Ογκομετρήσεις δεξαμενών
Ογκομετρήσεις δεξαμενών
Χρήσιμες Ερωτήσεις – Απαντήσεις
A. Γενικά Θέματα – Ισχύουσα Νομοθεσία
Οι τρεις παραπάνω όροι δε είναι ταυτόσημοι αλλά χρησιμοποιούνται εσφαλμένα κατά κανόνα ως τέτοιοι. Αναφορικά με την νομοθεσία που διέπει την εγκατάσταση συστημάτων Εισροών –Εκροών σε πρατήρια υγρών καυσίμων οι συγκεκριμένοι όροι αναφέρονται ως εξής:
- Όλος ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για τη διενέργεια της ογκομέτρησης μιας δεξαμενής θα πρέπει να φέρει πιστοποιητικό διακρίβωσης από φορέα που έχει αποδεδειγμένη τεχνική επάρκεια να παρέχει τη συγκεκριμένη υπηρεσία διακρίβωσης. Τέτοιοι φορείς είναι το Ελληνικό Ινστιτούτο Μετρολογίας (ΕΙΜ) και όλα τα διαπιστευμένα από το ΕΣΥΔ για το συγκεκριμένο πεδίο μετρήσεων εργαστήρια κατά ISO 17025. Έτσι διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα των μετρήσεων στη χώρα.
- Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία από 01.01.2015 όλοι οι φορείς που διενεργούν ογκομετρήσεις σε δεξαμενές θα πρέπει να είναι διαπιστευμένοι από το ΕΣΥΔ κατά ISO 17025.
- Έως 31.12.2014 σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι φορείς που διενεργούν ογκομετρήσεις θα πρέπει να ικανοποιούν τις εξής τρεις προϋποθέσεις:
- Να χρησιμοποιούν εξοπλισμό ο οποίος έχει τεκμηριωμένη ιχνηλασιμότητα (δηλαδή να είναι διακριβωμένος σύμφωνα με τα παραπάνω).
- Να διαθέτουν «πιστοποίηση» κατά ISO 9001 από κατάλληλο φορέα πιστοποίησης για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα.
- Να έχουν συμμετάσχει με επιτυχία σε διεργαστηριακή άσκηση επαλήθευσης της τεχνικής τους επάρκειας στην εκτέλεση ογκομετρήσεων με το ΕΙΜ.
1.Πρέπει να έχει διαπιστευθεί μια εταιρεία για να κάνει ογκομέτρηση;
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η διαπίστευση είναι απαραίτητη από 01.01.2015. Μέχρι τότε η διαπίστευση είναι προαιρετική.
2. Θέλουμε να περάσουμε δεδομένα παλιότερης ογκομέτρησης στην εφαρμογή του ΕΙΜ, τα οποία είναι «σωστά»! Μπορούμε να το κάνουμε;
ΟΧΙ! Η παλιά σας ογκομέτρηση δεν έχει γίνει με την επιστημονικά και μετρολογικά ενδεδειγμένη διαδικασία. Επιπλέον, η ισχύουσα νομοθεσία απαιτεί τον υπολογισμό της μετρητικής αβεβαιότητας και την αναφορά της στον αναλυτικό πίνακα ογκομέτρησης κάτι που δεν είναι εφικτό να γίνει με παλιές ογκομετρήσεις διότι δεν υπάρχουν στοιχεία αβεβαιοτήτων.
3. Που είναι ο Αριθμός Μητρώου Δεξαμενής για το πιστοποιητικό;
Πάνω δεξιά στο πεδιό Αριθμός Μητρώου Δεξαμενής / Serial Number.
4. Μπορώ να χρησιμοποιήσω μεταβλητό βήμα στις ογκομετρήσεις;
ΟΧΙ. Η web εφαρμογή απαιτεί τη χρήση σταθερού βήματος ογκομέτρησης.
5. Ποιό είναι το 95% της χωρητικότητας μιας δεξαμενής;
Με βάση την παραπάνω σύμβαση η ονομαστική χωρητικότητα της δεξαμενής προκύπτει από την τελευταία πειραματική μέτρηση κατά την ογκομέτρηση διαιρεμένη με τον συντελεστή 0,95.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κατά την άποψη του ΕΙΜ η πληροφορία αυτή δεν προσδίδει κάποιο επιπλέον δεδομένο στις αρμόδιες αρχές, είναι κατάλοιπο περισσότερο παλαιότερων πρακτικών και καλό θα ήταν να μην ζητείται από τους αρμοδίους.
6. Πόσα χιλιοστά της βέργας αντιστοιχούν στον μέγιστο όγκο πλήρωσης;
Η πληροφορία αυτή προκύπτει από τα πειραματικά δεδομένα και αντιστοιχεί στην τελευταία μέτρηση της ογκομέτρησης.
7. Πρέπει να ογκομετρήσω ολόκληρη τη δεξαμενή (100%) τι να κάνω;
Δεν είναι απαραίτητο ούτε και πρακτικό σύμφωνα με τα παραπάνω.
8. Τι θερμόμετρα πρέπει να έχω για τις ογκομετρήσεις;
Πρέπει να υπάρχουν 2 θερμόμετρα, τα οποία σύμφωνα με όσα έχουν προαναφερθεί θα πρέπει να είναι διακριβωμένα από κατάλληλο φορέα.
9. Τι πιστοποιητικά πρέπει να έχει ο εξοπλισμός που θα χρησιμοποιήσω για τις ογκομετρήσεις;
Ο εξοπλισμός πρέπει να είναι διακριβωμένος από το ΕΙΜ ή από διαπιστευμένα για το πεδίο αυτών των μετρήσεων εργαστήρια.
10. Από ποια τιμή πρέπει να ξεκινάει ο αναλυτικός πίνακας ογκομέτρησης;
Από τα 100 mm σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου.
11. Πότε μία ογκομέτρηση θεωρείται «καλή»;
Η αξιολόγηση μιας ογκομέτρησης και του αντίστοιχου ογκομετρικού πίνακα βασίζεται στη διερεύνηση των εξής κριτηρίων:
- Αφενός τυπικών όσον αφορά την τεχνική επάρκεια του φορέα ο οποίος έχει πραγματοποιήσει την ογκομέτρηση μιας δεξαμενής.
- Αφετέρου τεχνικών όσον αφορά τα αριθμητικά στοιχεία και δεδομένα που περιέχονται στον πίνακα.
- Επιπλέον και εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα στη διασταύρωση στοιχείων που προκύπτουν από ελέγχους που διενεργούνται από τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες με πραγματικές μετρήσεις.
- Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε κατά την ογκομέτρηση θα πρέπει να διαθέτει ιχνηλασιμότητα.
- Ο όγκος της δεξαμενής ανηγμένος στους 15 oC θα πρέπει να παρουσιάζεται ανά χιλιοστό ύψους της στάθμης του καυσίμου ξεκινώντας από ένα ύψος 100 mm και να συνοδεύεται από την αντίστοιχη αβεβαιότητα. Μηδενικές ή ανύπαρκτες αβεβαιότητες καθιστούν τον ογκομετρικό πίνακα άκυρο.
- Η αβεβαιότητα του πίνακα ογκομέτρησης θα πρέπει να πληροί την απαίτηση της διεθνούς σύστασης ΟΙΜL R71 (0,5%) από ένα χαμηλό ύψος από τον πυθμένα της δεξαμενής και πάνω ανάλογα με τη χωρητικότητά της.
Ο έλεγχος των τυπικών στοιχείων θα πρέπει να εστιάζεται στα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που θέτει η ισχύουσα νομοθεσία για την απόδειξη της τεχνικής επάρκειας των εγκαταστατών αναφορικά με τη διαδικασία της ογκομέτρησης των δεξαμενών (βλ. σχετικά ΦΕΚ).
Όσον αφορά την τεχνική επάρκεια του περιεχομένου του πίνακα ογκομέτρησης θα πρέπει να πληρούνται τα εξής:
12. Μπορώ να χρησιμοποιήσω τη web εφαρμογή του ΕΙΜ ως το εργαλείο μαθηματικής και στατιστικής επεξεργασίας των πειραματικών δεδομένων των ογκομετρήσεων που διεξάγω στα πλαίσια της διαπίστευσης της εταιρίας μου?
Η web εφαρμογή του ΕΙΜ είναι ένα αξιόπιστο εργαλείο πλήρους επεξεργασίας των πειραματικών δεδομένων της ογκομέτρησης με παραδοτέο τον αναλυτικό πίνακα ογκομέτρησης της δεξαμενής συνοδευόμενο με τις αντίστοιχες αβεβαιότητες μέτρησης σύμφωνα με τις απαιτήσεις της υφιστάμενης νομοθεσίας. Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε αποκλειστικά από το ΕΙΜ με βάση εξειδικευμένη τεχνογνωσία τόσο σε επίπεδο μετρολογίας και ογκομετρήσεων όσο και σε επίπεδο ανάπτυξης υπολογιστικού κώδικα. Η web εφαρμογή πριν την διάθεσή της στους χρήστες έχει υποστεί εκτεταμένη και εξονυχιστική επαλήθευση (validation) σε πολλαπλά επίπεδα και αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του ΕΙΜ. Μέρος της επαλήθευσης της web εφαρμογής και στα πλαίσια τήρησης της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι διαθέσιμο στους χρήστες της στα πλαίσια των απαιτήσεων της διαπίστευσής τους εφόσον το ζητήσουν.
13. Ποιοί είναι οι όροι χρήσης της εφαρμογής;
Οι όροι χρήσης της εφαρμογής είναι διαθέσιμοι σε αυτό το έγγραφο: Όροι Χρήσης.
14. Τι σημαίνει αυτό που γράφει κάτω από τον πίνακα αβεβαιοτήτων; (Π.χ. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ογκομέτρηση της δεξαμενής πληροί τις απαιτήσεις αβεβαιότητας (0.5%) σύμφωνα με το OIML R 71 από το ύψος 548.91 mm και άνω.
Στην υφιστάμενη νομοθεσία αναφέρεται μεταξύ άλλων η σύσταση OIML R71 η οποία διέπει τις αρχές και τις απαιτησεις τις οποίες οφείλουν να πληρούν οι δεξαμενές οι οποίες χρησιμοποιούνται για μέτρηση της ποσότητας του περιεχόμενου καυσίμου όπως είναι όλες οι δεξαμενές που υπάγονται στα συστήματα Ε-Ε. Εκεί λοιπόν λέει ότι η δεξαμενή θα πρέπει να χρησιμοποιείται (για τη μέτρηση του καυσίμου) από εκείνο το κατώτατο ύψος της στάθμης του καυσίμου και πάνω για το οποίο ισχύει ότι η αβεβαιότητα μέτρησης του όγκου έιναι μικρότερη ή ίση με 0,5%.
Π.Ο.Π.Ε.Κ
(Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων)