“Κοινοποίηση ΚΥΑ σχετικά με τις εσωτερικές μεταφορές επικινδύνων εμπορευμάτων – εναρμόνιση Οδηγίας 2018/1846/ΕΕ (ADR 2019 – RID 2019) “.

Σας πληροφορούμε ότι στο ΦΕΚ 2755/Β’/2019 δημοσιεύτηκε η κοινή υπουργική απόφαση Γ5/48222/2474 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/68/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με τις εσωτερικές μεταφορές επικινδύνων εμπορευμάτων, όπως τα παραρτήματά της προσαρμόστηκαν στην επιστημονική και τεχνική πρόοδο με τις Οδηγίες 61/2010/ΕΕ, 2012/45/ΕΕ, 2014/103/ΕΕ και (ΕΕ) 2016/2309, (ΕΕ) 2018/217 και (ΕΕ) 2018/1846 της Επιτροπής» (ΑΔΑ: Ω6Ω5465ΧΘΞ-5ΧΜ).

Η εν λόγω απόφαση είναι αναρτημένη στο δικτυακό τόπο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και μπορεί να προσπελαστεί ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα: www.yme.gr→ Μεταφορές → Εμπορευματικές Μεταφορές → Μεταφορές Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ADR) → Νομοθεσία – Εναρμόνιση εθνικής νομοθεσίας με Οδηγίες Ε.Ε.

Επιπροσθέτως, στην ίδια ενότητα έχουν αναρτηθεί και τα τεχνικά Παραρτήματα της Συμφωνίας ADR 2019, στα οποία έχουν επισημανθεί με κίτρινο χρώμα όλες οι αλλαγές που επήλθαν σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση, ADR 2017. Το συγκεκριμένο κείμενο έχει βοηθητικό χαρακτήρα για τους εμπλεκόμενους στο έργο της μεταφοράς επικινδύνων εμπορευμάτων (ADR) και δεν έχει νομική ισχύ.

Με την δημοσιευθείσα κ.υ.α. εναρμονίζεται η ελληνική νομοθεσία με τα αναθεωρημένα τεχνικά παραρτήματα των ADR 2019 και RID 2019 και καθορίζονται διατάξεις για την εφαρμογή τους στη χώρα μας. Οι κυριότερες αλλαγές στην ισχύουσα νομοθεσία έχουν ως εξής:

1. Ταξινόμηση Ουσιών

α. Με τη Συμφωνία ADR 2017, οι μεταφορές μηχανημάτων ή εξοπλισμού που περιείχαν επικίνδυνα εμπορεύματα τα οποία δεν αναφέρονταν ειδικά στον κατάλογο των επικίνδυνων εμπορευμάτων, απαλλάσσονταν από τις απαιτήσεις της ADR (σημείο 1.1.3.1 (b)), υπό τον όρο ότι λαμβάνονταν μέτρα για να αποφευχθεί τυχόν διαρροή περιεχομένων κατά τη διάρκεια κανονικών συνθηκών μεταφοράς. Με την ADR 2019 αυτή η απαλλαγή έχει αφαιρεθεί και τα είδη που περιέχουν επικίνδυνα εμπορεύματα υπόκεινται στις απαιτήσεις της ADR. Τα είδη αυτά πλέον ταξινομούνται με την κατάλληλη ονομασία αποστολής για τα επικίνδυνα εμπορεύματα που περιέχουν ή σύμφωνα με νέα κριτήρια σχετικά με την ταξινόμηση ειδών που περιέχουν επικίνδυνα εμπορεύματα, στους αριθ.UN 3537 έως 3548. Αυτή η αλλαγή στη νομοθεσία μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο μια επιχείρηση συσκευάζει, επισημαίνει και μεταφέρει τα προϊόντα της.

β. Λόγω της συνεχιζόμενης εναρμόνισης των Πρότυπων Κανονισμών του ΟΗΕ με το Παγκόσμια Εναρμονισμένο Σύστημα (GHS), τροποποιήθηκαν στην ADR 2019 τα κριτήρια ταξινόμησης και ανάθεσης ομάδων συσκευασίας των διαβρωτικών μειγμάτων. Οποιοδήποτε προσδιορισμένο προϊόν θα πρέπει να επανεκτιμηθεί σύμφωνα με τα νέα κριτήρια ταξινόμησης όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο τμήμα 2.2.8.1.6 της ADR. Αυτή η αλλαγή στη νομοθεσία μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο μια επιχείρηση συσκευάζει, επισημαίνει και μεταφέρει τα προϊόντα της.

2. Σύμβουλοι Ασφαλούς Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων

Σύμφωνα με τις «Υποχρεώσεις των κύριων συμμετεχόντων» του κεφ. 1.4 της Συμφωνίας ADR, οι αποστολείς των επικίνδυνων εμπορευμάτων υποχρεούνται να παραδίδουν προς μεταφορά μόνο φορτία τα οποία συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της ADR. Ειδικότερα, πρέπει κυρίως να εξασφαλίζουν ότι τα επικίνδυνα εμπορεύματα είναι ταξινομημένα και εγκεκριμένα για μεταφορά σύμφωνα με την ADR, να εφοδιάζουν το μεταφορέα με τα απαιτούμενα έγγραφα μεταφοράς και συνοδευτικά έγγραφα, να χρησιμοποιούν εγκεκριμένες και κατάλληλες συσκευασίες, να μεριμνούν για τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των μέσων και των περιορισμών της αποστολής. Υπενθυμίζεται ότι με το κανονιστικό πλαίσιο των καθ’ οδόν ελέγχων για την τήρηση της νομοθεσίας ADR (οικ.Γ6/57084/1981/2018, ΦΕΚ Β’ 3135), η διαπίστωση παραβάσεων που αφορούν σε συνοδευτικά έγγραφα, σημάνσεις και στον εγκεκριμένο τρόπο μεταφοράς επισύρει κυρώσεις στους αποστολείς των εμπορευμάτων.

Με τη Συμφωνία ADR 2019, η υποχρέωση για τον ορισμό Συμβούλου Ασφαλούς Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ΣΑΜΕΕ) η οποία ισχύει για τις επιχειρήσεις, οι δραστηριότητες των οποίων περιλαμβάνουν τη μεταφορά, τις σχετικές εργασίες συσκευασίας, φόρτωσης, πλήρωσης ή εκφόρτωσης, τροποποιήθηκε και πλέον επεκτάθηκε και στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την αποστολή επικίνδυνων εμπορευμάτων. Προηγουμένως, οι επιχειρήσεις που προέβαιναν σε αποστολές επικίνδυνων εμπορευμάτων αλλά δεν συμμετείχαν ενεργά στη μεταφορά, στη συσκευασία, στη φόρτωση, στην πλήρωση ή εκφόρτωση επικίνδυνων εμπορευμάτων απαλλάσσονταν από την απαίτηση ορισμού ΣΑΜΕΕ. Με τη μεταβατική διάταξη του υποτμήματος 1.6.1.44 της Συμφωνίας ADR 2019, οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων μόνο ως αποστολείς και οι οποίες βάσει των προγενέστερων διατάξεων δεν ήταν υποχρεωμένες να ορίζουν ΣΑΜΕΕ, θα πρέπει να ορίσουν έναν ή περισσότερους ΣΑΜΕΕ, το αργότερο έως την 31 Δεκεμβρίου 2022.

Ο ΣΑΜΕΕ, ο οποίος θα πρέπει να έχει την κατάλληλη πιστοποίηση ώστε να συμβουλεύει την επιχείρηση και να παρακολουθεί τη συμμόρφωσή της με τις διατάξεις της Συμφωνίας ADR, μπορεί να είναι ο επικεφαλής της επιχείρησης, ένας υπάλληλος και με άλλα καθήκοντα στην επιχείρηση, ή ένα τρίτο μέρος που θα ενεργεί ως ΣΑΜΕΕ εξ ονόματος της επιχείρησης. Σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 10 της κ.υ.α., από την υποχρέωση ορισμού ΣΑΜΕΕ εξαιρούνται οι επιχειρήσεις οι δραστηριότητες των οποίων αφορούν σε ποσότητες ανά μονάδα μεταφοράς μικρότερες από τα όρια που καθορίζονται στα υποτμήματα 1.1.3.6, 1.7.1.4 και στα κεφάλαια 3.3, 3.4 και 3.5 της ADR.

Στις εφαρμοστικές διατάξεις του άρθρου 14 της νέας κ.υ.α. προβλέφθηκε η ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την καταχώριση στοιχείων των πιστοποιημένων ΣΑΜΕΕ, την γνωστοποίηση της ανάθεσης καθηκόντων ΣΑΜΕΕ 3 από τις επιχειρήσεις οι οποίες εμπίπτουν στην υποχρέωση ορισμού ΣΑΜΕΕ καθώς και την επιβεβαίωση της ανάληψης καθηκόντων εκ μέρους του ΣΑΜΕΕ. Το σύστημα αυτό με την ολοκλήρωσή του θα αντικαταστήσει τις αντίστοιχες διαδικασίες οι οποίες σήμερα εκτελούνται μέσω παραδοσιακού ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προκειμένου τα δεδομένα αυτά να μπορούν να αξιοποιηθούν από την αρμόδια αρχή για την καλύτερη εποπτεία της τήρησης της εν λόγω απαίτησης με σκοπό την ενίσχυση της ασφάλειας. Έως ότου λειτουργήσει το εν λόγω σύστημα, δεν υφίσταται αλλαγή στη διαδικασία ενημέρωσης της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου από τον εξεταστικό φορέα σχετικά με τους πιστοποιημένους ΣΑΜΕΕ καθώς και στη γνωστοποίηση ορισμού ΣΑΜΕΕ από τις επιχειρήσεις προς τους αρμόδιους φορείς, διαδικασίες οι οποίες συνεχίζουν να εφαρμόζονται ως έχουν στην παρ. 4 του άρθρου 13 και στην παρ.2 του άρθρου 10 της κ.υ.α αντίστοιχα. Επίσης, επί του παρόντος δεν υφίσταται υποχρέωση επιβεβαίωσης της ανάληψης καθηκόντων εκ μέρους του ΣΑΜΕΕ.

3. Σταθερές δεξαμενές (βυτιοφόρα οχήματα) και αποσυναρμολογούμενες δεξαμενές

Σχετικά με τις σταθερές δεξαμενές (βυτιοφόρα οχήματα) και τις αποσυναρμολογούμενες δεξαμενές, τροποποιήθηκαν οι απαιτήσεις αναφορικά με τον έλεγχο των συγκολλήσεων στην περιοχή των αρθρώσεων των άκρων των δεξαμενών (6.8.2.1.23 της ADR), τις διατάξεις απαγόρευσης της φλόγας σε συσκευές αναπνευστήρων (6.8.2.2.3), την πίεση έκρηξης του δίσκου διάρρηξης (6.8.2.2.10), τις γυάλινες συσκευές μέτρησης στάθμης και μετρητές στάθμης από άλλο εύθραυστο υλικό (6.8.2.2.11), το σχεδιασμό ή την προστασία των βαλβίδων ασφαλείας (6.8.3.2.9) και τα εφαρμοζόμενα πρότυπα (6.8.2.6.1 και 6.8.3.6). Καθορίζεται η απαίτηση αρίθμησηςσήμανσης με συγκεκριμένη δομή (περιλαμβάνεται τμήμα με το διακριτικό σήμα του κράτους στο έδαφος του οποίου χορηγήθηκε η έγκριση) της έγκρισης τύπου της δεξαμενής (6.8.2.3.1). Το Υπ.Υ.ΜΕ. διατηρεί τον κωδικό GR στις εγκρίσεις που χορηγεί, ενώ το Εργαστήριο Στοιχείων Μηχανών και Μηχανολογικού Σχεδιασμού του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Α.Π.Θ. και το Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής και Ταλαντώσεων του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Παν. Πατρών θα χρησιμοποιούν τους κωδικούς GR*IΤA1* και GR*IΤA2* αντίστοιχα για τις μεμονωμένες εγκρίσεις τύπου που χορηγούν. Εισάχθηκε νέα «ειδική διάταξη» η TU42 σύμφωνα με την οποία «Δεξαμενές με κέλυφος κατασκευασμένο από κράμα αλουμινίου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με προστατευτική επένδυση, χρησιμοποιούνται μόνο εάν η τιμή pH της ουσίας δεν είναι μικρότερη από 5,0 και όχι μεγαλύτερη από 8,0».

4. Παρεκκλίσεις σε εθνικό επίπεδο

Στο παράρτημα Ι.3 του άρθρου 8 της κ.υ.α. είναι ενσωματωμένη η εκτελεστική απόφασης της Επιτροπής (ΕΕ) 2018/936 σχετικά με την εφαρμογή παρεκκλίσεων από την ADR σε εθνικό επίπεδο, η οποία ήταν σε ισχύ όταν ξεκίνησε η διαδικασία λήψης υπογραφών του σχεδίου της κυα. Στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε έως τη δημοσίευση της κ.υ.α. στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δημοσιεύτηκε η νέα απόφαση της Επιτροπής (EE) 2019/1094 για το ίδιο θέμα η οποία σας κοινοποιήθηκε με το έγγραφό μας με αριθμ. οικ. Γ2/51521/2655/26.6.2019 (ΑΔΑ: 6Γ3Ι465ΧΘΞ-Χ4Η) και η οποία παρατείνει την ισχύ των παρεκκλίσεων για τη χώρα μας έως την 30.6.2021.

5. Απαιτήσεις καλωδίωσης οχημάτων Στο σημείο 9.2.2.2.1 της Συμφωνίας ADR 2017, είχαν προβλεφθεί αναβαθμισμένες απαιτήσεις για την καλωδίωση των οχημάτων μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων. Μεταξύ των απαιτήσεων αυτών ήταν και η απαίτηση συμμόρφωσης των καλωδίων των οχημάτων με το πρότυπο ISO 16750- 4 4:2010 και ISO 16750-5:2010. Ωστόσο, κατόπιν διαπίστωσης της αδυναμίας εφαρμογής της συγκεκριμένης απαίτησης, λόγω μη διαθεσιμότητας των εν λόγω καλωδίων στην Ευρωπαϊκή αγορά, η απαίτηση αφαιρέθηκε από τη Συμφωνία ADR 2019. Διευκρινίζεται ότι για τα καλώδια παραμένει η απαίτηση συμμόρφωσης με το πρότυπο ISO 6722-1:2011+Cor 01:2010 ή ISO 6722-2:2013.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Α. ΒΟΥΡΔΑΣ