«Την Τετάρτη Κατατίθεται στη Βουλή το Πολυνομοσχέδιο με Έμμεσους Φόρους 1,8 Δις Ευρώ».

Το πολυνομοσχέδιο που έρχεται με κατεπείγουσες διαδικασίες για ψήφιση το Σαββατοκύριακο 21-22 Μαΐου, αυξάνει τους έμμεσους φόρους κατά 1,8 δισ. ευρώ και εντείνει τις ανησυχίες για τις υφεσιακές επιπτώσεις που θα έχει στην οικονομία.

Το πολυνομοσχέδιο που έρχεται με κατεπείγουσες διαδικασίες για ψήφιση το Σαββατοκύριακο 21-22 Μαΐου, αυξάνει τους έμμεσους φόρους κατά 1,8 δισ. ευρώ και εντείνει τις ανησυχίες για τις υφεσιακές επιπτώσεις που θα έχει στην οικονομία.

Η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει επίσης, μετά κάθε ετήσια έκθεση της Εurostat να καθορίζονται με τον «μηχανισμό δημοσιονομικής διόρθωσης» ποιες δαπάνες θα περικόπτονται για έναν χρόνο.

Οι διατάξεις για τον Μηχανισμό Δημοσιονομικής Διόρθωσης, για λόγους τεχνικής επεξεργασίας, θα κατατεθούν ως τροπολογία στη Βουλή μετά την κατάθεση του πολυνομοσχεδίου, όπως έγινε γνωστό από κύκλους του υπουργείου Οικονομικών.

Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση της ΕΣΕΕ, με έναν δρακόντειο νόμο που προβλέπει ότι μέσα σε 20 ημέρες από τη διαπίστωση απόκλισης στον προϋπολογισμό θα κόβονται αυτόματα οι δαπάνες για να επανέλθει στους στόχους, η κυβέρνηση σφράγισε τη συμφωνία με τους Ευρωπαίους και κλείνει την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή και θα περιλαμβάνει και το τρίτο πακέτο μέτρων με αυξήσεις 1,8 δισ. ευρώ στους έμμεσους φόρους που θα εφαρμοστούν σταδιακά από τον ερχόμενο Ιούνιο ως το καλοκαίρι του 2018.

Αυτόματος κόφτης δαπανών

Το κρίσιμο, όμως, μέτρο είναι η διάταξη για τον «αυτόματο κόφτη δαπανών» ο οποίος θα προβλέπει τα εξής:

– Ως το τέλος Απριλίου κάθε έτους θα συντάσσεται έκθεση από το υπουργείο Οικονομικών για τυχόν αποκλίσεις από τους στόχους του προγράμματος για το πρωτογενές πλεόνασμα (0,5% το 2016, 1,75% το 2017, 3,5% του ΑΕΠ το 2018) που διαπιστώθηκαν από την έκθεση της Eurostat.

– Σε περίπτωση αρνητικής απόκλισης, θα καθορίζεται το ύψος των μέτρων και θα ενεργοποιείται αυτόματα ο μηχανισμός.

– Σε 20 ημέρες θα καθορίζονται τα μέτρα – ποιες περικοπές θα γίνουν – ανά κατηγορία δαπανών και θα εφαρμόζονται με προεδρικό διάταγμα.

– Αν δεν υπάρξει προεδρικό διάταγμα, τότε θα γίνεται οριζόντια περικοπή των κονδυλίων του προϋπολογισμού ανεξαρτήτως κατηγοριών, που σημαίνει ότι θα περιλαμβάνονται μισθοί και συντάξεις.

– Η ισχύς των μέτρων θα είναι για έναν χρόνο, ως την επόμενη ανακοίνωση της Eurostat.

– Επίσης, θα υπάρχει ρήτρα διαφυγής για εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. σεισμός και έκτακτες περιπτώσεις).

Στον μηχανισμό ούτε περιγράφονται ούτε νομοθετούνται μέτρα «υπό αίρεση», καθώς κάτι τέτοιο δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα, ούτε μπορεί να δοθεί στον υπουργό Οικονομικών καμία εξουσιοδότηση για την επιβολή φόρων. Ωστόσο, θα θεσμοθετηθεί ένας προληπτικός μηχανισμός ελέγχου δαπανών για την Κυβέρνηση, ο οποίος θα αποτελέσει δικλίδα ασφαλείας και για τους δανειστές.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι διαρθρωτικό μέτρο, καθώς στην αρνητική απόκλιση από τους στόχους ο «κόφτης» θα ενεργοποιείται αυτόματα, ενώ από τον «κόφτη» εξαιρούνται οι δαπάνες που αφορούν την Υγεία και την εθνική ασφάλεια. Στο κρίσιμο ερώτημα κατά πόσο θα μειώνονται αυτόματα οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις η απάντηση είναι ότι σε κάθε τομέα θα υπάρχουν οροφές από τις οποίες δεν πρέπει να ξεφύγουν οι δαπάνες. Αν η απόκλιση από τον στόχο μια χρονιά είναι μικρή, περιορισμένη, αυτό μπορεί να διορθωθεί μέσω των ελαστικών δαπανών.

Αν, όμως, είναι μεγάλη, από 0,25- 1%, τότε ενδεχομένως θα μπορούν να μειωθούν δαπάνες από περικοπές αμοιβών, μισθών και συντάξεων που αναλογούν στο 70% περίπου του συνόλου των δαπανών στον δημόσιο τομέα.

Με το νομοσχέδιο αυξάνονται και οι έμμεσοι φόροι με στόχο πρόσθετα έσοδα 1% του ΑΕΠ από τώρα ως το 2018. Τα 12 μέτρα που έχουν κοστολογηθεί είναι τα εξής:

1) Αύξηση συντελεστή ΦΠΑ από 23% σε 24% (437 εκ. ευρώ).

2) Αύξηση 5% του ειδικού φόρου στα καύσιμα κίνησης (215 εκ. ευρώ).

3) Φόρος στην κατανάλωση φυσικού αερίου (302 εκ. ευρώ).

4) Αύξηση ΕΦΚ στη μπύρα και αλκοολούχων ποτών στα Δωδεκάνησα (122 εκ. ευρώ).

5) Αύξηση των τελών ταξινόμησης αυτοκινήτων με βάση την εμπορική αξία και ειδικού τέλους στις πωλήσεις μεταχειρισμένων ΙΧ (121 εκ. ευρώ).

6) «Τέλη κυκλοφορίας» στα αυτοκίνητα με ξένες πινακίδες που πρέπει να εφοδιάζονται οι οδηγοί όταν περνούν τα σύνορα (13 εκ. ευρώ).

7) Οι εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας θα αποδίδουν επιπλέον έσοδα που αναλογούν σε αύξηση του ειδικού τέλους κατά 5 λεπτά ανά χρήστη (65 εκ. ευρώ).

8) Αύξηση ΕΦΚ κάθε είδους εισαγόμενου καφέ (62 εκ. ευρώ).

9) Αύξηση φόρου στα τσιγάρα και στον καπνό από 20 λεπτά ως και 1 ευρώ το πακέτο αλλά και το ηλεκτρονικό τσιγάρο (142 εκ. ευρώ).

10) Ειδικό τέλος 5 λεπτά ανά χρήστη συνδρομητικής τηλεόρασης ή 10% που θα καταβάλλουν οι εταιρείες (25 εκ. ευρώ).

11) Αύξηση στη φορολογία στοιχηματικών και εταιρειών συλλογικών επενδύσεων-portfolios/real estate (95 εκ. ευρώ).

12) Τέλος διανυκτέρευσης 1 ευρώ ανά αστέρι στα ξενοδοχεία και ανά κλειδί ενοικιαζόμενων δωματίων από το 2018 (94,5 εκ. ευρώ).