“Ο νέος Λώρενς της Αραβίας, λέγεται Aramco”.

Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου

Η Saudi Aramco, η εθνική πετρελαϊκή εταιρεία της Σαουδικής Αραβίας ενδιαφερόταν να έρθει σε επαφή με την διεθνή επενδυτική κοινότητα από το 2016. Η αρχική σκέψη αφορούσε σε δημόσια εγγραφή και είσοδο της Aramco σε ένα από τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου.

Ο θεωρούμενος ως μεταρρυθμιστής, πρίγκηπας της Σαουδικής Αραβίας, είχε εντάξει την είσοδο της Aramco στη χρηματιστήρια, στα πλαίσια των οικονομικών μεταρρυθμίσεων του. Στα υπέρ, υπολόγιζε την συμμετοχή Σαουδαράβων πολιτών στη μετοχική βάση της εταιρίας, ενώ στα κατά, υπολόγιζε την αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της εταιρίας και την θέσπιση λειτουργιών εταιρικής διακυβέρνησης. Ουσιαστικά η βασιλική οικογένεια θα αποκτούσε πρόσβαση στις αγορές, αλλά θα έχανε τον απόλυτο έλεγχο της εταιρίας. Επιπλέον, ο στόχος της αποτίμησης της αξίας της Aramco που είχε τεθεί στα $2 τρισ., κάποια στιγμή φάνηκε πως δεν ήταν ρεαλιστικός.

Όταν η Saudi Aramco άρχισε να δημοσιεύει για πρώτη φορά τα οικονομικά της στοιχεία, η αγορά τα υποδέχτηκε με εξαιρετικά θετική διάθεση. Η Fitch Ratings βαθμολόγησε με (Α+) την πιστοληπτική ικανότητα της εταιρίας. Στα ίδια επίπεδα αξιολόγησης με το κράτος της Σαουδικής Αραβίας, αλλά χαμηλότερα από την αξιολόγηση (AA-) της Exxon Mobil, της Total, της Shell και της Chevron Corp.

Η Moody’s υπολόγισε πως η κερδοφορία το 2018 πριν από αποσβέσεις, τόκους και φόρους για το 2018, ανερχόταν στα $224 δισ. και πως τα καθαρά κέρδη, ανέρχονταν στα $111 δισ. Για να πάρουμε μια συγκριτική εικόνα της κερδοφορίας της Aramco, ας σκεφτούμε πως τα καθαρά κέρδη της Apple είναι $59,5 δισ., της Samsung είναι $35 δισ., της Alphabet (Google) είναι $30,7 δισ., της JPMorgan Chase είναι $30 δισ., της Shell είναι $23,4 δισ. και της Exxon Μobil είναι $20,8 δισ. Δηλαδή τα κέρδη της Aramco ισοδυναμούν με το άθροισμα των κερδών της Apple, της Google και της Exxon Mobil.

Είναι εντυπωσιακό πως ο κύκλος εργασιών κινήθηκε από τα $135 δισ. στα $356 δισ. το 2018, παρ’ όλο που η Aramco παρουσιάζει χαμηλά έσοδα ανά βαρέλι εξόρυξης. Αναλυτικά η Shell παρουσιάζει $38/βαρέλι, η Total $31/βαρέλι, η Aramco $26/βαρέλι και η ρωσική Rosneft $13/βαρέλι.

Τελικά, αντί για δημόσια εγγραφή, η Saudi Aramco αποφάσισε να εκδώσει ομολογιακό δάνειο με συμβούλους τις JPMorgan, Morgan Stanley, Citigroup Inc., Goldman Sachs Group Inc., HSBC Holdings Plc, και NCB Capital Co., ώστε να χρηματοδοτήσει μέρος του τιμήματος ύψους $69 δις. για την εξαγορά του 70% του πετροχημικού ομίλου Sabic. Ας σημειωθεί πως η εξαγοραζόμενη Sabic αποτελεί περιουσιακό στοιχείο του κρατικού επενδυτικού ταμείου.

Η εταιρία αναζήτησε ένα ποσό ανάμεσα στα $10-15 δισ. από τις αγορές, όμως το ύψος των κεφαλαίων που προσφέρθηκαν υπερέβη τα $100 δισ. Οι κυνηγοί ευκαιριών στο χώρο των ομολόγων, σε ένα χώρο που διακρίνεται από χαμηλές μέχρι αρνητικές αποδόσεις, έσπευσαν να καλύψουν μια ομολογιακή έκδοση με βαθμολόγηση (Α+) και ικανοποιητικά επιτόκια. Τα $100 δισ. που προσφέρθηκαν από επενδυτές ομολόγων στην Aramco, έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενη έκδοση ομολόγων στον αραβικό κόλπο. Το 2016 είχαν προσφερθεί $67 δισ. προς το κράτος της Σαουδικής Αραβίας και το 2018 $53 δισ. προς το Κατάρ. Τα επιτόκια που προσφέρουν τα ομόλογα της Aramco είναι 1,10% υψηλότερα από τα 10ετή ομόλογα του Αμερικανικού Δημοσίου. Η δε χρονική διάρκεια των ομολόγων θα ποικίλει από 3 ως 30 χρόνια.

Τέτοιου μεγέθους προσφορές κεφαλαίων προς ιδιωτικές επιχειρήσεις, έχουν καταγραφεί στο παρελθόν στις CVS Health Corp., Anheuser-Busch InBev NV και Verizon Communications Inc. και αφορούσαν και αυτές, σε χρηματοδοτήσεις μεγάλων εξαγορών. Είναι σίγουρο πως την επόμενη μέρα η Saudi Aramco, θα δικαιούται μιας πιο θετικής ματιάς από τους επενδυτές μετοχών, που ίσως και να οδηγήσει με επιτυχία το νέο Λώρενς της Αραβίας στα σαλόνια της χρηματιστηριακής αγοράς του Λονδίνου.