“2018: Αρχίζει η μεγάλη μάχη του αερίου – τι φέρνει το νέο έτος στην αγορά”.

 Του Χρήστου Στεφάνου,

Από τα 2,9 δις κυβικά μέτρα πωλήσεις του 2015, ήδη το 2017 η αγορά του αερίου εκτινάχθηκε πέρυσι στα 5 δις ενώ και οι βασικοί παίκτες έχουν πολλαπλασιαστεί τόσο στη χονδρεμπορική αγορά όσο και στην προμήθεια. Από φέτος ωστόσο η αρχιτεκτονική της αγοράς αλλάζει άρδην, οι εκτός ΔΕΠΑ παίκτες σχεδιάζουν να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την παρουσία και τα μερίδιά τους ενώ και οι προοπτικές για την κατανάλωση παραμένουν θετικές. Η πίτα της αγοράς είναι πολύ πιθανό φέτος να ξεπεράσει το 1 δις ευρώ. 

Εκτός της χονδρεμπορίας, η αγορά φυσικού αερίου ανοίγει και στη λιανική και ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους συνδυαστικά πακέτα ηλεκτρισμού και αερίου.  Το μεγάλο ερωτηματικό στην προμήθεια πάντως αφορά στην τύχη της παρουσίας της ΔΕΠΑ στις εταιρείες παροχής σε Αττική, και Θεσσαλονίκη Θεσσαλία, που θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ των μετόχων. Το επιθυμητό από την κυβέρνηση σενάριο προβλέπει την αποχώρηση της ΔΕΠΑ από Θεσσαλονίκη – Θεσσαλία και την παραμονή της στην Αττική, ωστόσο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια οριστική συμφωνία. 

Η μάχη της χονδρικής

Μέχρι πρότινος η ΔΕΠΑ ήταν ο κυρίαρχος παίκτης στην χονδρεμπορική αγορά του φυσικού αερίου, καθώς από τη Δημόσια Επιχείρηση περνούσε το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των εισαγωγών αερίου στη χώρα μας. Για παράδειγμα το 2016 σε σύνολο αγοράς 44,5 εκ. MWh, το μερίδιο της ΔΕΠΑ ήταν 42,7 εκ. MWh (96%). Το 2017 ωστόσο η εικόνα διαφοροποιήθηκε ουσιωδώς  Η αρχή έγινε από την εταιρεία Prometheus Gas , που είναι η κοινή εταιρεία του ομίλου Κοπελούζου και της Gazpromexport, η οποία έκλεισε τη χρονιά με εισαγωγές της τάξης του 1 δις κυβικών μέτρων, ή αλλιώς το 20% των 5 δις κυβικών μέτρων, του συνόλου της αγοράς. Πρόκειται για ποσότητες φυσικού αερίου που εισήχθησαν από τον αγωγό στο Σιδηρόκαστρο, μέσω Βουλγαρίας. Για το 2018 ο Προμηθέας σύμφωνα με πληροφορίες έχει συμβολαιοποιήσει πάνω από 1 δις κυβικά ενώ έχει εντάξει στο πελατολόγιό του και τη ΔΕΗ. 

Εκτός από τον Προμηθέα, ποσότητες αερίου από αγωγό έχει εισάγει και η M&M Gas, η κοινή εταιρεία της Motor Oil Hellas και της Μυτιληναίος, που δραστηριοποιείται στην αγορά αερίου. Πρόσφατα μάλιστα ο επικεφαλής της Μυτιληναίος Ε. Μυτιληναίος, δήλωσε στο Reuters, ότι η εταιρεία είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής αερίου στη χώρα με κατανάλωση 1,5 δις κυβικά μέτρα και εκτίμησε ότι η M&M Gas θα μπορούσε σύντομα να εμπορεύεται  ποσότητες της τάξης του 1 δις κυβικών μέτρων.

Παρά την είσοδο των νέων παικτών στην αγορά πάντως, η ΔΕΠΑ έχει καταφέρει να διατηρήσει θετικό πρόσημο και είναι χαρακτηριστικό ότι στο 9μηνο πέτυχε αύξηση 9% των πωλήσεων σε όγκο και 32% της λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) στα 223 εκ. ευρώ. 

Λιανική

Την ίδια στιγμή επισπεύδων για τις αλλαγές στην αγορά της λιανικής είναι η συμφωνία για το κλείσιμο της αξιολόγησης, η οποία οδηγεί σε ανακατατάξεις στη σύνθεση των εταιρειών παροχής αερίου. Στις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη η πλευρά του υπουργείου έχει προτείνει την αποχώρηση της ΔΕΠΑ από ένα σημαντικό κομμάτι της λιανικής αγοράς, και ειδικότερα από την ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας. Εκεί  προβλέπεται να παραμείνει ως βασικός μέτοχος πλειοψηφίας (ή όλων των μετοχών ανάλογα με την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων) η ιταλική Eni που σήμερα έχει το 49% και τη διοίκηση. 

Στην ΕΠΑ Αττικής, πάντως το τοπίο συνεχίζει να παραμένει θολό σε σχέση με τις προθέσεις του έτερου μετόχου μειοψηφίας που διαχειρίζεται το μάνατζμεντ, της Shell. Η Shell φέρεται να έχει δηλώσει την επιθυμία της για αποχώρηση και σε αυτήν την κατεύθυνση διαπραγματεύεται με τη ΔΕΠΑ και πιθανούς άλλους ενδιαφερόμενους την πώληση της συμμετοχής της. Με τους δανειστές έχει συμφωνηθεί πως θα γίνει αποδεκτή η λύση που θα προκύψει από τις διαπραγματεύσεις των μετόχων, υπό τον όρο ότι θα  εγκριθεί και από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Άνοιγμα λιανικής

Στην προμήθεια του αερίου πάντως, φέτος αναμένονται δραστικές αλλαγές αφού ήδη έχουν καταστήσει γνωστές τις προθέσεις τους για γεωγραφική επέκταση τόσο η ΕΠΑ Αττικής όσο και η Ζενίθ (Αέριο Θεσσαλονίκης Θεσσαλίας). Με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία του 2015, η συνολική πίτα της λιανικής αγοράς στις τρεις περιοχές ξεπερνά τα 293 εκ. ευρώ με την ΕΠΑ Θεσσαλονίκης Θεσσαλίας να εμφανίζει 45 εκ. ευρώ κέρδη προ φόρων και την Αττική 30,1 εκ. ευρώ. 

Εδώ να σημειωθεί ότι η αγορά του φυσικού αερίου αναμένεται να αποκτήσει δυναμική και σε συνδυασμό με το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού και ήδη αρκετοί άλλοι παίκτες (πέραν της ΕΠΑ Αττικής και της Ζενίθ)  εξετάζουν την προσφορά συνδυαστικών πακέτων με ρεύμα και αέριο. Η ΔΕΗ έχει προσλάβει σύμβουλο για να προετοιμάσει την είσοδό της στην αγορά του αερίου, ενώ μεγάλοι ιδιώτες πάροχοι ηλεκτρισμού ξεκίνησαν καμπάνιες στους πελάτες τους για την παροχή πακέτων αερίου. Τέλος και η ΔΕΠΑ έχει εξετάσει το ενδεχόμενο να δραστηριοποιηθεί είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλον πάροχο, στην αγορά του ηλεκτρισμού. 

ΠΗΓΗ: Energy Press