Skip to main content
| Notaka

«Τρίζουν τα θεμέλια στο βασίλειο του πετρελαίου».

Στα πρόθυρα της «τέλειας καταιγίδας» βρίσκεται η Σαουδική Αραβία, που αντιμετωπίζει μία τεράστια τρύπα στον προϋπολογισμό της, αποτέλεσμα της κάθετης πτώσης των τιμών του «μαύρου χρυσού» και της αύξησης στις αμυντικές της δαπάνες λόγω του πολέμου στην Υεμένη.

 

Στα πρόθυρα της «τέλειας καταιγίδας» βρίσκεται η Σαουδική Αραβία, που αντιμετωπίζει μία τεράστια τρύπα στον προϋπολογισμό της, αποτέλεσμα της κάθετης πτώσης των τιμών του «μαύρου χρυσού» και της αύξησης στις αμυντικές της δαπάνες λόγω του πολέμου στην Υεμένη.

Διεθνείς αναλυτές χαρακτηρίζουν μάλιστα «αναπόφευκτη» την οικονομική κατάρρευση του «Βασιλείου του Πετρελαίου», το οποίο απέχει ένα μόλις βήμα πριν την έξοδό του στις αγορές για δανεισμό από ξένους επενδυτές.

Ενδεικτικό της κρίσης είναι δε το γεγονός ότι η χώρα του βασιλιά Σαλμάν μπιν Αμπντουλαζίζ Αλ Σαούντ έχει ήδη χρησιμοποιήσει σχεδόν 73 δισ. δολάρια από τα συναλλαγματικά αποθέματα που διαθέτει, ενώ τον Ιούλιο δανείστηκε από σαουδαραβικές τράπεζες περί τα 4 δισ. δολάρια.

Η κεντρική τράπεζα της χώρας στρέφεται στις εγχώριες τράπεζες προκειμένου να χρηματοδοτήσει ομολογιακό πρόγραμμα, που στόχο έχει να αντισταθμίσει την ταχεία μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά από την πλευρά του ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας αναμένεται να φτάσει στο 20% του ΑΕΠ (ήτοι 150 δισ. δολάρια) το 2015. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την Capital Economics, τα έσοδα του κράτους θα υποχωρήσουν φέτος κατά 82 δισ. δολάρια, ποσό ίσο με το 8% του ΑΕΠ.

Και όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που το πετρέλαιο έχει υποχωρήσει πάνω από 50% από τα 107 δολάρια το βαρέλι τον προηγούμενο Ιούνιο στα 45. Η Σαουδική Αραβία συμμετέχει στο μεταξύ σε πολεμικές επιχειρήσεις στη γειτονική Υεμένη και σε πλήγματα κατά του ISIS, βλέποντας τις αμυντικές της δαπάνες να έχουν αυξηθεί σε σχέση με το περασμένο έτος κατά 17% στο 10% του ΑΕΠ.

52 χιλ. δολάρια, το υψηλότερο παγκοσμίως, είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σύμφωνα με το ΔΝΤ. Την ίδια ώρα, όμως, το 25% του πληθυσμού ζει σε συνθήκες φτώχειας, ενώ το 30% των νέων είναι άνεργοι. Πρόκειται για άλλη μία εστία αποσταθεροποίησης στη χώρα.

 

Με στόχο να καλύψει το έλλειμμα στον προϋπολογισμό της, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Insight Discovery, η Σαουδική Αραβία αναγκάστηκε να αποσύρει από τις παγκόσμιες αγορές το τελευταίο εξάμηνο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, από 50 έως 70 δισ. δολάρια.

Εντολές για νέες ρευστοποιήσεις μετοχών
Άλλες πηγές υποστηρίζουν ωστόσο πως έχει αποσύρει ακόμη περισσότερα από 70 δισ. δολάρια και αναφέρουν ότι χρησιμοποιεί μόνο ένα τμήμα αυτών των κεφαλαίων για να καλύψει τα ελλείμματα της χώρας, ενώ για τα υπόλοιπα κεφάλαια αναζητά ασφαλείς επενδύσεις. Διάφορα ιδρύματα που επωφελούνταν επί σειρά ετών από τα αυξανόμενα υπό διαχείριση στοιχεία ενεργητικού που προέρχονταν από τις αραβικές χώρες, νιώθουν πλέον έντονα την πίεση που προκαλεί η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου.

«Το μεγάλο ερώτημα είναι πότε θα επιστρέψουν τα κεφάλαια αυτά, διότι οι διαχειριστές εξαρτιόνταν σε αρκετά μεγάλο βαθμό από τη Σαουδική Αραβία για τις δραστηριότητές τους τα τελευταία χρόνια» σχολιάζουν οι αναλυτές.

Σημειώνεται ότι fund managers με ισχυρούς δεσμούς με τα κρατικά ταμεία χωρών του Κόλπου, όπως για παράδειγμα οι BlackRock, Franklin Templeton και Legal&General, έχουν λάβει ειδοποιήσεις εξαργύρωσης, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Ειδικότερα η BlackRock, με ηγετική θέση στη διαχείριση μεγάλων κεφαλαίων από τις χώρες του Κόλπου, έχει ήδη αναφέρει μαζικές εκροές κεφαλαίων από την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.

Στα αποτελέσματά της από το δεύτερο τρίμηνο εμφανίζει καθαρή εκροή κεφαλαίων ύψους 24,1 δισ. δολαρίων από τις αναδυόμενες αγορές και τις χώρες της Μέσης Ανατολής σε αντίθεση με τις εισροές ύψους 17,7 δισ. δολαρίων που είχε καταγράψει το πρώτο τρίμηνο του έτους.

Δυσοίωνα μηνύματα για εξαγωγές και κοιτάσματα
Οι επενδύσεις της Σαουδικής Αραβίας σε ξένους τίτλους έχουν μειωθεί περίπου 10% από το μέγιστο των 737 δισ. τον Αύγουστο του 2014 στα 661 δισ. τον Ιούλιο, σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας. Και όπως πολλοί υποστηρίζουν είναι πιθανό μέχρι το 2018 να έχουν συρρικνωθεί κατά επιπλέον 200 δισ. δολάρια.

Αναλυτές της Wood Mackenzie έχουν υπολογίσει πως περαιτέρω πτώση των πετρελαϊκών τιμών θα απειλήσει επενδυτικά σχέδια στον κλάδο αξίας πάνω από 1,5 τρισ. δολάρια, ενώ οι επενδύσεις θα μειωθούν 20% με 30%.

Το ΔΝΤ παροτρύνει τις κυβερνήσεις των χωρών που στηρίζονται στις εξαγωγές εμπορευμάτων, όπως είναι η Σαουδική Αραβία λόγω πετρελαίου ή η Χιλή λόγω ορυχείων μετάλλων, να μην καταφύγουν σε επιφανειακές λύσεις για τη στήριξη των οικονομιών τους όπως είναι η μείωση των επιτοκίων ή η αύξηση των δημοσίων δαπανών.

Απευθύνει έκκληση στην προώθηση ριζικών μεταρρυθμίσεων, ένα ζήτημα που αναμένεται να τονιστεί στην ετήσια σύνοδο του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που θα διεξαχθεί 9 με 11 Οκτωβρίου, φέτος, στο Περού.

Η περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας καταδεικνύει πως υπάρχουν και χαμένοι, όχι μόνον κερδισμένοι, από τη διολίσθηση των τιμών του πετρελαίου. Αλλά ακόμη και οι κερδισμένοι μπορεί να μη βρίσκονται σε θέση να απορροφήσουν στο μέγιστο τα οφέλη που προκύπτουν από τη φθηνή ενέργεια.

Πρωταρχική πηγή εσόδων της Σαουδικής Αραβίας, όπως προαναφέρθηκε, είναι οι εξαγωγές πετρελαίου. Τα τελευταία χρόνια το Βασίλειο διατηρεί υψηλά την παραγωγή, χαμηλά τις τιμές, υπονομεύοντας τους ανταγωνιστές σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι αδυνατούν να επιβιώσουν σε μια αγορά με μικρό περιθώριο κέρδους, ανοίγοντας επί της ουσίας τον δρόμο για την κυριαρχία της Σαουδικής Αραβίας.

Ωστόσο η πλεονάζουσα παραγωγική της ικανότητα δεν θα κρατήσει για πολύ. Σύμφωνα με μελέτη στο περιοδικό Journal of Petroleum η Σαουδική Αραβία θα βιώσει μια κορύφωση της παραγωγής πετρελαίου, ακολουθούμενη από την αναπόφευκτη συρρίκνωση, το 2028.

Πληρώνει ακριβά την κλιματική αλλαγή
Το πρόβλημα της χώρας κατά πολλούς αναλυτές είναι η αδυναμία της να μεταφράσει την παραγωγή σε εξαγωγές έναντι των αυξανόμενων ποσοστών εγχώριας κατανάλωσης. Είναι ενδεικτικό ότι η εγχώρια ζήτηση αυξήθηκε 7,5% την τελευταία πενταετία λόγω της αύξησης του πληθυσμού στα 29 εκατομμύρια άτομα. Μάλιστα μέχρι το 2030 αναμένεται πληθυσμιακή «έκρηξη» στα 37 εκατομμύρια που σημαίνει ότι η εξαγωγική δύναμη της χώρας θα είναι ακόμη πιο περιορισμένη.

Οι εξαγωγές πετρελαίου άρχισαν σταδιακά να μειώνονται από το 2006 και σύμφωνα με τους ειδικούς η τάση αυτή θα συνεχιστεί. Εκθεση της Citigroup αναφέρει πως οι καθαρές εξαγωγές θα κατρακυλήσουν στο μηδέν τα επόμενα 15 χρόνια.

Η Σαουδική Αραβία έχει όμως έναν ακόμη «πονοκέφαλο» να αντιμετωπίσει. Με τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου η χώρα προμηθεύεται το 80% των αναγκών σε είδη διατροφής και φυσικά νερό. Ενδεικτικά αξίζει να αναφερθεί ότι αναλογούν σε ετήσια βάση 98 κυβικά μέτρα κατ’ άτομο. Η αλλαγή του κλίματος εντείνει τα οικονομικά προβλήματα της χώρας, ειδικά σε σχέση με τα τρόφιμα και το νερό.

Οπως πολλές χώρες της περιοχής, η Σαουδική Αραβία βιώνει με δραματικές συνέπειες και επιπτώσεις την κλιματική αλλαγή. Εχει από τις υψηλότερες θερμοκρασίες στον πλανήτη και τεράστιες άγονες και ξερές εκτάσεις λόγω της έλλειψης βροχοπτώσεων.

Μέχρι το 2040, η μέση θερμοκρασία αναμένεται να είναι υψηλότερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο και θα μπορούσε να αυξηθεί έως και κατά 4 βαθμούς Κελσίου.

Η έλλειψη νερού λοιπόν θα είναι μεγάλη και η ανάγκη αφαλάτωσης επιτακτική. Με τα έσοδα, όμως, από τις εξαγωγές πετρελαίου να έχουν πάρει την κατιούσα, η ικανότητα του Βασιλείου να χρησιμοποιήσει νέες τεχνολογίες αφαλάτωσης για να ικανοποιήσει τις ανάγκες των πολιτών σε νερό θα μειωθεί.

Επιπλέον, το 80% των επισιτιστικών αναγκών της Σαουδικής Αραβίας καλύπτονται μέσω επιδοτούμενων εισαγωγών, γεγονός που σημαίνει ότι χωρίς την προστασία των επιδοτήσεων αυτών, η χώρα θα είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένη στις διακυμάνσεις των τιμών των τροφίμων παγκοσμίως.

Σημειώνεται τέλος πως περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Σαουδικής Αραβίας ζει σε συνθήκες φτώχειας. Το ποσοστό ανεργίας φτάνει το 12% και πλήττει κυρίως τους νέους, εκ των οποίων το 30% είναι άνεργοι.

Την ίδια ώρα οι Σαουδάραβες κατέχουν από το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ παγκοσμίως, 52.183 δολάρια σύμφωνα με το ΔΝΤ ή 54.606 δολάρια σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Παγκόσμιας Τράπεζας.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΣΜΑ

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ. gr

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Spyrides ad-blue containers

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

error: Content is protected !!