Απολογιστική κυβερνητική σύσκεψη για λαθρεμπόριο και περιθώριο κέρδους στα καύσιμα

Σε απολογιστική κυβερνητική σύσκεψη, με τη συμμετοχή υπουργών, υφυπουργών και γεν. γραμματέων από τα υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας του Πολίτη και της ΑΑΔΕ, το πρωί της Πέμπτης 7 Ιουλίου, τονίστηκε ότι ο σχεδιασμός για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου και της αθέμιτης κερδοφορίας στην αγορά καυσίμων έχει αποδώσει σημαντικά και μετρήσιμα αποτελέσματα.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι Υπουργοί Οικονομικών κ. Χρ. Σταϊκούρας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδ. Γεωργιάδης, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Ι. Πλακιωτάκης, ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Απ. Βεσυρόπουλος, ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Ελ. Οικονόμου, ο Γενικός Γραμματέας Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας, κ. Εμμ. Μαστρομανώλης, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, κα. Αλ. Σδούκου, ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, κ. Σωτ. Αναγνωστόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής, κ. Αθ. Πετραλιάς και ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), κ. Γ. Πιτσιλής.

Ο σχεδιασμός συμπεριλαμβάνει ενιαία εποπτεία, παρακολούθηση της υλοποίησης του συστήματος εισροών-εκροών (αν και αντί καθολικής συμμόρφωσης με την καταληκτική ημερομηνία, επελέγη η… εν ευθέτω χρόνω βελτίωση των προδιαγραφών).

Από τις νομοθετικές και κανονιστικές παρεμβάσεις, αναφέρεται ο νόμος 4758/2020, με τον οποίο μεταξύ άλλων παρέχονται κίνητρα για πληροφορίες και ορίζεται απογραφή όλων των δεξαμενών καυσίμων, εγκατάσταση συστήματος εισροών- εκροών και σε φορολογικές αποθήκες, υποχρέωση εγκατάστασης GPS σε βυτιοφόρα και σλέπια, νέοι ιχνηθέτες κ.ά. ενώ προβλέφθηκε (άργησε η εγκύκλιος) και η προσωρινή σφράγιση για νοθεία.

Αναλυτικά, για τον τομέα των καυσίμων θεσπίστηκαν:
α) Ηλεκτρονικό μητρώο για την απογραφή όλων των δεξαμενών καυσίμων.
β) Υποχρέωση εγκατάστασης συστήματος εισροών-εκροών, πέραν των πρατηρίων υγρών καυσίμων, και σε φορολογικές αποθήκες και αποθήκες τελωνειακής αποταμίευσης υγραερίων.
γ) Υποχρέωση εγκατάστασης ηλεκτρονικού συστήματος γεωγραφικού εντοπισμού (GPS) σε βυτιοφόρα οχήματα και πλωτά εφοδιαστικά μέσα (σλέπια) και άλλα πλοία μεταφοράς ναυτιλιακού καυσίμου.
δ) Για τον περιορισμό της νοθείας, υποχρέωση φορολογικής σήμανσης (ιχνηθέτηση) των καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων των υγραερίων, με νέους μοριακούς ιχνηθέτες.
ε) Σφράγιση των βυτιοφόρων μεταφοράς καυσίμων για τα οποία έχει δηλωθεί εξαγωγή, ώστε να διασφαλίζεται ότι αυτά δεν θα διοχετευθούν στο εσωτερικό της χώρας.
στ) Αυστηρές κυρώσεις για τις παραβάσεις λαθρεμπορίας και νοθείας καυσίμων, την καταδολίευση του συστήματος εισροών-εκροών και την αποθήκευση καυσίμων σε παράνομες δεξαμενές. Ειδικότερα:
i) αυστηροποιήθηκαν οι ποινές φυλάκισης και κάθειρξης για το αδίκημα της λαθρεμπορίας,
ii) προβλέφθηκε το μέτρο της προσωρινής σφράγισης, έως και 3 μήνες, των πρατηρίων και λοιπών εγκαταστάσεων εμπορίας καυσίμων και η δημοσιοποίηση των στοιχείων των παραβατών, για παραβάσεις νοθείας καυσίμων,
iii) θεσπίστηκαν αυστηρά πρόστιμα για τη μη εγκατάσταση καθώς και την καταδολίευση του συστήματος εισροών – εκροών, τη μη εγγραφή στο Μητρώο Δεξαμενών και τη μη εγκατάσταση GPS σε βυτιοφόρα και σλέπια,
ζ) ορίστηκε πρόστιμο για την παρεμπόδιση του τελωνειακού ελέγχου,
η) προβλέφθηκαν χρηματικά και άλλα κίνητρα για όσους συμβάλλουν στην αποκάλυψη σημαντικών υποθέσεων λαθρεμπορίας.

Για την εφαρμογή όλων αυτών, εκδόθηκε ήδη σειρά Υπουργικών Αποφάσεων και παράλληλα υλοποιούνται τα ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης και ελέγχου.

Επιπρόσθετα, με το άρθρο 58 του ν. 4818/2021, εισήχθη για πρώτη φορά στην ελληνική νομοθεσία ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για τον περιορισμό της αθέμιτης κερδοφορίας σε περιόδους κρίσης, με τη θέσπιση μέγιστου ποσοστού περιθωρίου μεικτού κέρδους σε όλη την αλυσίδα της εμπορίας καυσίμων. Επίσης, για πρώτη φορά, επιτρέπεται η δημοσιοποίηση της εμπορικής επωνυμίας των επιχειρήσεων που παραβιάζουν τα μέτρα περιορισμού φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας, προκειμένου να προστατεύεται άμεσα το καταναλωτικό κοινό.

Ο απολογισμός της επιχειρησιακής δράσης για το 2021 και το πρώτο τετράμηνο φέτος καταγράφει 22 συλλήψεις, κατάσχεση 276.758 λίτρων υγρών καυσίμων (έναντι 67.795 λίτρων το 2020), 4.200.000 κιλών υγραερίου και 10 βυτιοφόρων φορτηγών, ενώ απενεργοποιήθηκαν 79 ΑΦΜ ανύπαρκτων ή αδρανών επιχειρήσεων εμπορίας χημικών διαλυτών.

Αξιοποιώντας την ανάλυση δεδομένων του συστήματος εισροών-εκροών, η ΑΑΔΕ προέβη σε έλεγχο πρατηρίου υγρών καυσίμων στη Νίκαια. Από τον έλεγχο του Γενικού Χημείου του Κράτους προέκυψε ότι το εν λόγω πρατήριο διέθετε νοθευμένα καύσιμα, με αποτέλεσμα, την 1η Ιουλίου 2022, να επιβληθεί η πρώτη σφράγιση πρατηρίου για νοθεία καυσίμων, για διάστημα δέκα ημερών -θα ακολουθήσει η δημοσιοποίηση των στοιχείων του παραβάτη, της παράβασης και των κυρώσεων για ένα έτος, σύμφωνα με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο.

Αποφάσεις

Στη σύσκεψη αποφασίστηκε ακόμη η εξομοίωση των συντελεστών ΕΦΚ του βιομηχανικού υγραερίου με το υγραέριο λοιπών χρήσεων, η υποχρεωτική χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής για όλες τις συναλλαγές αγαθών που υπόκεινται σε ΕΦΚ και η γνωστοποίηση παραλαβής από άλλα κράτη-μέλη ή το εσωτερικό της χώρας διαλυτών και άλλων προϊόντων νέου τύπου που χρησιμοποιούνται στη νοθεία των καυσίμων.