΖ που θεωρείται ο πατέρας της ελληνικής ΑΟΖ. Διδάσκει Μακροοικονομία, Τραπεζική και Διεθνή Οικονομία. Υπήρξε μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπίας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. και 4ος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Μαΐου του το 2012.